Vừa qua, sự việc gây xôn xao dư luận đó là quyết định của chánh thanh tra Cục Hàng không đã về việc xử phạt hành chính bà Vũ Lệ Quyên và ông Lê Đức Huy mỗi người 4 triệu đồng vì hành vi cho con đi tiểu vào túi nôn trên máy bay của Vietnam Airlines. Nội dung vi phạm trật tự, kỷ luật trong tàu bay được quy định tại điểm d, khoản 4, Điều 24 Nghị định số 147/2013/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực hàng không dân dụng. Quyết định này căn cứ trên biên bản vi phạm hành chính do Cảng vụ Hàng không miền Nam lập ngày 25/7.
Trước đó, ngày 16/7/2015, trên chuyến bay VN240, hành trình TP.HCM - Hà Nội, khi máy bay đang giảm độ cao để hạ cánh xuống Cảng hàng không quốc tế Nội Bài, tiếp viên phát thông báo: “Thưa quý khách, máy bay chúng ta đang giảm độ cao để hạ cánh, quý khách vui lòng trở về chỗ ngồi, dựng thẳng lưng ghế, gấp bàn ăn, cài dây an toàn và mở tấm che cửa sổ. Vì an toàn của chuyến bay, quý khách lưu ý không sử dụng điện thoại di động, các thiết bị thu phát sóng FM cho đến khi quý khách rời khỏi máy bay; quý khách lưu ý hạn chế sử dụng phòng vệ sinh vào lúc này. Xin cảm ơn!”.
Theo đó, trong trường hợp cần thiết, hành khách vẫn có thể sử dụng phòng vệ sinh. Tuy nhiên, hành khách Vũ Lệ Quyên (ngồi ghế 11B) và hành khách Lê Đức Huy (ngồi ghế 11C) đã cho con (sinh năm 2011, ngồi ghế 11A) đi tiểu vào túi nôn được trang bị trên máy bay ngay tại vị trí ghế ngồi của hành khách.
Chia sẻ với báo giới sau sự việc này, Lệ Quyên cho biết: Lúc chuẩn bị hạ cánh, con trai tôi đang ngủ bật choàng dậy kêu lên: "Mẹ ơi, Bo buồn tè quá". Trước đó, có lúc chồng tôi nhỏm dậy đã bị cô tiếp viên nhắc không được đứng lên. Vì nghĩ không còn kịp đứng lên để mang bé đi vào nhà vệ sinh được, tôi nhanh chóng nghĩ ra cách dùng túi nôn cho con tè vào.
Hai tuần qua, tôi có lúc sống trong cảm giác như bị rơi vào một cái hố. Tôi tự ngồi phân tích, xâu chuỗi mọi việc và thấy rằng, trong tình huống đó, là một người mẹ, thật sự tôi không kịp nghĩ đến hành động nào khác. Việc cho con tè vào túi nôn là một sự bất đắc dĩ, để giữ vệ sinh cho chỗ ngồi, cho chuyến bay, để các cô tiếp viên đỡ vất vả nếu chẳng may con trai tôi nhịn không nổi mà tè lênh láng ra ghế. Tại sao tôi đã cố gắng hết sức như thế mà giờ cuộc sống tôi gần như bị xáo trộn vì những điều tiếng, phán xét. Tại sao có nhiều người chỉ căn cứ vào một dòng trạng thái facebook chưa kiểm chứng với cách miêu tả sai sự thật như bịa chuyện con tôi làm bẩn máy bay, rồi tay tôi 10 ngón sơn 10 màu... Người đàn ông đăng ảnh tôi lên facebook, anh ta đang nghĩ gì? Tại sao có thể đơm đặt câu chuyện làm ảnh hưởng đến một bà mẹ và đứa bé, vẽ nên hình ảnh một người mẹ vô ý thức trong khi tôi đang ý thức rõ việc mình làm, nữ ca sỹ bức xúc.
Chia sẻ với phóng viên, luật sư Nguyễn Tấn Thi, Trưởng Văn phòng luật sư Hoa Sen cho biết, việc xử phạt này là chưa đủ cơ sở.
Vấn đề pháp lý
Việc xử phạt hành chính phải dựa trên hành vi vi phạm hành chính. Ai thực hiện hành vi vi phạm thì phạt người đó. Cô ca sĩ lấy túi nôn để hứng nước tiểu của con, tức cô ta đã ngăn chặn con tè làm bẩn sàn tàu bay. Như vậy cô ta đã có hành vi tích cực chứ không có lỗi, hành vi này không phải là hành vi vi phạm hành chính để xử phạt.
Vậy thì còn lại là hành vi tè của con cô ca sĩ mà không vô nhà vệ sinh. Chúng ta biết việc tè của trẻ con là việc hết sức tự nhiên, không thể cản được. Hơn nữa chỉ là đứa trẻ, chưa đủ năng lực pháp luật và năng lực hành vi, chưa đủ tuổi chịu trách nhiệm hành chính. Nói về mặt pháp luật điều này là không thể xử lý được.
Theo thông tin từ báo chí thì thời điểm sự việc xảy ra tiếp viên đã có phát đi thông báo "Máy bay đang giảm độ cao để hạ cánh, quý khách vui lòng trở về chỗ ngồi. Quý khách lưu ý hạn chế sử dụng phòng vệ sinh vào lúc này".
Ngoài ra tiếp viên trưởng chuyến bay của VNA cũng đã xác định hành vi cho con tiểu vào túi không gây mất an ninh, an toàn cho chuyến bay.
Theo quy định tại điểm d khoản1, Điều 31 Nghị định số 147 thì việc vi phạm phải được lập biên bản nhưng tiếp viên trưởng đã cho biết rằng họ không làm thế, tức về thủ tục xử phạt thiếu Biên bản vi phạm hành chính. Theo nguyên tắc xử phạt vi phạm hành chính quy định: “Người có thẩm quyền xử phạt có trách nhiệm chứng minh vi phạm hành chính” (theo điểm đ, khoản 1, Điều 3 Luật xử lý vi phạm hành chính 2012).
Do đó xét về nội dung thì hành vi của Lệ Quyên không vi phạm quy định về an toàn, an ninh cho chuyến bay. Về mặt thủ tục thì trình tự thủ tục chưa đầy đủ. Do đó Cục hàng không dân dụng ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với Lệ Quyên là chưa đủ cơ sở.
 |
| Ca sỹ Lệ Quyên bị Cục Hàng không xử phạt hành chính vì vi phạm trật tự, kỷ luật trong tàu bay. Ảnh: Internet |
Vấn đề ý thức
Về phương diện văn hóa, ứng xử. Chúng ta thấy thời điểm này là phải thắt dây an toàn, máy bay đang trong tình trạng hạ cánh (quy định là phải ngồi thẳng, thắt dây an toàn) nên việc bồng con đi trên hành lang máy bay có nguy cơ bị té, ngã,... gây nguy hiểm. Cách hành xử của cô ca sĩ là hoàn toàn phù hợp với thời điểm đó, không thể khác được.
Cũng xin nói thêm rằng các hãng hàng không đã không lường tình huống này để chăm sóc khách hàng, nếu buộc phải đi nhà vệ sinh trong khi vẫn bị buộc phải cài dây an toàn là vô lý, gây nguy hiểm cho khách hàng, đặc biệt là trẻ em và người lớn tuổi, người khuyết tật. Nói vui là các hãng hàng không đã thiếu trang bị túi..tè cho trẻ em.
Vâng, tại sao chúng ta lên án hành động chăm sóc con của cô ca sĩ và đòi hỏi một thái độ ứng xử văn minh mà chúng ta lờ đi hành vi chụp ảnh tung lên mạng và đăng lại trên báo chí. Văn minh ở đâu, văn hoá ở đâu khi xâm phạm hình ảnh, uy tín của một con người và quan trọng hơn nữa là làm tổn thương "đứa trẻ tè trên máy bay" cả hiện tại và tương lai?
Chúng ta sẽ trả lời sao nếu đứa bé bị tổn thương, bị sang chấn tâm lý, xấu hổ, mắc cỡ khi bị bạn bè (hoặc cả người lớn nhân danh văn minh) trêu chọc là "thằng bé tè trên máy bay"?
Cha mẹ có trách nhiệm đối với con cái, dạy dỗ điều hay, lẽ phải, điều này đúng rồi, không có gì thay thế được. Và bản thân đứa trẻ được sinh ra đã là một cá thể độc lập, độc lập với cha mẹ ở thực thể, tức là độc lập về hành vi, nhất là về mặt sinh học.
Trở lại trường hợp này, trên máy bay đã có túi nôn, tức hãng hàng không dự liệu sẽ có khách nôn, và nôn thì sẽ ô uế. Xét hành vi nôn, có thể kiểm soát được và cũng có thể không kiểm soát được bởi nhiều yếu tố bất ngờ bên ngoài tác động. Tiểu tiện cũng tương tự, nhất là với trẻ con, có thể dự liệu hoặc cơn buồn tiểu tiện đến bất ngờ.
Câu chuyện của cô ca sĩ bị phạt được xem xét ở hai khía cạnh. Đó là ý thức và hành vi. Theo thông tin từ báo chí thì thời điểm này là thời điểm phải thắt dây an toàn, không được đi lại để đảm bảo an toàn. Cô ca sĩ biết điều này không? Chắc chắn là phải biết.
Vậy thì trước cơn buồn tiểu của con trẻ, cô phải có sự lựa chọn. Lựa chọn dắt con đi nhà vệ sinh thì lo ngại an toàn, lo ngại bị tiếp viên không cho, mà dắt đi chưa chắc đã kịp. Có thể cô đã nhận thức được điều này. Vậy có sự lựa chọn nào phù hợp hơn khi cho con tè tại chổ, tè vô túi nôn có khác gì so với nôn đâu.
Nếu có trách sao không trách hãng hàng không trang bị thiếu túi… tè cho trẻ em. Nếu cho rằng đứa trẻ phơi bày bộ phận sinh dục gây phản cảm cho người xung quanh thì lại càng thể hiện sự gượng ép và cầu toàn quá mức cần thiết.
Vụ này được quan tâm nhiều chắc chắc phần nhiều vì cô này là một ca sĩ nổi tiếng. Nhưng trước hết cũng nên biết cô là một người mẹ và cũng như bao người mẹ khác, tức luôn làm điều tốt nhất cho con mình.
Nếu đứng trước tình huống này thì chúng ta sẽ lựa chọn tháo dây an toàn, đưa trẻ vào nhà vệ sinh, bất chấp nguy hiểm (té ngã, đi lại mất trật tự...) hay chọn cách như cô ca sĩ đã làm?
Thạc sĩ, cử nhân thất nghiệp: Có làm được việc đâu mà kêu! (Xi nhan) - (Phunutoday) - Có bằng thạc sĩ, cử nhân, nhiều người vẫn thất nghiệp. Đâu là nguyên nhân? Nhiều lắm, nhưng “tiên trách kỷ, hậu trách nhân”. |
