Rằm tháng Chạp là ngày lễ quan trọng đối với người dân Việt Nam, vì tháng Chạp là tháng cuối cùng trong năm và còn được gọi là “tháng củ mật”. Vào thời điểm này, con người dễ gặp phải những điều không may mắn, do đó cần phải thận trọng trong mọi việc. Chính vì vậy, việc cúng Rằm tháng Chạp cần phải chu đáo và tỉ mỉ hơn so với những ngày Rằm khác.
Khi thực hiện cúng Rằm tháng Chạp, gia chủ nên tuân thủ quy tắc “2 nên đặt – 3 không nên đặt” trên bàn thờ. Việc này không chỉ thể hiện lòng thành kính với tổ tiên và thần linh, những người đã phù hộ gia đình trong suốt năm qua, mà còn giúp bảo vệ gia đình khỏi những điều không may và giữ gìn phúc khí.
Hai thứ nên đặt trên bàn thờ vào ngày Rằm tháng Chạp
Mâm cỗ cúng
Mâm cỗ cúng là phần quan trọng trong các nghi lễ thờ cúng, đặc biệt là vào dịp Rằm tháng Chạp. Việc chuẩn bị mâm cỗ không chỉ thể hiện lòng thành kính đối với tổ tiên và thần linh, mà còn là lời cầu mong mọi điều thuận lợi, hy vọng một năm mới an khang, thịnh vượng và cuộc sống đầy đủ, viên mãn.Mâm cỗ cúng có thể là món mặn với các món như xôi, thịt gà luộc, thịt lợn, chả lụa, nem, canh măng, bát cơm trắng, bánh chưng (hoặc bánh tét) và các món truyền thống khác.
Ngoài ra, bạn có thể chuẩn bị mâm cỗ ngọt với bánh kẹo, trái cây, chè, hoặc các món ngọt theo phong tục địa phương. Nếu gia đình muốn, có thể chọn mâm cỗ chay hoặc đặt mâm ngũ quả trên bàn thờ. Tùy thuộc vào điều kiện gia đình và phong tục địa phương, điều quan trọng là thể hiện tấm lòng thành kính.
Bình hoa tươi
Hoa là vật phẩm tinh khiết, biểu tượng của sự thanh cao và lòng tôn kính. Đặt bình hoa tươi trên bàn thờ vào ngày Rằm tháng Chạp thể hiện sự kính trọng đối với tổ tiên, thần linh, đồng thời giúp không gian thờ cúng thêm trang nghiêm và thanh tịnh.
Bên cạnh đó, bình hoa cũng mang ý nghĩa cầu mong gia đình luôn bình an, hạnh phúc và ấm êm. Khi dâng hoa vào dịp này, bạn có thể chọn các loại hoa như hoa cúc (tượng trưng cho sự trường thọ và phúc lộc), hoa lan (biểu trưng cho sự cao quý và tinh tế), hoa huệ (nghĩa là trong sạch và thuần khiết), hoặc hoa hồng (đại diện cho tình yêu, sự kính trọng và may mắn).
3 thứ không nên đặt trên bàn thờ vào ngày Rằm tháng Chạp
Theo quan niệm tâm linh, tổ tiên thường chỉ “ăn hương ăn hoa”. Việc dâng trái cây và hoa tươi giúp tổ tiên cảm nhận được mùi thơm của hoa quả và thể hiện lòng thành kính của con cháu. Tuy nhiên, một số người vì muốn tiết kiệm hoặc giữ được lâu, đã bày đồ giả như hoa, quả giả, tiền giả lên bàn thờ khi thắp hương. Điều này được coi là bất kính, thể hiện sự thiếu thành tâm và có thể mang lại vận xui cho gia đình.
Do đó, vào ngày Rằm tháng Chạp, gia chủ nên dâng những vật phẩm tươi mới, thật, đẹp đẽ và trang nghiêm để thể hiện lòng kính trọng và nhận được sự phù hộ của tổ tiên.
Những loài hoa tối kỵ
Bình hoa tươi là một vật phẩm không thể thiếu trên bàn thờ, nhưng không phải loại hoa nào cũng phù hợp để dâng cúng. Khi cúng Rằm tháng Chạp, bạn nên tránh những loài hoa mang ý nghĩa xấu hoặc kém trang trọng như hoa ly, cúc vạn thọ, hoa sứ, hoa phù dung.Cụ thể, hoa ly dù đẹp và thơm nhưng lại gợi nhớ đến sự chia ly, ly tán.
Hoa cúc vạn thọ có mùi hôi, dễ làm bề trên không vui nên không thích hợp để trưng trên bàn thờ. Hoa nhài, tuy đẹp và thơm, nhưng theo dân gian, có liên quan đến những câu chuyện không đứng đắn. Hoa phù dung có đặc tính "sớm nở tối tàn", thay đổi màu sắc trong ngày, cũng không thích hợp để dâng cúng. Ngoài ra, tránh chọn hoa có màu sắc quá nhạt nhòa hoặc bị dập gãy.
Chân hương vòng
Gia chủ không nên tự ý cắm chân hương vòng vào bát hương trên bàn thờ, vì thường chỉ có các nơi thờ tự như đền, chùa, đình, phủ mới cho phép cắm que sắt vào bát hương để thắp hương vòng.Nếu cắm hương vòng hoặc đặt các vật dụng kim loại như lư đồng, chân nến trên bàn thờ gia tiên, có thể gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe. Nếu vẫn muốn thắp hương vòng, gia chủ nên đốt hương ngoài bát hương và đặt trên đĩa để tránh phạm phải điều kiêng kỵ.