Chuyện kể rằng, ngày nọ có một người đàn ông tìm đến thỉnh giáo Đức Phật.
Người đàn ông: Thưa Đức Phật thánh minh, con là một người đã có vợ nhưng con lại đang yêu say đắm một người đàn bà khác. Con thật không biết nên làm thế nào?
Đức Phật: Con có thể xác định được người đàn bà mình đang yêu bây giờ là người cuối cùng và duy nhất trong cuộc đời con không?
Người đàn ông: Thưa vâng.
Đức Phật: Bây giờ con nhìn 3 ngọn nến trong lư hương trước mặt xem ngọn nào sáng nhất?
Người đàn ông: Quả thật con không biết, hình như đều sáng như nhau.
Đức Phật: Ba ngọn nến ví như 3 người đàn bà. Một ngọn trong đó là người hiện giờ con đang yêu. Đông đảo chúng sinh, đàn bà đâu chỉ là mười triệu, trăm triệu…
Ngay đến một trong 3 ngọn nến, ngọn nào sáng nhất con cũng không biết, cũng không tìm được người con hiện đang yêu, thì làm sao con xác định được người đàn bà hiện nay là người đàn bà cuối cùng và duy nhất trong cuộc đời con?
Người đàn ông: Con… Con…
Đức Phật: Bây giờ con hãy cầm một cây nến đặt trước mắt và để tâm nhìn xem ngọn nào sáng nhất?
Người đàn ông: Đương nhiên ngọn trước mặt sáng nhất.
Đức Phật: Bây giờ con đặt nó vào chỗ cũ, lại xem xem ngọn nào sáng nhất.
Người đàn ông: Quả thật con vẫn không nhìn ra ngọn nào sáng nhất.
Đức Phật: Thật ra cây nến con vừa cầm giống như người đàn bà cuối cùng con đang yêu hiện nay. Tình yêu nảy sinh từ trái tim, khi con cảm thấy yêu nó, để tâm ngắm nghía, con sẽ thấy nó sáng nhất. Nhưng khi con để nó vào chỗ cũ thì cảm giác đó cũng không còn, ngọn nến ấy cũng như những ngọn khác.
Thứ gọi là tình yêu cuối cùng và duy nhất của con chỉ là hoa trong gương, trăng dưới nước, suy cho cùng chỉ là con số không, một cuộc tình trống rỗng.
Người đàn ông: Con đã hiểu rồi thưa Đức Phật từ bi! Người thực sự đáng trân quý chính là người vợ hiện tại của con. Cô ấy chính là ngọn nến sáng nhất.
Xét về khía cạnh hạnh phúc gia đình, cuộc sống vợ chồng, trong suốt quá trình giáo hóa của mình, Đức Phật đã không ít lần nhắc nhở rằng người nữ phải luôn giữ gìn tiết hạnh và người nam không được sinh tâm tà dục.
Ngài luôn đề cao sự thủy chung cũng như các quy chuẩn đạo đức trong xã hội. Sự gắn kết vợ chồng lại thường rất phức tạp và khác biệt so với những mối quan hệ xã hội khác. Nó là sự gắn kết giữa người nam và người nữ từ lúc lấy nhau cho đến lúc lìa đời. Để giữ vững mối quan hệ đó, Đức Phật đã đặt ra một trong năm giới cấm đối với đệ tử tại gia, chính là cấm tà dâm.
Ngoại tình chính là một biểu hiện của tà dâm. Người có tâm tà dâm thì hành vi, lời nói cũng không thể đoan chính, đứng đắn. Tà dâm mang lại khoái cảm nhất thời nhưng để lại hệ lụy khôn lường. Phật gia dạy rằng, người khi sống tà dâm thì lúc chết đi, xuống địa ngục phải chịu rất nhiều cực hình, thậm chí bị đày đến địa ngục vô gián, là địa ngục ở tầng sâu nhất, một khi vào là sinh mệnh sẽ phải chịu cảnh khổ đau mãi mãi, không lúc nào ngừng (vô gián), cũng không có cơ hội đầu thai.
Câu chuyện về 3 ngọn nến của Đức Phật phía trên đã nói rất rõ một đạo lý. Trong đời, không phải lúc nào người ta cũng biết được rằng ai là người mình yêu thương, gắn bó nhất. Tình cảm là một thứ ảo mộng, vốn không hề dễ nắm bắt. Đã không thể tìm được người mà mình yêu nhiều nhất, cớ sao không biết trân trọng người ở gần mình nhất và yêu thương mình nhất?
