Trong thế giới ẩm thực, không phải loại thực phẩm nào nhỏ bé cũng bị xem nhẹ. Điển hình là cá mòi – một trong những loài cá giàu dinh dưỡng bậc nhất, được mệnh danh là “nhỏ nhưng có võ”.

1. Cá mòi là cá gì?
Cá mòi là một loại cá biển thuộc họ cá trích (Clupeidae), thường sống thành đàn ở các vùng biển ôn đới và cận nhiệt đới. Tại Việt Nam, cá mòi xuất hiện nhiều ở vịnh Bắc Bộ, đặc biệt vào mùa xuân – khi cá béo mập và thịt thơm ngon nhất.
Cá mòi có kích thước nhỏ, thường chỉ dài từ 15 - 25 cm, thân thon, màu bạc sáng và có lớp vảy mỏng. Dù nhỏ bé nhưng hàm lượng dinh dưỡng trong cá mòi lại vượt trội so với nhiều loại cá lớn khác.
2. Giá trị dinh dưỡng vượt trội
Không phải ngẫu nhiên mà cá mòi được mệnh danh là “siêu thực phẩm đại dương”. Dưới đây là những dưỡng chất nổi bật có trong cá mòi:
Giàu canxi gấp 3 lần sữa
-
Trong 100g cá mòi có thể chứa đến 382 mg canxi (so với 125mg/100ml trong sữa tươi).
-
Lý do là vì cá mòi có thể ăn cả xương – nơi tập trung nhiều khoáng chất, đặc biệt là canxi, phốt pho và magiê.
Dồi dào Omega-3
-
Cá mòi chứa lượng axit béo không bão hòa omega-3 cao, giúp giảm cholesterol xấu, tăng cholesterol tốt, bảo vệ tim mạch và tăng cường trí nhớ.
Giàu đạm, vitamin D, B12 và sắt
-
Giúp tăng cường hệ miễn dịch, ngừa thiếu máu và hỗ trợ phát triển xương chắc khỏe, đặc biệt ở trẻ em và người già.
3. Lợi ích sức khỏe từ cá mòi
-
Tốt cho trí não: Omega-3 trong cá mòi có thể hỗ trợ ngăn ngừa sa sút trí tuệ, cải thiện chức năng nhận thức.
-
Bảo vệ tim mạch: Giảm huyết áp, ngừa đột quỵ và các bệnh tim nhờ hàm lượng EPA và DHA.
-
Tăng cường xương chắc khỏe: Lượng canxi dồi dào trong cá mòi giúp phòng ngừa loãng xương.
-
Ngừa thiếu máu và mệt mỏi: Do chứa nhiều sắt và vitamin B12 – thành phần quan trọng trong quá trình tạo máu.
4. Chế biến cá mòi – món nào cũng đưa cơm
Dù là món dân dã nhưng cá mòi lại có thể biến tấu thành nhiều món ngon, hợp khẩu vị cả người lớn lẫn trẻ nhỏ:
Cá mòi kho tiêu
-
Cá kho mềm, béo ngậy, thơm lừng hạt tiêu và nước mắm, ăn với cơm trắng là “hết sẩy”.

Cá mòi chiên giòn
-
Chiên nguyên con để vỏ ngoài giòn rụm, ruột bên trong vẫn béo bùi. Ăn kèm nước mắm tỏi ớt cay cay.
Cá mòi sốt cà chua
-
Món “quốc dân” trong nhiều gia đình: màu sắc bắt mắt, hương vị chua ngọt dễ ăn.
Cá mòi nướng muối ớt
-
Vị mặn cay đậm đà, dậy mùi thơm trên bếp than – món khoái khẩu cho các bữa tiệc cuối tuần.

5. Lưu ý khi ăn cá mòi
-
Chọn cá tươi: Cá mòi tươi có mắt sáng, thịt chắc, không có mùi tanh lạ.
-
Không nên ăn quá nhiều: Dù tốt nhưng chỉ nên ăn 2–3 lần/tuần để tránh tích tụ kim loại nặng từ cá biển.
-
Người bị gout nên hạn chế: Do cá mòi chứa purine cao, dễ làm tăng axit uric.
Cá mòi tuy nhỏ nhưng giá trị dinh dưỡng lại “khổng lồ”. Không chỉ tốt cho xương, tim mạch và não bộ, cá mòi còn là lựa chọn lý tưởng cho bữa cơm gia đình nhờ độ ngon và dễ chế biến. Hãy bổ sung cá mòi vào thực đơn hàng tuần để vừa ngon miệng, vừa khỏe mạnh!