Thu qua tài khoản, siết chặt xử lý chậm đóng, trốn đóng
Chính phủ vừa ban hành Nghị định 233/2025 quy định cơ chế tài chính đối với BHXH, BHYT, BHTN. Điểm mới quan trọng là toàn bộ tiền đóng bảo hiểm sẽ thu tập trung qua tài khoản chuyên biệt, sau đó chuyển về BHXH Việt Nam để bảo đảm minh bạch và đồng bộ trong quản lý.
Nguồn tài chính của hệ thống bảo hiểm gồm: quỹ BHXH (trong đó có phần ngân sách nhà nước cấp để chi trả lương hưu, trợ cấp), quỹ BHTN, quỹ BHYT và các nguồn hợp pháp khác. BHXH các cấp, BHXH Quân đội và BHXH Công an nhân dân có trách nhiệm thu và định kỳ chuyển tiền về BHXH Việt Nam.
Nghị định cũng quy định rõ nguyên tắc phân bổ: BHXH ưu tiên chi trả cho người lao động đủ điều kiện, sau đó phân bổ theo thứ tự BHYT – BHTN – các quỹ thành phần của BHXH. Đáng chú ý, toàn bộ khoản thu từ chậm đóng, trốn đóng sẽ được bổ sung trực tiếp vào quỹ để tăng nguồn lực chi trả.
Theo đại diện BHXH Việt Nam, tất cả các quỹ đều được quản lý tập trung tại Trung ương, địa phương chỉ làm nhiệm vụ thu và chuyển, không được giữ lại. Chi từ quỹ thực hiện theo dự toán hằng năm và chỉ giải ngân khi có quyết định của Trung ương. Phần kết dư (nếu có) cuối năm sẽ tiếp tục được quản lý tập trung.
Về lãi đầu tư, các quỹ chủ yếu đầu tư vào trái phiếu Chính phủ và được hạch toán riêng cho từng quỹ. Lãi của BHXH, BHYT, BHTN đều bổ sung trở lại chính quỹ đó, không sử dụng cho mục đích ngoài quy định. Tương tự, tiền lãi và khoản phạt do chậm nộp cũng được đưa vào quỹ tương ứng để chi trả lương hưu, trợ cấp, ốm đau, thai sản...
“Không có khoản nào thất thoát hay sử dụng sai mục đích”, đại diện BHXH Việt Nam khẳng định.
Trường hợp được chi trả gộp 2 tháng lương hưu, trợ cấp BHXH
Một điểm đáng chú ý trong Nghị định 233/2025 là quy định về việc chi trả gộp hai tháng lương hưu, trợ cấp BHXH liên tiếp.
Theo đó, trong những tình huống đặc biệt như: thời điểm chi trả trùng với Tết Nguyên đán, quá trình chi trả bị ảnh hưởng bởi thiên tai, dịch bệnh, sự cố bất khả kháng hoặc có chỉ đạo của cơ quan có thẩm quyền, Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam sẽ quyết định việc chuyển kinh phí để chi trả gộp.
Đại diện BHXH Việt Nam cho biết, chính sách này chỉ được áp dụng khi có chủ trương từ Chính phủ nhằm kịp thời hỗ trợ người thụ hưởng.
Việc chi trả gộp mang lại nhiều lợi ích thiết thực. Người hưởng lương hưu, trợ cấp có thêm nguồn tài chính để chi tiêu trong dịp Tết – giai đoạn nhu cầu tăng cao. Trong các tình huống khẩn cấp như thiên tai, dịch bệnh, chi trả gộp giúp hạn chế rủi ro, giảm khó khăn, đảm bảo quyền lợi không bị gián đoạn.
Chính sách này không chỉ mang ý nghĩa hỗ trợ tài chính, mà còn thể hiện sự linh hoạt, nhân văn trong công tác quản lý, chi trả BHXH, đặt lợi ích và sự an tâm của người dân lên hàng đầu.
