Các câu “hỏi xoáy” của đại diện Bộ Xây dựng về “trình độ quản lý giao thông” hiện nay và thực trạng các cơ quan công quyền không chịu di dời khỏi trung tâm thành phố đã làm nóng phiên họp.
Đại diện Bộ Xây dựng, Thứ trưởng Nguyễn Đình Toàn, cho biết, ông “rất ngỡ ngàng” bởi đây là lần đầu tiên “được mời tham gia” phiên họp về giao thông. Thứ trưởng Nguyễn Đình Toàn đánh giá báo cáo của Uỷ ban An toàn giao thông (UBATGT) “kỹ, tổng hợp” nhưng không cụ thể. “Ví dụ tai nạn giao thông thường xảy ra ở đâu, lý do tại sao để nghiên cứu và xử lý tại chỗ, chứ cứ nói chung thế này chả biết lần từ đâu”.
Ông cũng khuyến cáo về thực trạng các thành phố lớn “đang bằng lòng với một số hệ thống cầu vượt nhẹ”, mà nguy cơ chỉ 2-3 năm nữa sẽ tiếp tục ùn tắc nếu không thực hiện nút giao thông lập thể. Ông Nguyễn Đình Toàn cũng nêu câu hỏi về việc đặt hướng, tuyến cầu vượt. “Ví dụ Bắc Thăng Long - Nội Bài sao không đi thẳng mà đi ngang?” - ông chất vấn.
Ông Nguyễn Đình Toàn kể về một dự án quy hoạch TP.Hải Dương do Tổ chức Hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA) tài trợ. “Phía JICA điều động đến 40-50 người Nhật đứng ở các ngã 3, ngã 4 để đếm lưu lượng giao thông. Khi tôi hỏi vì sao không nhờ các nhân viên Việt Nam, họ cho biết “không tin, mà phải tự đếm” để đưa ra giải pháp hữu hiệu nhất”, ông nói.
Thứ trưởng Toàn đề nghị, phải kết hợp công nghệ tính toán hiện đại lẫn cách làm thủ công vào quy hoạch các nút giao thông, chứ “không thể cứ quy hoạch bằng cảm giác”. Ông Nguyễn Đình Toàn đặt câu hỏi về trình độ quản lý của cán bộ, từ cảnh sát giao thông, cắm biển, mốc cho đến các chỉ đạo chung.
“Các đồng chí đã bao giờ ngồi xốc lại xem bộ máy quản lý giao thông như thế nào, trình độ ra sao? Các đoàn được cử ra nước ngoài có học hỏi được điều gì không, hay chỉ muốn đi mua sắm, đi chơi”, ông chất vấn.
Tắc đường là do quy hoạch đô thị |
Trước câu hỏi xoáy của ông Toàn, Bộ trưởng Đinh La Thăng đã thẳng thắn phản hồi gay gắt. Tư lệnh ngành giao thông bình luận việc “đại diện Bộ Xây dựng ngỡ ngàng khi đi họp”, cho thấy hóa ra lâu nay... “Bộ Xây dựng chả làm gì” trong lúc, vai trò của Bộ Xây dựng cực kỳ quan trọng trong việc phê duyệt quy hoạch và thỏa thuận quy hoạch.
Bộ trưởng Đinh La Thăng khẳng định, mọi tính toán quy hoạch giao thông như xây cầu vượt đều đưa công nghệ mới nhất vào, chứ “không ai làm bừa, làm ẩu”. Song, ông cũng thừa nhận mọi tính toán dù là máy hay công nghệ hiện đại đến đâu vẫn là do con người điều khiển, nên không tránh được khiếm khuyết.
Bộ trưởng Thăng thừa nhận trách nhiệm Bộ Giao thông vận tải rất lớn, nhưng cũng ở mức độ theo chức năng nhiệm vụ được giao, chứ không phải “cứ ùn tắc giao thông là lại gọi “Bộ Giao thông”. Theo ông, đó trước hết phải là trách nhiệm của thành phố và của cả các bộ, ngành liên quan.
Với việc "đáp trả" Bộ Xây dựng của Bộ trưởng Thăng xem ra rất đúng. Cái lẽ hiển nhiên từ trước đến nay đó là tắc đường do quy hoạch sai. Vậy tại sao ai cũng đổ lỗ cho ngành giao thông mà không tìm các bên liên quan như quy hoạch đô thị, kiến trúc để trách móc.
Còn nhớ, những năm trước đường ngập, người đi đường bị sụt hố gas người ta cũng gọi cho ngành giao thông để chất vấn. Hố gas của bên cấp thoát nước chứ có phải ngành giao thông đâu mà gọi họ.
Gần gũi hàng ngày nhất là những câu giao thông Hà Nội, giao thông TP.HCM tắc đường nghiêm trọng. Lẽ ra, từ nên dùng chính xác nhất là TP. Hà Nội, TP.HCM tắc đường. Đường tắc là do tầm nhìn quy hoạch của các nhà quy hoạch chứ đâu có phải do ngành giao thông. Chức năng của ngành giao thông là xây đường, mà đất hẹp thì đường cũng phải hẹp. Ngoài ra, chức năng nữa là điều tiết giao thông chứ có phải đi chữa tắc đường đâu.
Chưa hết đâu nhé, nếu phân sòng phẳng công việc của các bên thì điều tiết giao thông ở đường lại là công việc của CSGT chứ chưa chắc đã là của ngành giao thông đâu. Vậy thì, chuyện tắc đường Bộ GTVT vô can rồi, không còn nằm trong nhiệm vụ của họ nữa. Như vậy, đến thời điểm này, cái chân lý "tất cả đều đúng mà tai nạn vẫn xảy ra" của Bộ trưởng Thăng đúng hơn bao giờ hết.
Người ta có trách bộ trưởng Thăng thì cũng nên nhớ ngành giao thông đô thị cũng chỉ là nạn nhân của quy hoạch đô thị mà thôi.