Khởi nghiệp thành công với mô hình nuôi ốc ngủ trên cạn
Lê Hồng Lâm, một cựu sinh viên ngành Hóa tại Trường Đại học Cần Thơ, đã tìm thấy niềm đam mê chăn nuôi ốc trong một lần tình cờ vào năm 2017. Khi đang ở An Giang, anh mua một túi ốc lác ven đường. Về đến nhà, vì bất cẩn, anh đã quên buộc miệng túi khiến cho những con ốc bò lổm ngổm khắp nơi, thậm chí trốn vào góc bếp.
Đến năm 2018, trong lúc dọn dẹp, Lâm lại phát hiện ra những con ốc vẫn còn sống sau một thời gian dài “ngủ”. Chứng kiến sự đổi màu sáng hơn của vỏ ốc, cùng với thể trạng ốc mập mạp, anh đã quyết định nấu thử để kiểm tra hương vị. Không ngờ, anh đã khám phá ra rằng chúng rất ngon, béo và sạch. Từ đó, một ý tưởng mới nảy sinh trong đầu anh: phát triển mô hình làm ốc gác bếp với quy mô công nghiệp do đặc tính độc đáo của loài ốc này.
Nhận thấy tiềm năng của mô hình nuôi ốc "ngủ", Lâm đã quyết tâm hiện thực hóa ước mơ đưa đặc sản quê hương đến gần với mọi người. Tuy nhiên, những ngày đầu khởi nghiệp không hề dễ dàng. Anh đã phải vượt qua không ít thử thách, nhưng với tinh thần kiên trì, Lâm đã không ngại ngần đứng dậy và tiếp tục.
Trong quá trình làm việc, anh đã rút ra được bài học về việc kiểm soát độ ẩm và nhiệt độ, cũng như phòng ngừa côn trùng gây hại cho ốc, cho dù theo phương pháp truyền thống hay hiện đại. Anh chia sẻ: “Cách làm truyền thống thường sử dụng khói bếp để xua đuổi côn trùng và giữ cho ốc sống lâu. Tuy nhiên, trong quy mô công nghiệp, tôi sẽ tạo ra môi trường tương tự mà không cần sử dụng khói, đảm bảo rằng ốc vẫn tươi sống và không có mùi khó chịu, từ đó có thể đưa vào thương mại một cách hiệu quả.”
Nhận thấy tiềm năng của mô hình nuôi ốc "ngủ", Lâm đã quyết tâm hiện thực hóa ước mơ đưa đặc sản quê hương đến gần với mọi người
Khi bắt đầu hành trình khởi nghiệp với mô hình nuôi ốc ngủ, anh Lâm đã phải đối mặt với hàng loạt thử thách. Ban đầu, anh thử nghiệm nhiều phương pháp khác nhau nhằm tạo ra môi trường phù hợp cho ốc ngủ. Anh từng thử vùi ốc dưới lớp bùn, sau đó là trong tro trấu, nhưng mọi nỗ lực đều không thành công. Dù ốc đã ngủ, chất lượng của chúng vẫn không đạt yêu cầu, và việc sản xuất số lượng lớn trở nên không khả thi.
Sau một quãng thời gian dài tiêu tốn công sức và tài chính, đến năm 2021, anh Lâm đã khám phá ra giải pháp tối ưu. Anh quyết định xây dựng một phòng kín, bên dưới được lót rơm, đồng thời tự chế tạo máy điều chỉnh nhiệt độ. Với cách này, phòng ngủ của ốc luôn được duy trì ở mức nhiệt từ 35 đến 37 độ C cùng độ ẩm lý tưởng.
Dẫu đã tìm ra phương pháp hiệu quả, anh Lâm vẫn gặp khó khăn trong việc kiểm soát tỷ lệ ốc chết, chủ yếu do phụ thuộc vào chất lượng nguyên liệu đầu vào. Những yếu tố như ốc bị hư vỏ, chịu nắng quá lâu, hoặc bị ký sinh bởi côn trùng đều có thể khiến chúng chết trong quá trình ngủ. Trên thực tế, tỷ lệ hao hụt của ốc có thể dao động từ 30-40%.
Để cải thiện hiệu quả, trước khi đưa ốc vào phòng ngủ, anh Lâm rất kỹ lưỡng trong khâu lựa chọn. Anh luôn rửa sạch ốc và chỉ chọn những con khỏe mạnh, ngâm trong nước khoảng 10 giờ để chúng thải ra chất bẩn. Trong một tuần đầu tiên tại phòng ngủ, anh còn phải kiểm tra và loại bỏ những con chết để tránh lây lan sang những con khỏe mạnh. Sau khi ra khỏi phòng ngủ, ốc sẽ được chuyển sang phòng chờ, nơi chúng cần thêm ba tháng để ổn định và chuyển hóa năng lượng.
Theo anh Lâm, để đảm bảo sản phẩm đạt chất lượng tốt nhất, thịt ốc phải trắng, vỏ mỏng và béo tròn. Anh nhấn mạnh: “Phải làm cho ốc ngủ, nếu không, ốc sẽ ốm và chết. Khi ở dưới nước, ốc tiết ra dịch cơ thể giúp chúng tránh vi khuẩn. Tuy nhiên, khi ở trên cạn, chúng dễ bị ruồi nhặng bu lại đẻ trứng. Nếu ốc chết, vi khuẩn sẽ phát triển và nhanh chóng tấn công những con khỏe mạnh bên cạnh, gây ra tình trạng chết hàng loạt.”
Theo anh Lâm, để đảm bảo sản phẩm đạt chất lượng tốt nhất, thịt ốc phải trắng, vỏ mỏng và béo tròn.
Anh nông dân truyền cảm hứng làm giàu từ nuôi ốc
Giữa không gian phòng chăn nuôi ốc rộng chỉ hơn 20m2, anh Lâm đang bận rộn sắp xếp từng con ốc vào vị trí trên những đống rơm khô, đồng thời không hề ngần ngại chia sẻ bí quyết làm giàu từ nghề nuôi ốc của mình. Anh đã tự thiết kế một thiết bị điều chỉnh nhiệt độ để duy trì mức nhiệt luôn trên 37 độ C, nhằm tạo ra một môi trường khắc nghiệt nhưng tự nhiên, giúp ốc đi vào trạng thái ngủ.
Anh Lâm cho biết, khi sống trong môi trường tự nhiên, vào mùa khô, ốc thường tìm kiếm nơi trú ẩn dưới bùn lầy và có thể ngủ liền trong khoảng 6 tháng. Mỗi khi trời mưa, nước dâng lên làm đất mềm, các chú ốc sẽ ra khỏi nơi ẩn náu để sinh sản, tìm kiếm thức ăn, và bắt đầu quá trình tăng trọng lượng, tích trữ chất dinh dưỡng sau những tháng ngày “ngủ đông”.
Sau nhiều năm trải nghiệm và tìm hiểu tập tính của loài ốc, anh Lâm đã nghĩ ra việc xây dựng một phòng ngủ đặc biệt với mục tiêu vỗ béo cho ốc. Ý tưởng này đã dẫn đến việc tạo ra những sản phẩm ốc gác bếp theo mô hình công nghiệp, một hướng đi đầy triển vọng và sáng tạo trong ngành nông nghiệp hiện đại.
Không ngừng nỗ lực và kiên trì theo đuổi ước mơ làm giàu, anh Lâm đã trải qua một quá trình dài đầy thử thách, rút ra nhiều kinh nghiệm quý báu và mạnh dạn đầu tư. Kết quả là, anh đã đạt được thành công ấn tượng khi mỗi tháng xuất bán hơn 2 tấn ốc với mức giá 250.000 đồng/kg, mang lại thu nhập lên đến hơn 1 tỷ đồng mỗi năm.
Mỗi tháng anh Lâm xuất bán hơn 2 tấn ốc với mức giá 250.000 đồng/kg, mang lại thu nhập lên đến hơn 1 tỷ đồng mỗi năm
Để xây dựng và phát triển thương hiệu cho món ốc gác bếp, anh Lâm chú trọng sử dụng các vật liệu thân thiện với môi trường như giỏ tre và rơm, được anh đặt hàng từ một cơ sở sản xuất thủ công tại Sóc Trăng.
Dù nhu cầu tiêu thụ ốc thực phẩm đang gia tăng, anh Lâm vẫn không ngừng nghiên cứu để sản phẩm của mình đạt tiêu chuẩn xuất khẩu. Anh đang tìm cách đa dạng hóa sản phẩm bằng cách cho ốc đã ngủ ngâm qua các dưỡng chất tự nhiên, sau đó để chúng tiếp tục "ngủ" lần thứ hai.
Ông Trần Trọng Hữu, Phó Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ Doanh nghiệp và Khởi nghiệp tỉnh Đồng Tháp, từng đánh giá cao mô hình khởi nghiệp của anh Lâm. Theo ông, việc áp dụng các kỹ thuật nuôi ốc “ngủ vùi” đã giúp biến một món ăn bình dân thành một đặc sản độc đáo, không chỉ nâng cao giá trị kinh tế của con ốc lác mà còn góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế địa phương.
