Nghĩa vụ quân sự là trách nhiệm thiêng liêng của công dân đối với Tổ quốc. Trong đó, tiêu chuẩn sức khỏe luôn là yếu tố then chốt quyết định một thanh niên có được tuyển chọn nhập ngũ hay không. Bước sang năm 2026, quy định về tiêu chuẩn sức khỏe đã có sự điều chỉnh quan trọng theo Thông tư mới của Bộ Quốc phòng.
Tiêu chuẩn sức khỏe đi nghĩa vụ quân sự 2026
Ngày 3/7/2025, Bộ Quốc phòng ban hành Thông tư 68/2025/TT-BQP sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 148/2018/TT-BQP về tuyển chọn và gọi công dân nhập ngũ. Văn bản này có hiệu lực từ 1/7/2025, là cơ sở pháp lý quan trọng áp dụng cho đợt tuyển quân năm 2026.
Theo đó, tiêu chuẩn sức khỏe của công dân khi tham gia nghĩa vụ quân sự được thực hiện theo khoản 3 Điều 4 Thông tư 148/2018/TT-BQP (đã được sửa đổi). Đồng thời, việc phân loại sức khỏe được căn cứ tại Thông tư 105/2023/TT-BQP.
Công dân sẽ được tuyển chọn nhập ngũ khi đáp ứng các điều kiện sức khỏe sau:
- Đạt sức khỏe loại 1, 2 hoặc 3 theo quy định của Bộ Quốc phòng. Các loại sức khỏe được phân loại dựa trên nhiều chỉ số: tim mạch, hô hấp, thần kinh, tâm thần, thể lực...
- Đối với một số đơn vị đặc thù (ví dụ: vệ binh, đặc công, hải quân), Bộ Quốc phòng quy định tiêu chuẩn riêng và có thể khắt khe hơn.
10 bệnh được miễn đăng ký nghĩa vụ quân sự năm 2026
Không phải ai cũng buộc phải tham gia nghĩa vụ quân sự. Theo Luật Nghĩa vụ quân sự 2015 và Thông tư 105/2023/TT-BQP, có 10 nhóm bệnh thuộc diện miễn đăng ký nghĩa vụ quân sự, bao gồm:
- Các rối loạn tâm thần (F20-F29).
- Động kinh (G40).
- Bệnh Parkinson (G20).
- Mù một mắt (H54.4).
- Điếc (H90).
- Di chứng do lao xương khớp (B90.2).
- Di chứng do bệnh phong (B92).
- Các bệnh lý ác tính (ung thư, bệnh máu ác tính – C00-C97; D00-D09; D45-D47).
- Người nhiễm HIV/AIDS (B20-B24; Z21).
- Người khuyết tật nặng và đặc biệt nặng theo pháp luật về người khuyết tật.
Danh mục này phản ánh quan điểm nhân văn của Nhà nước: không bắt buộc những công dân có bệnh lý nghiêm trọng, sức khỏe không đảm bảo, tham gia nghĩa vụ quân sự.
Thời điểm nhập ngũ năm 2026
Theo Điều 33 Luật Nghĩa vụ quân sự 2015, hằng năm việc gọi nhập ngũ được tiến hành một lần vào tháng 2 hoặc tháng 3.
Trong trường hợp cần thiết vì lý do quốc phòng, an ninh, Chính phủ có thể tổ chức thêm một đợt tuyển quân thứ hai.
Nếu địa phương có dịch bệnh, thiên tai hoặc tình huống bất khả kháng, thời gian nhập ngũ sẽ được điều chỉnh phù hợp.
Như vậy, công dân trúng tuyển nghĩa vụ quân sự năm 2026 cần sẵn sàng lên đường vào tháng 2 hoặc tháng 3/2026, trừ trường hợp có quyết định đặc biệt.
Thời hạn phục vụ tại ngũ năm 2026
Theo Điều 21 Luật Nghĩa vụ quân sự 2015, thời hạn phục vụ tại ngũ trong thời bình là 24 tháng.
Trong một số trường hợp đặc biệt, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng có quyền kéo dài thời gian phục vụ thêm không quá 6 tháng, bao gồm:
- Khi cần đảm bảo nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu.
- Khi đang thực hiện nhiệm vụ phòng, chống thiên tai, dịch bệnh, cứu hộ, cứu nạn.
Trường hợp đất nước rơi vào tình trạng chiến tranh hoặc khẩn cấp về quốc phòng, thời gian phục vụ sẽ thực hiện theo lệnh tổng động viên hoặc động viên cục bộ.
Việc điều chỉnh, bổ sung tiêu chuẩn sức khỏe không chỉ giúp nâng cao chất lượng quân nhân, mà còn bảo vệ quyền lợi công dân. Người không đủ điều kiện sức khỏe sẽ không bị gượng ép nhập ngũ, trong khi những công dân đủ tiêu chuẩn sẽ có môi trường rèn luyện, phát triển thể lực, kỹ năng và tinh thần trách nhiệm với đất nước.
