Vì sao ngoáy tai lại... “gây nghiện”?
Nhiều người cảm thấy khoái cảm đặc biệt khi ngoáy tai. Theo các chuyên gia, hành động này kích thích cùng lúc nhiều cơ chế sinh lý và tâm lý:
Về sinh lý, ống tai chứa nhiều đầu dây thần kinh. Khi bị kích thích nhẹ, các tín hiệu được truyền tới não, giải phóng dopamine – chất dẫn truyền thần kinh tạo cảm giác dễ chịu như đang được "gãi đúng chỗ ngứa".
Về tâm lý, việc lấy ra được ráy tai tạo cảm giác "thành tựu", giống như hoàn thành một việc hữu ích, kích thích sự hài lòng.
Ngoài ra, ống tai còn liên quan đến dây thần kinh phế vị – khi được kích thích đúng mức, có thể tạo cảm giác thư giãn, buồn ngủ hoặc khiến người ngoáy tai liên tục... ngáp.
Tuy nhiên, đằng sau cảm giác “đã tay” đó lại là hàng loạt rủi ro cho sức khỏe.
8 hậu quả nguy hiểm khi ngoáy tai sai cách
Tai là cơ quan rất nhạy cảm và dễ bị tổn thương nếu không được chăm sóc đúng cách. Dưới đây là 8 rủi ro mà người hay ngoáy tai có thể gặp phải:
Tổn thương ống tai: Da ống tai rất mỏng, dễ bị xước hoặc chảy máu khi dùng vật cứng hoặc ngoáy mạnh.
Viêm ống tai ngoài: Ngoáy tai quá thường xuyên làm mất đi lớp bảo vệ tự nhiên, khiến vi khuẩn dễ xâm nhập.
Thủng màng nhĩ: Dụng cụ đưa quá sâu có thể gây rách màng nhĩ, dẫn tới ù tai, giảm thính lực, thậm chí phải phẫu thuật.
Suy giảm thính lực tạm thời: Ráy tai sót lại hoặc sưng tấy có thể cản trở dẫn truyền âm thanh.
Làm nặng bệnh chàm ống tai: Người có cơ địa dị ứng dễ bị ngứa, rỉ dịch – càng ngoáy càng ngứa, tạo vòng luẩn quẩn.
Tắc nghẽn ráy tai: Ngoáy sai cách đẩy ráy tai sâu hơn, tích tụ lâu ngày thành khối rắn chắc, gây đau và nghễnh ngãng.
Chóng mặt, buồn nôn: Khi kích thích dây thần kinh phế vị, có thể gây phản xạ buồn nôn hoặc choáng váng.
Tăng nguy cơ viêm tai giữa: Nhiễm trùng từ tai ngoài có thể lan sang tai giữa, gây viêm, đau, sốt và ảnh hưởng lâu dài đến thính giác.
Có nên ngoáy tai không? Cách vệ sinh tai đúng chuẩn
Theo các chuyên gia tai – mũi – họng, tai có cơ chế tự làm sạch tự nhiên, ráy tai sẽ tự rơi ra ngoài theo các hoạt động như nhai, nói, cử động cơ hàm...
Chỉ nên vệ sinh tai khi:
Ráy tai tích tụ quá nhiều, gây nghẹt, ngứa hoặc giảm thính lực.
Có cảm giác đau tai, dị vật hoặc dấu hiệu nhiễm trùng.
3 nguyên tắc khi làm sạch tai:
Không quá thường xuyên: Chỉ nên thực hiện khoảng 1 lần/tháng.
Dụng cụ phù hợp: Không dùng móng tay, que sắt hay tăm bông sâu. Có thể dùng dụng cụ y tế bằng silicone hoặc nhỏ nước muối sinh lý để làm mềm ráy rồi lau nhẹ phần ngoài tai.
Không đưa sâu quá 1,5 cm: Chỉ làm sạch phần tai ngoài có thể nhìn thấy.
Cần đi khám ngay nếu:
Ráy tai cứng, tắc nghẽn sâu.
Có biểu hiện đau, chảy mủ, ù tai hoặc nghe kém sau khi ngoáy tai.
