Dâng hoa cúng lên bàn thờ tổ tiên mang ý nghĩa những điều thiện lành, tốt đẹp đã làm được trong cuộc sống, như là những đóa hoa tươi thắm, thơm tho dâng cúng chư Phật, Thánh, gia tiên, là hành động thành kính, bày tỏ tâm biết ơn dù giá trị vật chất không nhiều.
Cúng hoa là thể hiện cho việc tu nhân. Nếu cúng hoa đẹp sẽ hái được quả ngon, mỗi khi thấy hoa là nhớ đến việc tu nhân thiện để tương lai mới nhận được quả báo thiện.
Sau đây là những loại hoa cấm kỵ tuyệt đối không dâng lên bàn thờ:
Hoa ly
Hoa ly không nên dâng lễ Phật, bàn thờ gia tiên bởi theo quan niệm xưa, người ta kiêng dùng hoa ly (vì sợ ly tán, chia ly) ở bàn thờ gia tiên. Hoa ly có thể dâng nơi thờ thánh (nhất là nơi thờ thánh Mẫu).
2. Hoa cúc áo (hoa cứt lợn)
Mặc dù bông hoa xinh xắn, màu đẹp, chữa bệnh rất tốt, nhưng chỉ cắm chơi được chứ không thể đặt lên ban thờ nơi có thần linh và gia tiên bởi cái tên của nó không đẹp.
3. Hoa đại
Hoa đại là hoa thơm, màu đẹp tuy nhiên theo quan niệm của người xưa thì đây cũng là loài hoa cấm kỵ để trên ban thờ vì hình dáng hoa giống với bộ phận nhạy cảm ở nữ giới. Theo sự tích Lào thì hoa đại cũng không nên dùng trong chuyện tình yêu trai gái vì nó mang lại những điều không may mắn.
Hoa phong lan màu sắc tươi thắm, phong phú, từ trong như ngọc, trắng như ngà, êm mượt như nhung, mịn màng như phấn, tím sậm, đỏ nhạt, nâu, xanh, vàng, tía cho đến chấm phá, loang, sọc, vằn thẩy đều không thiếu. Còn về hình dáng thì lại đa dạng không kém. Hoa phong lan có loại cánh tròn, có loại cánh dài nhọn hoắt, có loại cụp vào, có loại xoè ra có những đường chun xếp, vòng vèo, uốn éo, có loại có râu, có vòi quấn quýt, có những hoa giống như con bướm, con ong,…
Đây là loại hoa bền được nhiều người mua cắm vào dịp Tết, nhưng không nên dùng hoa phong lan dâng Phật vì có hoa có nhiều màu rực rỡ. Mặt khác, chữ “phong” gần nghĩa với chữ phong tình, phóng túng nên cũng không có nhiều người dùng để cắm lên bàn thờ.
5. Hoa phù dung
Cây hoa Phù Dung có nhiều tên gọi trong đó phổ biến nhất là Phù Dung hoặc Sương Giáng/Cự Sương bởi hàng năm mỗi khi đến mùa sương giáng là thời điểm hoa Phù Dung nở rộ, sau đó hoa nở kéo dài cho đến hết mùa Đông.
Hoa phù dung có dạng cánh xốp như hoa giấy và có thể thay đồi màu sắc từ khi sáng sớm cho đến chiều tối, hoa Phù dung nở là màu trắng hoặc hồng nhạt, về sau thì chuyển dần sang màu đỏ, rồi đỏ sẫm.
Hoa phù dung tuy tên đẹp nhưng mau tàn, có tích không hay nên cũng không được dùng.