Trong “Đạo Đức Kinh”, có câu: “Đa ngôn số cùng, bất như thủ trung”, nghĩa là: Nói nhiều cũng không thể giải quyết hết mọi việc, thà giữ vững sự trung thực. Người biết cách giao tiếp thực sự sẽ không nói nhiều hoặc nói một cách lý trí, mà luôn chú ý đến cảm xúc của người khác khi trò chuyện.
Người thông minh biết kiềm chế ham muốn thể hiện bản thân, ăn nói hợp lý, giúp người khác cảm thấy thoải mái và xây dựng mối quan hệ hài hòa giữa các cá nhân.
1. Từ bỏ ham muốn sửa sai người khác
Nếu hành động của người khác không ảnh hưởng đến trật tự công cộng hay phong tục tập quán, thì việc đúng hay sai trong nhận thức và hành vi của họ không nên là mối quan tâm của bạn. Cố gắng sửa sai cho người khác có thể khiến bạn trở thành người tọc mạch và khó chịu.
Chúng ta thường không thích khi người khác chỉ trích hay chỉ ra lỗi lầm của mình. Khi trưởng thành, việc người khác chỉ tay và chỉ trích có thể làm tăng sự khó chịu và tạo ra mâu thuẫn.
Cố gắng sửa sai cho người khác có thể khiến bạn trở thành người tọc mạch và khó chịu.
Tôi từng khuyên anh họ tôi nên tập trung vào công việc của mình và không quá chú trọng vào các mối quan hệ cá nhân. Anh ấy không đồng ý và nhấn mạnh tầm quan trọng của các mối quan hệ trong thành công cá nhân. Dù vậy, sau nhiều năm, anh ấy vẫn chỉ là một nhân viên bình thường, và mối quan hệ của chúng tôi trở nên xa cách.
Việc thay đổi quan điểm của người khác, đặc biệt khi có sự khác biệt, là điều rất khó khăn. Những gì bạn coi là đúng có thể bị người khác xem là “mạo phạm và lố bịch”. Người thông minh biết quý trọng lời nói và hiểu rằng im lặng có thể là vàng. Hãy kiềm chế mong muốn sửa sai người khác và tập trung vào việc phát triển bản thân. Điều này sẽ giúp bạn giảm bớt lo lắng và sống hòa bình hơn.
2. Từ bỏ ham muốn phàn nàn
Nhiều người có thói quen phàn nàn khi cảm thấy lạc lối hoặc chán nản, hy vọng nhận được sự thấu hiểu từ người khác. Tuy nhiên, sự đồng cảm thực sự rất hiếm, và việc phàn nàn quá nhiều có thể khiến bạn trở nên đáng ghét.
Cuộc sống của mỗi người đều đầy thách thức, và không ai muốn chịu thêm áp lực tinh thần từ người khác. Kể cả khi bạn nhận được sự động viên, bạn vẫn phải tự mình giải quyết vấn đề. Việc phàn nàn không giúp bạn vượt qua khó khăn mà chỉ làm cho tình trạng thêm trầm trọng.
Nhiều người có thói quen phàn nàn khi cảm thấy lạc lối hoặc chán nản, hy vọng nhận được sự thấu hiểu từ người khác.
Một người bạn của tôi từng chia sẻ rằng trong thời gian khởi nghiệp, dù anh ta nhận được sự động viên từ người thân và bạn bè, nhưng cuối cùng chỉ có chính mình mới có thể vượt qua khó khăn. Những niềm vui và nỗi buồn trong cuộc sống phải được tự mình xử lý. Người trưởng thành biết cách quản lý cảm xúc của mình, đối mặt với thử thách một cách bình tĩnh và không phụ thuộc vào sự thấu hiểu của người khác.
Cuộc sống của bạn là của riêng bạn, và bạn phải tự mình vượt qua khó khăn. Việc từ bỏ ham muốn phàn nàn và im lặng khi đối diện với thử thách là bước đầu để trở nên mạnh mẽ hơn.
3. Từ bỏ ham muốn hiển thị
Có câu: "Điều bạn cần kiềm chế là sự phù phiếm và ham muốn thể hiện bản thân. Điều bạn phải đối mặt là sự thông minh luôn khao khát được chú ý."
Người càng nông cạn thì càng thích phô trương để tìm kiếm sự tôn trọng và ghen tị từ người khác. Thực tế, việc khoe khoang thường chỉ dẫn đến sự chế giễu và ghen tị, thậm chí là những chỉ trích ác ý.
Trong Tây Du Ký, Tôn Ngộ Không đã cố khoe áo cà sa của sư phụ tại chùa Quan Âm với ý định mở mang tầm mắt cho các vị sư già. Đường Tăng đã cảnh báo: "Những vật quý báu không nên để kẻ gian tham trông thấy." Tuy nhiên, Tôn Ngộ Không không nghe lời, và kết quả là sự hiển thị của anh đã dẫn đến việc vị sư già trở thành kẻ trộm và gây ra rắc rối nghiêm trọng.
Một người càng nổi tiếng và có địa vị cao thì càng dễ gặp rắc rối do sự hiển thị của mình. Hiển thị thường phản ánh sự thiếu tu dưỡng bản thân. Đừng khoe khoang và mong nhận được lời khen ngợi từ người khác. Hạnh phúc và cảm giác thành tựu thực sự đến từ sự hài lòng bên trong chứ không phải từ sự công nhận của người khác.
Như Tăng Quốc Phiên đã nói: "Khiêm tốn là đức tính cao quý." Sự khiêm tốn không chỉ giúp bạn duy trì mối quan hệ hòa hợp mà còn là nền tảng của sự thành công và sức mạnh thực sự.
4. Từ bỏ ham muốn phản bác
Những người luôn muốn thắng trong tranh luận thường có ham muốn bác bỏ và có thói quen phản bác ý kiến của người khác. Họ tin rằng bất cứ điều gì không phù hợp với mong muốn của họ đều là sai, và họ không ngừng tranh luận cho đến khi chứng minh được điều đó.
Dù thắng trong cuộc tranh cãi có thể mang lại niềm vui ngắn hạn, nhưng nó có thể làm tổn hại đến mối quan hệ và tình bạn. Việc liên tục áp đặt ý kiến của mình lên người khác sẽ chỉ khiến mối quan hệ thêm căng thẳng.
Người có trí tuệ cảm xúc cao không cần phải chứng minh mình đúng trong mọi trường hợp. Việc bắt bẻ người khác chỉ phản ánh sự thiếu hiểu biết và hẹp hòi. Dù bạn nắm bắt được sự thật, cũng không cần phải bác bỏ ý kiến của người khác.
Như Haruki Murakami đã nói: "Không phải tất cả cá đều sống trong cùng một ao." Mỗi người có nhận thức và kinh nghiệm riêng, và khi đối mặt với sự khác biệt, chúng ta nên duy trì sự tôn trọng và hiểu biết. Không có ham muốn phản bác, sự bao dung và tôn trọng ý kiến của người khác chính là dấu hiệu của trí tuệ và từ bi.
Biết cách im lặng và không tranh cãi là kỹ năng quan trọng giúp duy trì sự hòa hợp và bình yên trong cuộc sống. Hãy kiềm chế ham muốn thể hiện và chiến thắng chính mình, bạn sẽ thấy thế giới này rộng lớn và đáng trân trọng hơn.
