Điều kiện nhận đền bù khi thu hồi đất trồng lúa
Theo quy định tại Điểm a thuộc Khoản 2 Điều 9 Luật Đất đai 2024, đất trồng lúa là một trong những loại đất thuộc nhóm đất nông nghiệp.
Theo đó, các hộ gia đình, cá nhân hiện đang sử dụng đất trồng lúa khi Nhà nước thu hồi đất, nếu có đủ các điều kiện sau sẽ được bồi thường bằng đất cùng mục đích hoặc đền bù bằng tiền hoặc bằng đất có mục đích sử dụng khác với loại đất bị thu hồi hoặc cũng có thể bằng nhà ở:
- Đang sử dụng đất và không phải là đất thuê trả tiền thuê đất hàng năm.
- Có một trong những loại giấy tờ sau:
+ Giấy chứng nhận về quyền sử dụng đất;
+ Giấy chứng nhận về quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở;
+ Giấy chứng nhận về quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất
+ Giấy chứng nhận về quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất...
Giá đền bù đất trồng lúa trong năm 2024
Về giá đền bù đất trồng lúa, Luật Đất đai năm 2024 đã bỏ quy định về khung giá đất và do đó đất sẽ được định giá theo nguyên tắc thị trường.
Khi bỏ khung giá đất, mỗi địa phương sẽ có quyết định bảng giá đất và điều chỉnh bảng giá mỗi năm 1 lần để cho phù hợp với giá đất thị trường (thay vì điều chỉnh 5 năm/lần và căn cứ vào giá đất tối thiểu - tối đa do Chính phủ ban hành như hiện nay).
Tại Điều 159 thuộc Luật đất đai 2024, từ thời điểm 1.1.2026 các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương sẽ áp dụng bảng giá đất mới. Bảng giá đất mới được quy định sao cho tiệm cận với giá đất thị trường, và có thể tăng lên so với hiện hành. Trong khi đó, giá đền bù lại được tính theo giá đất cụ thể. Như vậy, điều này sẽ kéo theo giá đền bù đất tăng so với hiện nay, trong đó có cả đất nông nghiệp.
Theo quy định tại Khoản 1 thuộc Điều 96 Luật Đất đai 2024 được hướng dẫn bởi Điều 4 thuộc Nghị định số 88/2024, bồi thường bằng đất có mục đích sử dụng khác mà với loại đất thu hồi thì giá đất tính tiền sử dụng đất sẽ được tính là giá đất xác định theo bảng giá đất ngay tại thời điểm phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.
Trường hợp bồi thường bằng việc cho thuê đất trả tiền một lần cho cả thời gian thuê thì giá đất tính tiền thuê đất sẽ là giá đất cụ thể do UBND cấp có thẩm quyền quyết định ngay tại thời điểm phê duyệt.
Trường hợp bồi thường bằng miếng đất có mục đích sử dụng khác với loại đất bị thu hồi hoặc bằng nhà ở mà lại có sự chênh lệch về giá trị giữa tiền bồi thường, hỗ trợ về đất với tiền sử dụng, tiền thuê đất phải nộp thì sẽ xử lý như sau:
- Nếu tiền bồi thường, hỗ trợ về đất lại lớn hơn tiền sử dụng, thuê đất: Người có đất thu hồi sẽ được nhận phần chênh lệch.
- Nếu tiền bồi thường, hỗ trợ về đất lại nhỏ hơn tiền sử dụng, thuê đất: Người có đất thu hồi sẽ phải nộp phần chênh lệch.
UBND tỉnh sẽ căn cứ vào quỹ đất, quỹ nhà cũng như tình hình thực tế để quy định tỉ lệ quy đổi, điều kiện bồi thường bằng đất có mục đích sử dụng mà khác với loại đất thu hồi hoặc bằng nhà ở để tiến hành bồi thường cho người có đất thu hồi.
Bên cạnh được mức đền bù như trên, theo Luật Đất đai năm 2024, người dân còn được hưởng thêm một số khoản chi phí như chi phí hỗ trợ ổn định đời sống; chi phí hỗ trợ ổn định sản xuất, kinh doanh; chi phí hỗ trợ di dời vật nuôi.
