Rẽ hướng khởi nghiệp nuôi cá đi đến thành công
Sinh ra và lớn lên trong một vùng quê còn nhiều khó khăn, anh Lý Láo Tả mang trong mình khát vọng làm giàu ngay tại quê hương mình. Xuất thân từ cộng đồng người dân tộc Dao, với cha mẹ đều làm nông, sau khi tốt nghiệp THPT, anh Tả quyết định theo học nghề cắt tóc vào năm 2017. Đến năm 2018, anh trở về quê hương và mở một tiệm cắt tóc gần trụ sở UBND xã Dền Sáng. Công việc này không chỉ mang lại cho anh Tả một mức thu nhập ổn định, mà còn là mơ ước của nhiều bạn trẻ ở vùng núi. Dù vậy, trong sâu thẳm trái tim, anh vẫn khao khát mang đến sự thay đổi, mong muốn khởi nghiệp ngay tại nơi mình đã lớn lên.
Từ một thợ cắt tóc, anh Lý Láo Tả đã quyết định dũng cảm chuyển mình để phát triển mô hình kinh tế nông nghiệp tại quê hương. Chia sẻ bí quyết khởi nghiệp với loài cá quen thuộc của người dân Việt, thanh niên 9X ở huyện Bát Xát, tỉnh Lào Cai cho biết, vào năm 2020, anh đã vay 200 triệu đồng để đầu tư vào mô hình nuôi cá nước lạnh. Thời điểm đó, anh mới vừa qua tuổi 20, và khoản tiền này không chỉ là lớn với anh mà còn với cả gia đình. Dù vậy, với ý chí phấn đấu vươn lên, anh đã quyết tâm vượt qua nỗi sợ hãi để đạt được những thành công như ngày hôm nay.
Với khoản vốn bao gồm 200 triệu đồng vay từ ngân hàng và 70 triệu đồng tiết kiệm tích lũy được, anh Lý Láo Tả đã quyết định đầu tư vào mô hình nuôi cá nước lạnh. Hành trình khởi nghiệp của anh không phải ngẫu nhiên; thực tế, bố mẹ anh đã từng nuôi cá nước lạnh từ nhiều năm trước, vận hành một trong những trang trại đầu tiên tại quê hương, dù quy mô vẫn còn nhỏ với chỉ vài bể nuôi. Sự kế thừa kinh nghiệm này đã trở thành nguồn động lực mạnh mẽ để anh dấn thân vào lĩnh vực chăn nuôi cá.
Với khoản vốn bao gồm 200 triệu đồng vay từ ngân hàng và 70 triệu đồng tiết kiệm tích lũy được, anh Lý Láo Tả đã quyết định đầu tư vào mô hình nuôi cá nước lạnh
Với số vốn trong tay, anh Lý Láo Tả trở về quê và bày tỏ nguyện vọng mở rộng mô hình nuôi cá theo quy mô lớn hơn. Tuy nhiên, điều này lại gặp phải sự phản đối từ phía bố mẹ, những người khuyên anh nên kiên trì với nghề cắt tóc. Họ lo lắng về những rủi ro lớn trong ngành nuôi cá, như việc nhiều chủ trang trại có thể mất sạch tài sản chỉ sau một đêm do thiên tai, khiến họ phải đối mặt với khoản nợ lên đến vài trăm triệu. Nếu xảy ra tình huống xấu, việc trả nợ sẽ rất khó khăn. Dù vậy, với quyết tâm mãnh liệt để thoát nghèo và khẳng định bản thân, anh Tả đã thuyết phục cha mẹ chấp nhận đi theo con đường mình đã chọn.
Khi mới bắt đầu xây dựng trang trại cá, anh Lý Láo Tả chủ yếu học hỏi và tích lũy kiến thức từ những chuyến khảo sát thực tế về nuôi cá tầm và cá hồi tại Sa Pa và Bát Xát. Không dừng lại ở đó, anh còn không ngần ngại vào tận Lâm Đồng để nghiên cứu những kỹ thuật nuôi cá tiên tiến và hiện đại hơn.
Chỉ sau một thời gian ngắn khởi nghiệp, niềm hứng khởi của chàng trai trẻ khi xây dựng 4 bể cá đầu tiên đã nhanh chóng biến thành thất bại "trắng tay". Sau một năm trải nghiệm và rút ra bài học từ mô hình nuôi cá, anh Lý Láo Tả không chỉ không thu được lợi nhuận mà còn phải chịu thêm khoản nợ lên đến 70 triệu đồng.
Dù phải đối mặt với thất bại và thêm gánh nặng nợ nần, nhưng chính lúc này, cha mẹ anh đã đồng hành cùng anh để tìm ra nguyên nhân chính. Họ nhận thấy rằng nguồn nước không đảm bảo và khí hậu oi bức khắc nghiệt, với nhiệt độ không còn nằm trong mức lý tưởng, đã khiến cá dễ bị bệnh tật.
Trước sự tiếc nuối về công sức và tiền bạc đã bỏ ra, anh Tả quyết định tìm hiểu rõ nguyên nhân dẫn đến thất bại. Ban đầu, anh nhận ra sự chủ quan của mình khi để những con cá yếu ớt hòa lẫn với đàn cá khỏe mạnh, dẫn đến tình trạng cá chết hàng loạt. Hơn nữa, việc cho cá ăn quá nhiều mà không xem xét đến lượng thức ăn thừa đã phân hủy trong nước cũng gây ra ô nhiễm nguồn nước, khiến cá gặp nguy hiểm. Từ những phát hiện này, hình ảnh tươi sáng về viễn cảnh làm giàu nhanh chóng từ nuôi cá nước lạnh đột ngột vụt tắt.
Dù rằng câu nói "Tiền không cánh mà bay" khiến anh Lý Láo Tả tràn ngập lo lắng, nhưng anh không cho phép bản thân nản lòng. Thay vào đó, sau thất bại ban đầu, anh đã kịp thời tự chấn chỉnh tinh thần, dành nhiều thời gian để suy ngẫm và cuối cùng quyết định sẽ tiếp tục theo đuổi việc nuôi cá nước lạnh.
Sau chuỗi thất bại, ở năm thứ hai, anh nông dân quyết tâm này đã chăm chỉ tiếp thu kiến thức và lắng nghe ý kiến từ những người xung quanh. Với mong muốn kiên định làm giàu, anh Tả đã không ngần ngại khăn gói lên đường sang Trung Quốc, dành trọn một tháng để học hỏi kinh nghiệm nuôi và phòng bệnh từ các chủ trang trại cá tầm và cá hồi tại tỉnh Vân Nam. Ngày trở về quê hương, anh lập tức bắt tay vào việc xây dựng trang trại nuôi cá của riêng mình.
Sau những lần thất bại ban đầu, anh bắt đầu chú trọng hơn vào việc kiểm soát nguồn nước đầu vào. Anh luôn theo dõi chặt chẽ các yếu tố như nhiệt độ, độ kiềm và hàm lượng oxy trong nước.
Khởi động lại từ con số không, anh Tả không ngừng trau dồi kinh nghiệm. Ban ngày, anh dành thời gian bên bầy cá, còn tối đến lại miệt mài lướt mạng để tìm hiểu các kỹ thuật nuôi cá nước lạnh và khám phá thị trường tiêu thụ. Dành trọn tâm huyết cho sự nghiệp nuôi cá, dần dần, mô hình của anh trở nên ổn định. Đến cuối năm thứ hai, anh Tả đã bắt đầu thu lại lợi nhuận.
Khi đã tích lũy được một ít lợi nhuận, anh quyết định mở rộng quy mô mô hình nuôi cá. Rồi vận may đã mỉm cười với chàng trai trẻ này trong năm thứ ba, sản phẩm cá nước lạnh từ trang trại của anh Tả nhanh chóng được biết đến rộng rãi. Nhiều thương lái từ Hà Nội, Bắc Ninh và Bắc Giang đã đến đặt hàng với số lượng lớn.
Với lượng khách hàng ổn định, anh Tả tiếp tục tái đầu tư lợi nhuận để mở rộng quy mô mô hình. Anh quyết định lắp đặt thêm hệ thống mái che nhằm đảm bảo nhiệt độ mát mẻ cho các bể cá.
Với lượng khách hàng ổn định, anh Tả tiếp tục tái đầu tư lợi nhuận để mở rộng quy mô mô hình
Sau 4 năm tận tâm với mô hình nuôi cá nước lạnh, chàng trai trẻ người dân tộc Dao đã gặt hái được những thành quả đầy ngọt ngào. Từ khởi đầu khiêm tốn với 4 bể nuôi, anh đã mở rộng lên tới 26 bể. Hiện tại, trang trại của anh duy trì khoảng 30.000 - 40.000 con cá theo phương thức nuôi gối. Đặc biệt, trong năm vừa qua, anh Tả đã xuất bán thành công 50 tấn cá nước lạnh, mang lại doanh thu ấn tượng hơn 8,5 tỷ đồng.
Với nguồn cung cấp cá chất lượng cao, anh đã xây dựng được mối quan hệ vững chắc với các đối tác ở hầu hết các tỉnh miền Bắc. Đặc biệt, anh cung cấp hàng ổn định cho hai chợ đầu mối lớn tại Hà Nội, góp phần khẳng định uy tín sản phẩm của mình.
Chia sẻ về bí quyết dẫn đến thành công từ việc chăn nuôi cá, anh Tả nhấn mạnh rằng nuôi cá nước lạnh giống như một con dao hai lưỡi: nếu thành công, nó sẽ mang lại giá trị kinh tế cao, nhưng nếu thất bại, cái giá phải trả sẽ rất đắt. Anh đã từng trải qua những thất bại nghiêm trọng, nhưng điều quan trọng là vượt qua nỗi sợ hãi và tin tưởng vào bản thân. Hiện tại, nhìn vào những thành tựu mà anh đã đạt được, mọi người đều dành lời khen ngợi cho nhưng nỗ lực và kiên trì của anh.
Không chỉ siêng năng trong công việc, anh Tả còn thể hiện sự năng động và nhiệt huyết trong hoạt động đoàn thanh niên. Năm 2023, anh đã tham gia Cuộc thi Khởi nghiệp Thanh niên Nông thôn do Trung ương Đoàn tổ chức với mô hình nuôi cá nước lạnh. Với sáng kiến của mình, anh đã xuất sắc lọt vào vòng chung kết toàn quốc và được vinh danh với giải Khuyến khích.
Ngoài việc tạo dựng tài chính cho bản thân và gia đình, anh Tả còn tích cực tham gia các hoạt động xã hội. Cụ thể, vào đầu năm 2024, anh đã thành lập một tổ hợp tác gồm 5 thành viên là những đoàn viên, thanh niên, những người đang tham gia vào các mô hình kinh tế đa dạng như homestay, nhà hàng và nuôi cá nước lạnh. Nhóm này cùng nhau hỗ trợ và thúc đẩy sự phát triển trong sản xuất và kinh doanh.
Ngoài việc tạo dựng tài chính cho bản thân và gia đình, anh Tả còn tích cực tham gia các hoạt động xã hội
Nuôi cá nước lạnh mang lại thu nhập tiền tỷ
Trong những năm gần đây, nhiều thanh niên trẻ đã gặt hái thành công với mô hình nuôi cá nước lạnh ở vùng cao, mang lại thu nhập lên tới hàng tỷ đồng. Giống như anh Tả, anh Nguyễn Quang Huy cũng đã triển khai mô hình nuôi cá tầm tại huyện Mù Cang Chải trên diện tích khoảng 2 ha. Hiện tại, cơ sở nuôi cá tầm Khau Phạ thả ra khoảng 50.000 cá giống mỗi năm, thu hoạch khoảng 50 tấn cá thương phẩm. Cá giống khi thả có trọng lượng từ 100-150g, sau hơn một năm nuôi có thể đạt trọng lượng từ 2-2,5kg/con. Với mức giá cá tầm dao động từ 200-250 nghìn đồng/kg, sau khi trừ đi chi phí, hàng năm, anh Huy thu lãi khoảng 4-5 tỷ đồng.
Huyện Mù Cang Chải hiện có 4 trang trại nuôi cá tầm, với tổng diện tích nuôi đạt trên 3,6 ha, cung cấp gần 90 tấn cá thương phẩm cho thị trường mỗi năm. Theo chia sẻ của các hộ nuôi cá ở đây, yếu tố then chốt trong việc nuôi cá tầm chính là quản lý môi trường nước. Điều này bao gồm việc kiểm soát nồng độ oxy, điều chỉnh và duy trì dòng chảy liên tục của nước, cũng như giữ cho nhiệt độ nước luôn ở mức lý tưởng.
Để phát triển thành công mô hình chăn nuôi cá nước lạnh, bà con nông dân cần cân nhắc đến nhiều yếu tố quan trọng như thị trường tiêu thụ, nguồn nước và điều kiện môi trường sống. Việc triển khai các giải pháp đồng bộ là cần thiết nhằm đảm bảo sự phát triển bền vững, từ đó khắc phục triệt để tình trạng phát triển "nóng" và giảm thiểu ảnh hưởng tiêu cực của các vấn đề môi trường đến ngành nuôi trồng này.
Trước khi triển khai dự án, việc áp dụng các tiến bộ khoa học và công nghệ là cực kỳ quan trọng, cùng với việc ưu tiên công tác phòng dịch và quản lý chất lượng. Các nhà đầu tư cũng cần đặc biệt chú ý đến việc bảo vệ rừng, gìn giữ nguồn nước và xử lý nghiêm ngặt các hành vi gây hại đến môi trường tự nhiên.
