Căn cước công dân (CCCD) gắn chip hiện nay không chỉ là giấy tờ tùy thân mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc nhận diện và xác thực danh tính. Con chip điện tử tích hợp phía sau, có kích thước tương tự chip thẻ ATM, cho phép lưu trữ nhiều dữ liệu nhạy cảm như thông tin nhân thân, đặc điểm nhận dạng, dấu vân tay và dữ liệu sinh trắc học.
Ngoài ra, CCCD gắn chip còn có thể tích hợp thêm nhiều tiện ích như thông tin bảo hiểm, ngân hàng, bằng lái xe, sổ hộ khẩu… giúp người dân thực hiện thủ tục hành chính nhanh chóng và chính xác.
Chính vì chứa lượng lớn dữ liệu quan trọng, việc bảo mật thông tin trên CCCD là vô cùng cần thiết. Cơ quan chức năng nhiều lần cảnh báo về 4 loại thông tin tuyệt đối không được tiết lộ, bao gồm:
-
Số CCCD và Mã định danh cá nhân: Dãy số duy nhất gắn với mỗi công dân suốt đời, dùng trong hầu hết các giao dịch và thủ tục. Đây được xem là “chìa khóa” mở ra toàn bộ dữ liệu cá nhân.
-
Thông tin nhân thân: Họ tên, ngày sinh, quê quán, nơi thường trú… dễ bị lợi dụng để giả mạo hồ sơ, ký hợp đồng giả hoặc đăng ký dịch vụ trái phép.
-
Mã QR ở mặt trước thẻ: Chỉ cần một lần quét, kẻ xấu có thể thu thập toàn bộ dữ liệu như số CMND cũ, ngày cấp thẻ và nhiều thông tin quan trọng khác.
-
Dấu vân tay và đặc điểm nhận dạng: Đây là dữ liệu sinh trắc học cực kỳ nhạy cảm, có thể bị khai thác để xác thực giả mạo, đặc biệt trong các giao dịch tài chính.
Nguy hiểm khi lộ thông tin CCCD
Thực tế cho thấy đã có nhiều trường hợp người dân trở thành nạn nhân chỉ vì để lộ thông tin căn cước công dân (CCCD). Việc đăng ảnh CCCD lên mạng xã hội, gửi cho người lạ hay để người khác chụp lại mà không rõ mục đích đều tiềm ẩn rủi ro. Kẻ xấu có thể lợi dụng những dữ liệu này để mở tài khoản trên các ứng dụng vay tiền trực tuyến, sau đó chiếm đoạt khoản vay, khiến chủ thẻ phải gánh chịu cảnh bị đòi nợ, làm phiền, thậm chí khủng bố tinh thần.
Không chỉ vậy, thông tin bị đánh cắp còn có thể được dùng để mở tài khoản ngân hàng online phục vụ hoạt động lừa đảo chuyển tiền. Khi bị điều tra, người bị mạo danh rất khó chứng minh mình vô can vì mọi dữ liệu đều khớp với thông tin thật.
Để phòng tránh, mỗi người cần chủ động bảo vệ dữ liệu cá nhân, đặc biệt là CCCD. Tuyệt đối không đăng ảnh thẻ lên mạng, không gửi cho người lạ khi không cần thiết, cũng không để người khác chụp lại nếu không rõ mục đích sử dụng.
Việc cần làm khi lộ thông tin CCCD
Nếu không may để lộ thông tin CCCD, bạn nên:
-
Nhanh chóng gỡ bỏ hoặc yêu cầu xóa nội dung đã chia sẻ trên mạng.
-
Trình báo ngay với công an địa phương để được hướng dẫn xử lý.
-
Liên hệ với ngân hàng, tổ chức tài chính để kiểm tra nguy cơ bị sử dụng trái phép.
-
Lưu giữ bằng chứng liên quan (ảnh chụp màn hình, tin nhắn, email…) để phục vụ khiếu nại.
-
Thông báo cho người thân, bạn bè để cùng cảnh giác.
-
Đổi mật khẩu ngay lập tức với tài khoản ngân hàng và các nền tảng quan trọng khác.
Việc giữ gìn và bảo mật CCCD không chỉ là trách nhiệm cá nhân mà còn là cách tự bảo vệ mình trước những chiêu trò lừa đảo ngày càng tinh vi trong thời đại số.
