Cách 1
Phần vỏ bánh
 |
| Người Việt tượng trưng cho Tết Hàn thực bằng bánh trôi, bánh chay. |
1. Bánh trôi màu đỏ
Nguyên liệu:
- 100g bột nếp
- 30g bột năng
- muối
- 1 thìa cà phê dầu ăn
- Phần tạo màu: 100g cơm gấc
Cách làm:
- Gấc: cho 1 chút rượu vào bóp kỹ, bỏ hạt và chỉ lấy phần cơm gấc (100g)
- Trộn bột nếp, bột năng, cơm gấc, 1 chút muối (để bánh đậm vị), dầu ăn đều lên với nhau. Vừa trộn, vừa rót nước vào từng ít bột để nhồi bột dần, không cho nước liền 1 lúc vì có thể khối bột hoặc không được ướt đều hoặc nhão quá.
Nhào bột đến khi vừa tay thì để bột nghỉ khoảng 30 phút. Bột vừa tay nghĩa là bột mịn, dẻo, khối bột đều màu, không bị chảy sệ nhanh và không vãi nước là được.
2. Bánh trôi màu xanh
- Phần tạo màu: 100g lá dứa
- Lá dứa rửa sạch, thái nhỏ, bỏ vào máy xay cùng 1 chút nước, xay nhuyễn rồi vắt lấy nước cốt, hòa cùng 50ml sữa tươi (để vỏ bánh mềm hơn)
- Khi nhồi bột, không rót nước vào mà trộn bột nếp, bột năng, muối, dầu ăn và rót từ từ nước lá dứa (rót từ từ đến khi bột đủ ướt thì dừng lại, vì tùy từng loại bột mà có thể dùng nhiều hay ít nước, không nhất thiết phải dùng hết lượng nước lá dứa đã xay). Nhồi bột kỹ đến khi bột vừa tay là được, để bột nghỉ 30′.
3. Bánh trôi màu vàng
- Dùng 1 quả chanh leo bỏ vỏ, đem lọc lấy nước cốt, bỏ hạt, hòa thêm chút nước
- Trộn bột nếp, bột năng, muối, dầu ăn, rót từ từ nước cốt chanh leo vào nhào kỹ, có thể thêm nước cho vừa bột. Để bột nghỉ 30′.
4. Bánh trôi màu cam
- 100g bí ngô (hoặc khoai lang vàng)
- Bí ngô (khoai lang) gọt vỏ, rửa sạch, bổ miếng nhỏ, đem đi hấp chín, tán nhuyễn.
- Trộn bột nếp, muối, dầu ăn (không cho bột năng), bột bí ngô (hoặc bột khoai lang) ở trên, rót nước từ từ, nhồi bột đều tay. Để bột nghỉ 30′.
5. Bánh trôi màu tím
- Củ dền rửa sạch, xay nhuyễn, thêm nước để lọc lấy nước cốt màu tím, đun nóng.
- Trộn bột nếp, bột năng, muối, dầu ăn, rót từ từ nước củ dền vào nhào kỹ. (rót từ từ đến khi bột đủ ướt thì dừng lại, vì tùy từng loại bột mà có thể dùng nhiều hay ít nước, không nhất thiết phải dùng hết lượng nước củ dền ở trên). Nhồi bột kỹ đến khi bột vừa tay là được, để bột nghỉ 30′.
Phần nhân bánh
Nguyên liệu
- 50g đường mật
- 50g cùi dừa (tùy theo sở thích)
Cách làm:
- Đường mật (mua loại cắt sẵn thành từng viên nhỏ để làm nhân bánh trôi) bỏ ra bát để ngoài khoảng 2 tiếng để viên đường ướt vừa phải, khi luộc bánh, đường sẽ tan hết chứ không còn cục ở giữa.
- Thông thường, người ta chỉ làm nhân bánh trôi bằng đường viên này hoặc không nhân rồi chấm bánh ăn với mật. Tuy nhiên, để món bánh trôi thêm thú vị, bạn có thể chuẩn bị thêm cùi dừa để cho vào nhân, khi ăn sẽ có cảm giác sật sật và vị ngậy béo của dừa.
Cùi dừa cạo bỏ lớp vỏ nâu cứng bên ngoài, đem cắt thành nhiều miếng nhỏ (cỡ bằng 1/3 viên đường)
Nặn bánh
- Chia bột bánh trôi thành nhiều phần nhỏ như đầu ngón tay cái bằng cách lăn bột thành thanh tròn dài, sau đó ngắt từng viên bột nhỏ.
Viên bột chỉ nên ướm chừng như ngón tay cái là vừa miệng ăn.
- Mỗi miếng bột làm cùng 1 viên đường mật và 1 viên dừa. Ấn đường và dừa vào giữa miếng bột, vê tròn bánh. Nặn bánh, chỉ nên vê 1 vòng, không nên vê nhiều vòng tránh việc bánh bị nhão khi luộc.
- Xếp bánh vê xong vào khay hoặc mâm chờ luộc bánh
Luộc bánh
- Đun nước đến khi sôi già, thả bánh vào.
Lưu ý: khi lấy bánh từ khay hoặc mâm để bỏ vào luộc, nếu bánh hơi dính vào khay hoặc mâm, bạn chú ý không nhấc thẳng viên bánh lên mà dùng tay cầm nhẹ viên bánh, vừa kéo bánh trên mặt khay chừng 1-2cm, vừa nhấc lên từ từ. Làm như vậy, bánh trôi sẽ được nguyên viên, không bị vỡ hoặc hở nhân ra ngoài.
- Luộc bánh đến khi nào thấy bánh nổi lên hoàn toàn (không phải 3 chìm 7 nổi đâu nhé. Ban đầu, khi thả vào nước, bánh sẽ chìm, rồi sau đó lơ lửng, nổi lên lại chìm xuống. Tuy nhiên, khi nào bánh nổi hẳn mới là chín.) Chú ý để lửa vừa phải khi luộc bánh, nếu lửa to quá bánh sẽ dễ bị vỡ.
- Vớt bánh trôi ra khỏi nồi nước sôi, thả ngay vào bát nước lạnh để bánh không bị nhão và dính bết vào nhau.
- Thả bánh trong bát nước lạnh chừng 2-3′ thì vớt ra đĩa ngay. Vớt bánh vào đĩa rồi gạn hết nước đi để bánh không bị nhão và nhanh thiu.
Thành phẩm
Bánh trôi vớt ra đĩa ráo nước là có thể ăn ngay. Ngoài ra, tùy theo sở thích mà bạn có thể rắc thêm dừa nạo hoặc vừng (vừng trắng đã rang) lên bánh.
- Nếu rắc thêm dừa nạo thì chỉ nên ăn trong ngày, không nên để bánh đến hôm sau, vì dừa nạo nhanh bị ôi, hỏng.
- Nếu rắc vừng, để cho đẹp mắt, bạn dùng 1 chiếc đũa, nhúng vào bát nước, rồi chấm vào vừng, chấm lên chóp của từng viên bánh.
Như thế viên bánh sẽ được đẹp mắt và vừng được đều từng viên bánh.
Cách 2
Nguyên liệu:
 |
Phần vỏ bánh trôi, bánh chay:
- Bột gạo nếp: 400gr
- Đường kính trắng: 100gr (có thể dùng nhiều hoặc ít hơn tùy vào sở thích ăn ngọt của từng nhà).
- Sữa đặc: 50gr (không cần thiết)
- Vừng rang chín: 1 ít
- Lá nếp: 50gr
- Bí đỏ: 50gr (hoặc khoai lang vàng, cà rốt)
- Bắp cải tím: 50gr (hoặc khoai lang tím, khoai tây tím, lá cẩm)
- Ruột của quả gấc: 100gr (hoặc củ dền)
Phần nhân bánh trôi:
- Đường phên: 50gr (có thể mua loại đã thái miếng nhỏ bán sẵn tại các chợ. Không mua được đường phên thì có thể dùng đường hoa mai (loại đường hạt màu vàng) nhưng sẽ không ngon bằng).
Phần nhân bánh chay:
- Đậu xanh đã cà vỏ: 50gr
- Sữa đặc có đường: 30gr (hoặc dùng đường)
- Dừa nạo: 20gr
Phần nước bánh chay:
- Bột sắn dây (hoặc bột năng): 1 thìa ăn cơm
- Đường kính trắng: 50gr
- Dừa nạo: 10gr
- Nước gừng: vài giọt
Cách làm:
1. Tạo màu bánh trôi bánh chay
Với cách làm bánh trôi bánh chay ngũ sắc này, đầu tiên bạn tiến hành chế biến các loại màu cho bánh. Bắp cải tím, lá nếp rửa sạch, cắt nhỏ cho vào cối xay sinh tố xay nhuyễn cùng 1 chút nước.
Sau đó lọc lấy phần nước cốt, bỏ bã.
Bí đỏ gọt bỏ vỏ, thái nhỏ rồi cũng cho vào máy xay sinh tố, xay nhuyễn (không cần lọc bỏ bã).
Ruột gấc đem bóp với một chút rượu nếp rồi nặn bỏ hạt.
2. Làm nhân bánh chay
Đậu xanh ngâm nước trong vài tiếng cho nở mềm, cho vào nồi đổ nước cao hơn mặt đậu một tí xíu. Đun cho tới khi nước cạn là đậu chín, nhấc xuống rồi dùng muôi tán nhuyễn.
Trộn chung đậu xanh với dừa nạo và sữa. Cho đậu xanh vào chảo chống dính, đặt lên bếp sên nhỏ lửa cho đến khi đậu trở lên khô ráo (có thể vê thành từng viên mà không quá dính tay).
3. Vê bột
Chia bột nếp thành 5 phần, đổ từ từ các loại nước màu đã xay ở bước 1 vào từng phần bột. Mỗi phần bột cho thêm 20gr đường và 10gr sữa đặc. Nhào riêng từng phần bột thành 1 khối dẻo mịn và không bị dính tay là được.
Ngắt từng chút bột vê tròn thành những viên nhỏ cỡ quả trứng chim cút cho phần bánh trôi. Bánh chay thì vê thành những viên to cỡ bằng 2 hoặc 3 viên bánh trôi. Đậu xanh đã sên ở bước 3 cũng đem vê tròn thành những viên cỡ viên bánh trôi.
4. Nặn bánh trôi, bánh chay
Những viên bánh chay đã được vê tròn đem ấn dẹt, cho viên đậu xanh vào giữa, túm các mép bột lại cho bột bao kín viên đậu xanh. Sau đó lại vê tròn rồi ấn dẹt.
Những viên bánh trôi cũng đem ấn dẹt, cho viên đường phên vào giữa, sau đó vê tròn lại (đường phên đem thái miếng nhỏ thành những miếng nhỏ vuông bằng cỡ hạt lạc to).
5. Luộc bánh trôi, bánh chay
Đun sôi một nồi nước, cho bánh trôi bánh chay vào luộc. Sau khi bánh nổi trên mặt nước, đun sôi thêm 3 -4 phút nữa thì vớt bánh ra thả ngay vào bát nước đun sôi để nguội cho bánh khỏi dính nhau.
6. Vớt bánh trôi ra đĩa, bánh chay thì cho vào từng bát con. Rắc vừng lên từng chiếc bánh trôi, bánh chay. Dùng đầu ngón tay ấn lên mặt bánh chay cho hơi lõm. Rắc tiếp dừa bạo sợi vào từng bát bánh chay.
7. Nồi nước luộc bánh thì cho thêm đường, vài giọt nước cốt gừng, đun cho đường tan. Hòa bột sắn dây với nước, đổ từ từ vào nồi nước vừa luộc bánh. Vừa đổ vừa quấy cho đến khi nước trong nồi hơi sánh và chuyển màu trong thì tắt bếp.
Múc phần nước này chan vào từng bát bánh chay là bánh đã hoàn thành xong cách làm bánh trôi bánh chay ngũ sắc rồi.
Chúc các vbanj thành công!
Tết Hàn thực: Cách làm mâm cỗ cúng và bài văn khấn chuẩn nhất (Làm Mẹ) - (Phunutoday) - "Hàn Thực" nghĩa là "thức ăn lạnh". Tết Hàn Thực diễn ra vào ngày mồng 3 tháng 3 Âm lịch hàng năm. Dưới đây là cách chuẩn bị mâm cỗ cúng Tết. |
