Thay đổi về bằng lái xe
Theo quy định mới, giấy phép lái xe (GPLX) sẽ có 15 hạng, thay vì 13 hạng như hiện nay. Quy định này áp dụng cho những người cấp GPLX lần đầu từ năm 2025. Đối với GPLX được cấp trước khi luật có hiệu lực, người lái vẫn có thể sử dụng theo thời hạn ghi trên bằng. Khi cần đổi mới hoặc cấp lại, sẽ được điều chỉnh theo hạng mới theo quy định.
Bắt đầu từ năm sau, mỗi bằng lái sẽ có 12 điểm, và sẽ bị trừ điểm khi vi phạm luật giao thông. Mức điểm trừ tùy thuộc vào mức độ vi phạm. Nếu bằng lái bị trừ hết điểm, tài xế sẽ không được phép lái xe trong ít nhất 6 tháng. Để phục hồi đủ 12 điểm, người lái phải tham gia kiểm tra kiến thức về luật giao thông và đạt yêu cầu.
Nếu bằng lái chưa bị trừ hết điểm trong vòng 12 tháng kể từ lần trừ điểm gần nhất, sẽ được khôi phục lại đủ 12 điểm. Điểm số của bằng lái sẽ được bảo lưu khi đổi mới, cấp lại hoặc nâng hạng.
Ngoài ra, luật mới quy định dừng cấp, đổi hoặc cấp lại bằng lái nếu người vi phạm chưa nộp đủ tiền phạt.
Quy định về độ tuổi và thời gian lái xe
Luật mới nâng độ tuổi tối đa của tài xế xe chở người (trên 29 chỗ, bao gồm cả xe buýt) từ 55 lên 57 tuổi đối với nam và từ 50 lên 55 tuổi đối với nữ. Thời gian lái xe cho tài xế kinh doanh vận tải sẽ không quá 10 giờ mỗi ngày và không quá 48 giờ mỗi tuần.
Tăng cường xử phạt vi phạm nồng độ cồn
Luật mới vẫn giữ nguyên 3 mức xử phạt vi phạm nồng độ cồn:
Mức 1: Trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn nhưng chưa vượt quá 50 mg/100 ml máu hoặc 0,25 mg/lít khí thở.
Mức 2: Nồng độ cồn trong máu vượt quá 50 mg đến 80 mg/100 ml hoặc vượt quá 0,25 mg đến 0,4 mg/lít khí thở.
Mức 3: Nồng độ cồn trong máu vượt quá 80 mg/100 ml hoặc vượt quá 0,4 mg/lít khí thở.
Theo dự thảo nghị định mới, Bộ Công an đề xuất tăng mức phạt cho vi phạm ở mức 2 đối với ô tô từ 16-18 triệu đồng lên 18-20 triệu đồng. Đối với xe máy, mức phạt ở mức 2 tăng từ 4-5 triệu đồng lên 6-8 triệu đồng; mức 3 tăng từ 6-8 triệu đồng lên 8-10 triệu đồng.
Người vi phạm nồng độ cồn từ mức 2 trở lên sẽ bị trừ toàn bộ 12 điểm. Nếu tái phạm nhiều lần ở mức 1, điểm bằng lái cũng có thể bị trừ hết. Quy định về số lần tái phạm sẽ được Bộ Công an ban hành trong thông tư hướng dẫn.
Tác động của việc sử dụng rượu bia khi lái xe
Cục CSGT cho biết việc xây dựng luật mới đã dựa trên các nghiên cứu về tác hại của rượu bia đối với lái xe. Sử dụng rượu bia có thể gây tổn thương não, ức chế hệ thần kinh, làm giảm khả năng phản ứng, mất chuẩn mực và gây ra các hành vi nguy hiểm khi lái xe.
Theo thống kê từ tháng 6-2022 đến tháng 12-2023, có 5.883 vụ tai nạn giao thông đường bộ liên quan đến người điều khiển phương tiện có sử dụng rượu bia, chiếm 17,43% tổng số vụ tai nạn, làm chết 3.427 người (chiếm 19,14%) và làm bị thương 4.327 người (chiếm 19,43%).
Trong đó, 4.653 vụ tai nạn (79,09%) là do người lái xe sử dụng rượu bia, gây ra 2.828 ca tử vong (81,45%) và 3.260 ca chấn thương (75,34%). Điều này cho thấy 80% các vụ tai nạn liên quan đến người sử dụng rượu bia là do chính người lái xe gây ra.
