Đôi khi chỉ một thói quen rất đơn giản nhưng lại giúp ích lớn cho hệ tiêu hóa của cả người lớn và trẻ nhỏ: nhai kỹ nhiều lần trước khi nuốt. Tuy nhiên trong thực tế không ít người bị ghét nếu ăn lâu. Đặc biệt là trẻ nhỏ. Nhiều người thậm chí còn muốn ăn thật nhanh cho xong bữa.
Theo Ths.BS Hà Hải Nam - Phó trưởng khoa Ngoại bụng 1 (Bệnh viện K Trung ương) việc nhai kỹ thức ăn là biện pháp đầu tiên để bảo vệ hê tiêu hóa. Bên cạnh đó, BS Nam chỉ rõ, việc nhai kỹ khi ăn khác với việc kéo dài bữa ăn. Nếu vừa ăn vừa nhậu nhẹt, tám chuyện hay vừa ăn vừa làm việc, xem tivi, điện thoại mà kéo dài bữa ăn thì lại không tốt cho sức khỏe và hệ tiêu hóa.
BS Nam cho biết việc nhai kỹ khi ăn sẽ kích thích tiêu hóa, khi đó một lượng lớn nước bọt được tiết ra giúp dạ dày hoạt động trơn tru hơn. Ngoài ra, lượng enzym được tiết ra nhiều cùng nước bọt sẽ giúp quá trình tiêu hóa thức ăn hiệu quả hơn. Lý do là các enzym tiêu hóa thức ăn chỉ có ở nước bọt chứ không có ở dạ dày. Nhai càng kỹ thì càng ít mắc bệnh về tiêu hóa hơn so với việc ăn nhanh nuốt vội. Lý do là khi thức ăn không được nghiền nát thì dạ dày phải làm việc vất vả gấp nhiều lần.
Tuy nhiên, nhìn từ thực tế, bác sĩ Nam cũng thừa nhận, trong xã hội hiện đại, việc ăn uống tập trung để nhai kỹ là điều không dễ. Bởi cuộc sống bận rộn, ai cũng cần có công việc để giải quyết, nên ngoài sống gấp thì ăn cũng phải nhanh.
Chỉ những ai đã tạo được thành thói quen nhai kỹ khi ăn thì lại thấy có rất nhiều lợi ích và sẽ tiếp tục thực hiện.
Ban đầu khi tập thói quen này nhiều người có thể cảm thấy chán vì thức ăn thành bã. Có người sớm bỏ cuộc vì không thể kiên trì ngồi nhai trong khi có quá nhiều thứ dễ gây phân tán xung quanh.
Người luyện thành công thì sẽ nhận được những lợi ích to lớn, dễ thấy nhất là sau khi ăn no bụng vẫn nhẹ, không có cảm giác nặng nề, phòng được nhiều vấn đề liên quan đến sức khỏe đường tiêu hóa.
PGS.TS.BS Nguyễn Xuân Ninh, nguyên Trưởng khoa Vi chất, Viện Dinh dưỡng Quốc gia cho biết, việc ăn không nhai kỹ là thói quen xấu nhiều người gặp phải. Việc này sẽ khiến bộ phận tiêu hóa không nhận thức được cơn đói tự nhiên cũng như các dấu hiệu báo no, từ đó làm tăng nguy cơ ăn quá nhiều, dẫn đến béo phì. Ngoài ra, những người ăn nhanh sẽ ăn nhiều hơn. Khi ăn nhanh, cơ thể sẽ ngừng tiết hormone có nhiệm vụ thông báo lên não rằng dạ dày đã đầy.
Về cách nhai khi ăn, PGS Nguyễn Xuân Ninh cho biết không có nguyên tắc nào áp dụng chung cho mọi thực phẩm. Với những thức ăn thông thường như cơm, bánh mì... tốt nhất nên nhai khoảng 32 lần trước khi nuốt. Thịt nên nhai kỹ hơn, còn với các thực phẩm mềm như cháo, súp thì có thể nhai ít lại. "Tóm lại, quá trình nhai tốt nhất là khi cảm giác được thức ăn trong miệng đã nhuyễn, điều này cho biết thực phẩm đã được nhai kỹ", chuyên gia dinh dưỡng chia sẻ.
Để đạt hiệu quả cho việc ăn uống, chúng ta cần ăn những thức ăn ít nước để không nuốt thức ăn quá nhanh mà không kịp nhai kỹ, để nước bọt kịp tiết ra và phát huy khả năng kỳ diệu của nó. Chúng ta có thể uống nước canh sau khi đã ăn cơm xong thay vì đổ nước canh vào cơm. Những thức ăn có nhiều nước như: hủ tiếu, phở, cháo, bún, bánh canh… chúng ta cần hạn chế, không nên ăn quá thường xuyên. Ngay cả khi bạn vội thì nhai kỹ một chút thức ăn vẫn đủ năng lượng và tốt hơn là ngốn thật nhiều thức ăn vào miệng trong một lúc.
