Một trong những điều quan trọng khi dâng lễ lên bàn thờ là chọn số lượng quả, và theo truyền thống, người ta thường thắp hương với số quả lẻ như 1, 3, 5, 7 hoặc 9. Vậy tại sao lại dùng số lẻ? Thắp số chẵn có được không?
Phong tục thắp hương đã có từ rất lâu và vẫn được duy trì đến ngày nay. Hành động dâng hương và lễ vật lên bàn thờ Thần, Phật, gia tiên giống như một sợi dây kết nối giữa thế giới hữu hình và vô hình, giữa âm và dương, cũng như giữa những người đang sống và những người đã khuất.
Vì vậy, vào các ngày rằm, mùng 1, giỗ, lễ, Tết, người Việt thường có thói quen thắp hương để tưởng nhớ và tỏ lòng kính trọng với tổ tiên, đồng thời cầu mong bình an cho gia đình. Đây không chỉ là nét đẹp văn hóa truyền thống mà còn góp phần bảo tồn giá trị và bản sắc dân tộc.
Khi thắp hương, bàn thờ không thể thiếu hoa và trái cây. Số lượng hoa quả dâng lên luôn là điều mà các gia chủ chú trọng, và thường người ta chọn số lẻ như 1, 3, 5, 7 hoặc 9.
Vì sao thắp hương thường dùng số quả lẻ?
Theo phong thủy và tâm linh, số lẻ (1, 3, 5, 7, 9) được xem là biểu tượng của sự sinh sôi, phát triển và mang lại may mắn. Số lẻ đại diện cho năng lượng "dương", tức là năng lượng của sự sống, sinh trưởng và sự lưu thông. Vì vậy, khi thắp hương hoặc dâng lễ với số quả lẻ, người ta mong cầu cho mọi việc suôn sẻ, sức khỏe dồi dào, gia đình êm ấm và công việc thuận lợi.
Ngoài ra, số lẻ được coi là chưa hoàn thiện, tượng trưng cho sự tiếp tục và trường tồn. Dâng lễ bằng số lẻ trong các nghi lễ thờ cúng mang ý nghĩa rằng con cháu sẽ luôn duy trì việc thắp hương, dâng lễ để bày tỏ lòng thành kính với tổ tiên và các vị thần, qua đó thể hiện sự tôn trọng và biết ơn sâu sắc.
Liệu thắp số chẵn có xảy ra vấn đề gì không?
Số chẵn (2, 4, 6, 8) thường được liên kết với năng lượng "âm", biểu thị sự kết thúc, tĩnh lặng và không khuyến khích sự phát triển. Trong thờ cúng, số chẵn thường không được ưa chuộng vì nó mang hàm ý kết thúc, đối lập với mong muốn sinh sôi, phát triển trong cuộc sống và công việc.
Hơn nữa, số chẵn thường liên quan đến các nghi lễ tang lễ hoặc cúng giỗ, nên vào các dịp lễ Tết, rằm hay mùng 1, người ta kiêng dùng số chẵn khi dâng lễ để tránh gợi nhớ đến sự kết thúc hoặc thiếu thịnh vượng.
Lưu ý quan trọng khi thắp hương
Bàn thờ cần được lau dọn sạch sẽ: Bàn thờ bám bụi hay bừa bộn là biểu hiện của sự bất kính. Cần nhớ rằng khăn lau bàn thờ phải dùng riêng, không dùng cho các mục đích khác.
Đọc lời cầu khấn: Việc chỉ đặt hoa quả lên bàn thờ và thắp hương mà không cầu khấn sẽ không mang lại ý nghĩa gì. Bạn cần đọc lời cầu nguyện để tổ tiên và thần linh chứng giám, che chở, ban phúc lành cho gia đình bình an, mạnh khỏe, và công việc hanh thông.
Tập trung khi thắp hương: Khi đốt hương và cầu khấn, không nên vừa làm vừa thắp hương. Điều này thể hiện sự bất kính và có thể làm giảm đi hiệu quả mong cầu. Trang phục khi thắp hương cũng cần trang nghiêm, kín đáo, không được hở hang. Khoảng cách giữa bạn và bát hương cũng cần phù hợp, không quá gần hay quá xa. Khi lấy hương, phải làm nhẹ nhàng, tránh để hương rơi vãi hoặc đổ xuống đất. Nếu không tiện thắp hương bằng hai tay, có thể dùng tay phải.
Hương tắt giữa chừng: Ngoài những nguyên nhân khách quan như hương kém chất lượng, theo quan niệm dân gian, nếu hương tắt khi đang cúng thì cần lưu ý. Nếu tắt ở phần trên là "thiên", liên quan đến bàn thờ hoặc nóc nhà; nếu tắt ở phần giữa là "nhân", liên quan đến mồ mả, đất đai. Đặc biệt, nếu hương tắt vào đêm giao thừa thì năm đó có thể gặp khó khăn trong làm ăn. Nếu hương tắt, hãy châm lửa lại thay vì nhổ ra rồi cắm lại, vì như vậy sẽ làm mất đi linh thiêng.