Nhồi máu cơ tim là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong đột ngột trên toàn thế giới, trong đó Việt Nam cũng không ngoại lệ. Bệnh xảy ra khi dòng máu đến nuôi dưỡng tim bị tắc nghẽn nghiêm trọng, thường do cục máu đông hoặc mảng xơ vữa động mạch gây nên. Điều đáng lo ngại là nhồi máu cơ tim có thể tấn công bất cứ ai, bất cứ lúc nào – và nếu không được xử trí kịp thời, nguy cơ tử vong trong vòng vài phút là rất cao.
Vì vậy, nhận biết sớm các dấu hiệu cảnh báo sắp nhồi máu cơ tim là chìa khóa để bảo vệ mạng sống cho bản thân và người thân. Dưới đây là những dấu hiệu điển hình mà bạn tuyệt đối không nên bỏ qua.
1. Đau thắt ngực – dấu hiệu kinh điển
Triệu chứng phổ biến và dễ nhận biết nhất của nhồi máu cơ tim là cơn đau thắt ngực. Người bệnh thường cảm thấy đau nhói, nặng nề, hoặc bị đè ép ngay giữa ngực. Cảm giác này có thể lan lên cổ, vai trái, cánh tay, thậm chí cả lưng và hàm.
Cơn đau thường kéo dài hơn 15 phút, không thuyên giảm khi nghỉ ngơi hoặc dùng thuốc giãn mạch thông thường. Tuy nhiên, nhiều người – đặc biệt là phụ nữ và người lớn tuổi – có thể không cảm thấy đau ngực rõ rệt mà thay vào đó là những biểu hiện mơ hồ hơn.
2. Khó thở đột ngột
Nếu bạn cảm thấy khó thở, hụt hơi dù không vận động mạnh hoặc khi đang nghỉ ngơi, đây có thể là dấu hiệu cảnh báo tim không bơm máu hiệu quả. Khi cơn nhồi máu xảy ra, tim bị tổn thương sẽ làm máu lưu thông kém, khiến người bệnh cảm thấy như “không thở nổi”, cần phải ngồi thẳng dậy mới dễ chịu hơn.
3. Mệt mỏi bất thường
Mệt mỏi là triệu chứng dễ bị bỏ qua vì thường bị quy cho mất ngủ hay làm việc căng thẳng. Tuy nhiên, nếu bạn cảm thấy kiệt sức kéo dài nhiều ngày, mệt mỏi không rõ lý do, nhất là khi làm các việc nhẹ nhàng như đi bộ, leo cầu thang mà đã hụt hơi thì đừng chủ quan – tim bạn có thể đang phát tín hiệu cầu cứu.
4. Đổ mồ hôi lạnh
Mồ hôi lạnh toát ra đột ngột, dù không ở trong môi trường nóng hoặc không hoạt động nặng, là dấu hiệu nguy hiểm của nhồi máu cơ tim. Cơ thể phản ứng với sự tắc nghẽn mạch máu bằng cách tiết mồ hôi để giảm nhiệt, hạ huyết áp – một cơ chế tự vệ, nhưng cũng là dấu hiệu báo động đỏ.
5. Cảm giác buồn nôn, chóng mặt, hoa mắt
Không phải ai cũng biết rằng buồn nôn, nôn mửa, cảm giác đầy bụng hoặc đau thượng vị có thể là biểu hiện của bệnh tim. Những triệu chứng này thường bị nhầm với rối loạn tiêu hóa. Kèm theo đó, nếu bạn thấy chóng mặt, xây xẩm, cảm giác muốn ngất xỉu – hãy lập tức nghĩ tới nguy cơ tim mạch, đặc biệt nếu bạn đang có các yếu tố nguy cơ như huyết áp cao, tiểu đường, hút thuốc lá, thừa cân.
6. Nhịp tim bất thường – đánh trống ngực
Cảm giác tim đập nhanh, loạn nhịp hoặc bỏ nhịp cũng là dấu hiệu cần lưu ý. Nhiều người mô tả là “tim như đập lên cổ họng”, cảm giác lo lắng tột độ không rõ nguyên nhân. Đây có thể là phản ứng của hệ thần kinh với sự thiếu oxy đột ngột do tắc nghẽn mạch vành.
7. Tê, đau ở tay trái hoặc vùng lưng
Một dấu hiệu ít người để ý là tê hoặc đau lan từ ngực sang tay trái, vai hoặc vùng lưng giữa hai bả vai. Triệu chứng này xảy ra khi tín hiệu đau từ tim truyền đến các vùng thần kinh khác, đặc biệt là tay trái – nơi có liên kết thần kinh gần với tim.
Ai có nguy cơ cao?
Những người có các yếu tố sau đây cần đặc biệt cảnh giác với dấu hiệu nhồi máu cơ tim:
- Người trên 50 tuổi, đặc biệt là nam giới
- Người có tiền sử tăng huyết áp, đái tháo đường, rối loạn mỡ máu
- Người hút thuốc lá, uống rượu bia thường xuyên
- Người ít vận động, bị béo phì
- Người có tiền sử bệnh tim mạch trong gia đình
Cần làm gì khi nghi ngờ nhồi máu cơ tim?
Nếu bạn hoặc người thân xuất hiện các triệu chứng nghi ngờ, hãy gọi cấp cứu 115 ngay lập tức. Tuyệt đối không tự lái xe hoặc chờ xem triệu chứng có tự giảm hay không. Trong thời gian chờ đợi, người bệnh nên được nghỉ ngơi hoàn toàn, ngồi yên hoặc nằm ngửa đầu hơi cao. Nếu có sẵn thuốc aspirin, có thể nhai 1 viên để hỗ trợ làm loãng máu, tuy nhiên cần có chỉ định của bác sĩ.
Nhồi máu cơ tim là “sát thủ thầm lặng” nhưng hoàn toàn có thể ngăn chặn hậu quả nếu được phát hiện và xử lý kịp thời. Việc lắng nghe cơ thể, nhận biết sớm các dấu hiệu cảnh báo như đau ngực, khó thở, mệt mỏi bất thường, đổ mồ hôi lạnh... sẽ giúp bạn chủ động hơn trong việc bảo vệ sức khỏe tim mạch.
Hãy nhớ, đừng coi nhẹ bất kỳ triệu chứng nào, đặc biệt khi bạn thuộc nhóm nguy cơ cao. Chủ động kiểm tra sức khỏe định kỳ và duy trì lối sống lành mạnh chính là chìa khóa để giữ trái tim khỏe mạnh và kéo dài tuổi thọ.
