Bói toán được định nghĩa là một nỗ lực để đạt được sự hiểu biết trong một câu hỏi hay tình huống nào đó thông qua tiến trình hay nghi lễ huyền bí được chuẩn hóa.
"Thầy bói" là người sẽ dựa vào việc đọc các dấu hiệu, sự kiện, địa điểm, điềm báo hoặc thông qua điều gọi là tiếp xúc với các lực lượng siêu nhiên.
Trải qua lịch sử xã hội và tôn giáo lâu đời, bói toán vẫn giữ được vị trí nhất định của nó trong đời sống loài người, dù rằng nhiều nhà khoa học tự cổ chí kim cũng coi nó là mê tín dị đoan hay lừa đảo.
Đầu tiên, hãy tìm hiểu tại sao bói toán lại thu hút nhiều người đến vậy?
 |
| Ảnh minh hoạ |
1. Do chính bản thân người đi xem bói
Vấn đề chính là ở người đi xem chứ không phải thầy bói! Theo tâm lý học thì những người thường đi xem và tin vào bói toán là những người cả tin, có nhiều lo lắng, thiếu niềm tin vào bản thân và không có định hướng cho đời sống.
Chính vì thế, họ thường dễ rơi vào bẫy mê tín dị đoan, tin vào số phận “sống chết có số”, “định mệnh an bài”, có tâm mong cầu và tâm sợ hãi, tin vào những lực lượng siêu nhiên, không có thật như ma quỷ…
Các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, đây cũng là những người dễ bị "thôi miên" nhất!
2. Nhu cầu tìm câu trả lời cho tương lai
Điều mà khoa học hay con người đều muốn biết đó là tương lai, nó mang lại sức hút ghê gớm khiến cho con người luôn muốn có câ trả lời, và điều này thì trong bói toán có thừa!
Những thắc mắc không biết hỏi ai như vận mạng, gia đạo, học hành thi cử, sự nghiệp, thời vận, tốt xấu, nhà cửa, ngày giờ tốt, giải hạn… khiến cho người ta luôn muốn tìm đáp án, và tất nhiên các "thầy bói" sẽ trả lời hết!
3. Sự huyền bí và bí ẩn luôn kích thích trí tò mò
Những "thầy bói" với khả năng được thổi phồng như nói chuyện với "cõi âm", với "thần linh"... thường đi kèm "đồ nghề" là bộ đồ đen và quả cầu, hay ngụy trang bằng những nghi thức huyền bí khiến cho người ta cảm thấy sự bí ẩn và siêu nhiên.
Ngoài ra, khung cảnh được tạo ra xung quanh "thầy" thường huyền bí, sẽ khiến “con mồi” dễ bị mê hoặc!
Sau đây là phân tích khoa học "bóc mẽ" các chiêu trò mà "thầy bói" thường dùng để lừa gạt bạn
 |
| Mô tả ảnh. |
1. Kỹ thuật đọc nguội (Cold Reading)
Đây là một kỹ thuật tâm lý học khai thác thông tin từ việc nói lấp lửng nước đôi, đọc ngôn ngữ cơ thể...
Thầy bói thường nói nhanh, nói dài, nói nhiều, và nhất là nói những điều phổ quát thường gặp trong cuộc sống.
Dựa vào việc "đọc" ngôn ngữ cơ thể của người đối diện, nếu gặp những tín hiệu như nhướn mày, chớp mắt, thở nhanh... họ sẽ nắm thóp bạn và “phán” tiếp.
Trong cuốn sách “Sự thật đầy đủ về đọc nguội”, tác giả Rowland giải thích kỹ thuật này khá chi tiết. Thế nên, “người nói nhiều đôi khi cũng đúng” là vậy!
2. Kỹ thuật đọc nóng (Hot Reading)
Đó là cách lấy thông tin trước khi bói toán hay "gọi hồn", việc chúng ta phải chầu chực cũng là vì vậy. "Thầy" sẽ quan sát nghe ngóng thông tin khi ta ngồi chờ đề lấy cơ sở “phán”!
Thậm chí bạn sẽ phải hẹn trước vì “thầy” quá đông khách và sau đó khi bạn đến, ông thầy sẽ phán tường tận về hoàn cảnh, quan hệ… Còn bạn thì mắt tròn mắt dẹt mà không biết “thám tử” của thầy đã bám đuôi bạn đến tận nhà từ lúc nào.
 |
| Ảnh minh hoạ |
3. Kỹ thuật đọc ấm (Warm Reading)
Kĩ thuật này dùng để “phán” cho người thân của thân nhân đã qua đời.
Ví dụ: nếu người đó chết vì đuối nước bà đồng sẽ nói họ cảm thấy rét, đau đầu, nhức chân, tay... khi họ nhập vào người bà đồng.
Năm 1992, nhà vật lý Geoffrey Dean đã đúc kết ra 10 nguyên lý và 26 kỹ thuật dự đoán mà các thầy bói sử dụng, và dựa trên các hiệu ứng tâm lý sau:
- Hiệu ứng tiến sĩ Fox: Khi bạn nghĩ mình ở trong một môi trường trí tuệ và người khác tài giỏi hơn bạn rất nhiều thì bạn sẽ dễ tin hơn.
- Hiệu ứng Barnum: Khi người ta dễ chấp nhận những thông tin chung chung, mơ hồ.
- Hiệu ứng vầng hào quang: Hay tầm quan trọng của ấn tượng bân đầu. Ta có xu hướng tin những thầy bói có tính nồng nhiệt hơn lạnh lùng, áo quần tươm tất hơn ăn mặc cẩu thả…
- Tương quan ảo: Hay tin tưởng là sẽ thấy do tự kỷ ám thị. Đây là quy luật vàng của tâm lý khi người ta chỉ nhìn thấy cái mà người ta muốn thấy, chúng ta sẽ vô tình “nhặt” ra những sự kiện giống với lời phán, mà không biết rằng đó chỉ là vấn đề xác suất!
- Tính không sai lầm: Do thầy bói nói quá chung chung mơ hồ theo nên hầu như ít sai và nếu sai rất dễ biện minh.
Còn rất nhiều thủ thuật tâm lý mà các thầy bói sử dụng để đánh lừa người nghe và nạn nhân càng dễ bị mê hoặc khi gặp phải thầy “cao tay”.
* Tạm kết: Tính cách làm nên số phận, hãy làm chủ số phận của chính mình! Đừng để sự thiếu hiểu biết khiến bạn bị người khác lừa gạt gây hậu quả cho chính bản thân và gia đình.
