Ông Cập, một nông dân tận tâm và có tầm nhìn xa, đã biến khu vườn thanh trà rộng 2ha của mình thành một điểm tham quan hấp dẫn. Với 500 cây thanh trà ngọt được trồng ngay hàng thẳng lối, khu vườn này không chỉ đẹp mắt mà còn là nơi đầu tiên thành công trong việc xử lý cho trái nghịch vụ.
Ông Cập chia sẻ rằng, cây thanh trà có xuất xứ từ vùng núi Hà Tiên, tỉnh Kiên Giang. Khoảng 70-80 năm trước, người dân địa phương đã mang giống cây này về trồng và biến nó thành loại trái cây đặc sản của vùng. Tuy nhiên, do sự cạnh tranh gay gắt giữa những người trồng, giá cả thị trường không ổn định khiến lợi nhuận không cao.
Với mong muốn cải thiện tình hình, vào năm 2011, ông Cập đã quyết tâm tìm kiếm giống thanh trà ngọt ở thị xã Bình Minh, tỉnh Vĩnh Long. May mắn thay, ông phát hiện ra một giống thanh trà ngọt có năng suất cao và đều đặn mỗi vụ mùa.
Ông phát hiện ra một giống thanh trà ngọt có năng suất cao và đều đặn mỗi vụ mùa
Ông kể: "Tôi đã tìm được một số giống thanh trà ngọt từ các hộ trồng lâu năm. Sau khi mang về trồng thử nghiệm, sau 3 năm, tôi nhận thấy trái thanh trà có vị ngọt tương đương với xoài cát Hòa Lộc, trái to và hạt nhỏ. Thấy được tiềm năng to lớn của giống cây này, tôi quyết định đốn hết cây thanh trà chua trên diện tích hơn 1ha để trồng xen giống mới."
Quyết định táo bạo này đã mang lại thành công cho ông Cập, biến khu vườn thanh trà của ông trở thành một minh chứng sống động cho sự nỗ lực và sáng tạo trong nông nghiệp.
Sau khi thành công trong việc nhân giống cây thanh trà ngọt, ông Cập không chỉ chia sẻ kinh nghiệm và giống cây với người dân trong vùng mà còn đăng ký độc quyền, được Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Vĩnh Long chứng nhận vườn cây đầu dòng và cây giống thanh trà ngọt đầu dòng với sản lượng đạt 90.000 cây giống mỗi năm.
Loại cây ăn trái đặc sản này chịu ảnh hưởng lớn từ thời tiết, điều này tạo ra nhiều thách thức cho nhà vườn. Vì vậy, hơn một thập kỷ qua, ông Cập đã nỗ lực tìm kiếm các kỹ thuật giúp cây thanh trà ra hoa và kết trái theo ý muốn của người trồng.
Loại cây ăn trái đặc sản này chịu ảnh hưởng lớn từ thời tiết, điều này tạo ra nhiều thách thức cho nhà vườn
Để khắc phục khó khăn về thời tiết và điều chỉnh cây thanh trà ra trái nghịch vụ, ông Cập đã hợp tác với các giảng viên của Trường Đại học Cần Thơ nghiên cứu phương pháp giúp cây ra trái theo ý muốn. Vào đầu năm 2024, họ đã đạt được những kết quả khả quan.
Cây thanh trà ngọt 13 năm tuổi trong vườn của ông cho sản lượng khoảng 70kg trái, trong khi những cây nhỏ hơn cho khoảng 40kg trái. Mùa thuận của thanh trà bắt đầu từ sau Tết Nguyên đán và kéo dài đến hết tháng 2 âm lịch, nhưng nếu thời tiết không thuận lợi, sản lượng thanh trà có thể giảm mạnh.
Trước đây, nhà vườn thường trồng thanh trà theo phương pháp quảng canh, không đầu tư vào phân bón hay thuốc bảo vệ thực vật và để cây ra hoa, đậu trái tự nhiên, phụ thuộc hoàn toàn vào thời tiết. Khi thời tiết thuận lợi, cây thanh trà cho trái nhiều và đạt sản lượng cao. Ngược lại, nếu trời lạnh muộn thì cây không ra hoa, dẫn đến thất thu.
Ông Cập chia sẻ: "Trong hơn một năm qua, tôi đã tiến hành thử nghiệm xử lý cây thanh trà ra trái nghịch vụ qua 4 đợt, mỗi đợt gồm 8 cây thanh trà. Kết quả cho thấy, hai đợt đầu tỷ lệ đậu trái gần gấp đôi so với phương pháp tự nhiên, và hai đợt sau tỷ lệ ra hoa cũng đạt mức khá tốt."
Để cây thanh trà ngọt có thể ra hoa và đậu trái nghịch vụ, cần phải áp dụng nhiều yếu tố và kỹ thuật phức tạp. Đầu tiên, cần bón phân để cây ra lá mới, sau đó tưới thuốc tạo mầm và xiết nước. Khi cây bắt đầu ra hoa nghịch vụ, cần tiếp tục bón phân và phun thuốc theo định kỳ.
Giá bán thanh trà ngọt vào mùa thuận đạt hơn 120.000 đồng/kg, trong khi trái thanh trà nghịch vụ có thể bán với giá lên tới 160.000 đồng/kg.
Giá bán thanh trà ngọt vào mùa thuận đạt hơn 120.000 đồng/kg, trong khi trái thanh trà nghịch vụ có thể bán với giá lên tới 160.000 đồng/kg
Hiện tại, với 500 cây thanh trà, mỗi năm ông Cập thu hoạch hơn 3 tấn trái đặc sản. Với mức giá bán thanh trà từ 120.000 đồng/kg, ông thu về trên 300 triệu đồng sau khi đã trừ hết các chi phí đầu tư.
Ông Cập chia sẻ rằng, nếu các đợt thử nghiệm tiếp theo cho kết quả về sản lượng và chất lượng trái cao, ông dự định sẽ áp dụng các kỹ thuật ra trái nghịch vụ này cho toàn bộ vườn thanh trà vào năm 2025. Điều này sẽ giúp ông điều chỉnh thời gian sao cho cây thanh trà có trái chín đúng vào dịp Tết, bán được giá cao hơn.
Ngoài ra, ông Cập cũng có kế hoạch nhân rộng và chia sẻ phương pháp này để giúp các hộ nông dân khác có thể áp dụng kỹ thuật xử lý cây thanh trà ra trái nghịch vụ. Điều này sẽ giúp bà con không còn bị phụ thuộc vào thời tiết, nâng cao hiệu quả sản xuất và thu nhập.
