Thanh Minh là dịp quan trọng để con cháu bày tỏ lòng thành kính và biết ơn đối với tổ tiên. Ngoài việc dọn dẹp, tu sửa phần mộ, việc chuẩn bị lễ vật, đặc biệt là hoa quả, cũng mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc.
Theo quan niệm dân gian, có bốn loại quả được cho là không nên dâng cúng trong ngày này, bởi chúng có thể mang đến những điều không may cho gia đình.
1. Hoa quả giả
Hoa quả giả có vẻ ngoài bắt mắt, dễ bảo quản nhưng lại không thích hợp để dâng cúng trong ngày Thanh Minh. Theo quan niệm dân gian, hoa quả tươi tượng trưng cho sự sinh sôi, phát triển và mang lại điều tốt lành.
Việc đặt hoa quả giả lên bàn thờ không chỉ bị xem là thiếu thành tâm mà còn có thể bị coi là bất kính với tổ tiên, dễ khiến gia đạo gặp điều không may.
Hoa quả giả có vẻ ngoài bắt mắt, dễ bảo quản nhưng lại không thích hợp để dâng cúng trong ngày Thanh Minh.
2. Quả thuộc họ rau
Những loại quả có vị đắng, chua, cay như me, ớt, khổ qua, khế, thanh trà… đều không nên dùng để dâng cúng. Trong tín ngưỡng dân gian, những loại quả này thường mang ý nghĩa không tốt, dễ gợi lên sự khó khăn, trắc trở trong cuộc sống.
Thay vào đó, con cháu nên chọn các loại quả có vị ngọt, tươi ngon, thể hiện lòng thành kính và mong cầu sự phù hộ bình an từ tổ tiên.
3. Quả lê
Trong tiếng Việt, "lê" có phát âm giống với từ "li" trong "chia ly", mang hàm ý về sự xa cách, ly biệt. Vì vậy, theo quan niệm dân gian, dâng cúng quả lê trong ngày Thanh Minh có thể gợi lên cảm giác mất mát, đau buồn, làm giảm đi ý nghĩa sum vầy và tưởng nhớ tổ tiên. Chính vì thế, loại quả này thường không được chọn để đặt lên bàn thờ trong các nghi lễ quan trọng.
4. Sầu riêng
Dù được mệnh danh là "vua của các loại trái cây" nhờ hương vị đặc trưng và giá trị dinh dưỡng cao, nhưng sầu riêng lại không phải lựa chọn phù hợp để dâng cúng tổ tiên.
Mùi hương quá nồng và lớp vỏ đầy gai nhọn của nó có thể bị xem là thiếu trang trọng, thậm chí mang ý nghĩa không may mắn. Hơn nữa, sự gai góc của sầu riêng cũng có thể gợi lên hình ảnh những khó khăn, trắc trở trong cuộc sống, không phù hợp với không khí tôn nghiêm của ngày Thanh Minh.
Dù được mệnh danh là "vua của các loại trái cây" nhờ hương vị đặc trưng và giá trị dinh dưỡng cao, nhưng sầu riêng lại không phải lựa chọn phù hợp để dâng cúng tổ tiên.
Việc lựa chọn lễ vật dâng cúng không chỉ thể hiện lòng thành kính mà còn phản ánh sự hiểu biết về phong tục truyền thống. Tránh những loại quả mang ý nghĩa không tốt không chỉ giúp gia chủ yên tâm mà còn duy trì giá trị văn hóa dân tộc. Vì vậy, hãy cẩn trọng và đặt trọn tấm lòng khi chuẩn bị lễ vật để ngày Thanh Minh thật sự trở thành dịp bày tỏ lòng biết ơn và cầu mong sự bình an, phù hộ từ tổ tiên.
