Ý nghĩa của việc cúng Rằm
Người Việt coi mùng 1 (Âm lịch) là ngày Sóc, còn ngày rằm (ngày 15 âm lịch mỗi tháng) là ngày Vọng để tưởng nhớ tới tổ tiên. Theo phong tục truyền thông từ trước thì bên trong các ngày này, người ta cúng với ý nghĩa:
• Ngày mùng Một (ngày Sóc) là ngày khởi động của một tháng mới cầu điều may mắn và thành đạt.
• Ngày rằm (ngày Vọng) có sự thông suốt của mặt trăng và mặt trời tức là bên trong ngày này thần thánh, tổ tiên thông thương với con người thì con người chỉ cần thật tâm cầu nguyện sẽ đơn giản gửi được các nguyện cầu hơn. Và hơn nữa, lễ cúng bên trong ngày này còn bộc lộ muốn con người sáng suốt bên trong sạch, đẩy lùi các thứ cũ kỹ xa bên trong lòng.
Chính do vậy đấy là các thời gian thuận tiện để khấn gia tiên giúp thần thức của người đã khuất thoát khỏi các phiền não và có khả năng tự do đến với cảnh giới an lạc và đơn giản đón nhận các tình cảm, lời cầu nguyện và ước mong của con cháu.Tháng Chạp hay còn gọi là tháng thứ 12 âm lịch, là tháng cuối cùng của một năm (năm thường) và tháng thứ 13 (nếu là năm nhuận). Trong tháng Chạp, ngoài hai lễ cúng quan trọng là cúng ông Công, ông Táo và cúng Tất niên thì lễ cúng rằm tháng Chạp cũng được dân gian rất coi trọng.
Tùy từng tập tục của địa phương hay nếp sống của mỗi gia đình mà lễ cúng rằm tháng Chạp có khác nhau về thời gian, đồ lễ, về nghi lễ cúng khấn… Tuy nhiên vẫn có những nét chung trong lễ cúng rằm tháng Chạp.
Đồ lễ cần thiết cho lễ cúng Rằm tháng Chạp
Để chuẩn bị lễ cúng rằm tháng Chạp đầy đủ và tươm tất, gia chủ cần chú ý chuẩn bị những đồ lễ sau:
- Hương
- Hoa tươi
- Trái cây
- Trầu cau
- Nước sạch
- Đèn nến
- Vàng mã
- Rượu, thuốc lá
Đây là lễ chay cần có, các gia đình có thể chuẩn bị thêm lễ mặn tùy vào điều kiện kinh tế, nhưng thường sẽ có những món đặc trưng cho ngày Tết như gà luộc, xôi hoặc bánh chưng, giò chả, nem rán, thịt đông, canh miến, măng xào…
Ai là người thực hiện lễ cúng Rằm tháng Chạp?
Người làm lễ cúng rằm tháng Chạp thường là người lớn tuổi nhất trong nhà hoặc là trưởng nam, trưởng nữ, người có uy tín trong gia đình. Trước khi làm lễ, phải tắm gội sạch sẽ, đầu tóc quần áo gọn gàng, thể hiện sự trang nghiêm, trịnh trọng với nghi lễ cúng.