Trong số các loại cá tại Việt Nam, cá chình nổi bật với giá trị kinh tế cao và hương vị tuyệt vời. Loại cá này chủ yếu sinh sống ở các vùng châu Á và bờ Đông Bắc nước Mỹ. Thuộc họ cá da trơn, cá chình có lớp da dày, nhầy, thân hình tròn và dài khoảng 40-50 cm, với đuôi dẹt, đầu nhọn và bụng mang màu xám hoặc trắng nhạt.
Điều thú vị là cá chình có khả năng tồn tại trong nhiều môi trường nước khác nhau, bao gồm nước mặn, nước lợ và nước ngọt. Những cá chình sống trong môi trường nước ngọt thường khá nhút nhát, chỉ hoạt động về đêm và ẩn mình trong các hang đá hay hốc đá để tránh ánh sáng.
Tại Kiên Giang, cá chình suối được xem là một đặc sản rất được lòng du khách. Người dân địa phương cho biết, cá chình suối thường sống ở những dòng nước chảy mạnh trong các con suối trên đảo. Họ đã thuần hóa và ương giống cá chình để phục vụ cho thị trường tiêu thụ cũng như cung cấp con giống. Mặc dù sống trong môi trường nước ngọt, nhưng cá chình không mang mùi tanh như cá trê, thịt của chúng lại chắc và ngọt hơn.
Trong các nhà hàng ở Phú Quốc, cá chình thường được chế biến thành những món ăn hấp dẫn như kho tiêu xanh, nấu chua ngọt với bắp chuối, gỏi xoài, chiên giòn, hoặc nướng kèm với rau sống và mắm gừng. Đặc điểm nổi bật của cá chình biển là có xương dăm. Thông thường, những người chế biến sẽ khéo léo lọc bỏ phần xương này, chỉ giữ lại thịt khi nấu. Vì có đặc tính thịt da trơn, cá chình thường hơi tanh, do đó, trong quá trình sơ chế, cần rửa kỹ bằng nước muối để loại bỏ nhớt, sau đó có thể dùng nước nóng để trụng sơ qua. Trước đây, cá chình còn được coi là sản vật tiến vua.
Trên thị trường, giá cá chình hiện dao động từ 350.000 đến 400.000 đồng/kg, thậm chí có thời điểm lên tới 500.000 đồng/kg. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng cá chình rất giàu đạm, được biết đến với giá trị dinh dưỡng cao, thịt béo ngậy và thơm ngon, đồng thời có tác dụng tăng cường sức khỏe sinh lý và bổ thận. Ngoài ra, rượu ngâm với mật cá chình cũng được cho là có tác dụng hỗ trợ điều trị các bệnh liên quan đến đường tiêu hóa.
Trong thiên nhiên, đã có những trường hợp bắt được những con cá chình có kích thước ấn tượng. Ví dụ, vào năm 2018, một ngư dân ở Nghệ An đã đánh bắt được một con cá chình nặng tới 15kg và dài khoảng 1m trên sông Nậm Nơn. Ngay sau đó, một chủ nhà hàng tại quận Cầu Giấy, Hà Nội đã quyết định mua con cá này, tuy nhiên, thông tin về giá cả không được công bố.
Trên một nền tảng thương mại điện tử, anh Ngọc, một người bán cá chình tại TP.HCM, cho biết rằng hiện nay cá chình tự nhiên đang ngày càng trở nên khan hiếm. Vì vậy, hầu hết các sản phẩm cá chình hiện có trên thị trường đều là từ các trang trại nuôi. Loại cá này nổi bật với thịt chắc và ngọt, cùng với hương vị đặc trưng, vì vậy rất được ưa chuộng.
"Mỗi con cá chình nặng khoảng 3-4kg, tôi phân chia ra thành từng phần nhỏ và đã làm sạch sẵn. Khách hàng chỉ cần mang về và chế biến ngay lập tức, rất thuận tiện", anh Ngọc chia sẻ.
Nhiều hộ dân ở Kiên Giang đã phát triển mô hình nuôi cá chình, mang lại lợi nhuận kinh tế cao. Ông Quang, sống tại thị trấn Tân Hiệp, huyện Tân Hiệp, tỉnh Kiên Giang, đã trở thành tỷ phú nhờ vào việc nuôi cá chình trên diện tích 43.000m2.
Theo ông Quang, để nuôi thành công loài cá nước ngọt này, điều quan trọng nhất là phải có giống tốt và môi trường nước phải sạch. Ông nuôi cá trong các ao đất tự nhiên, giúp hạn chế dịch bệnh và cá lớn nhanh chóng.
Ngoài việc cung cấp cá giống, ông Quang còn là nguồn cung ứng đáng tin cậy cho lượng lớn cá chình thương phẩm đến các nhà hàng tại TP.HCM.