Nghi án ca sĩ Châu Việt Cường (tên thật là Nguyễn Việt Cường - SN 1984, quê Hà Trung, Thanh Hóa) sử dụng ketamine (ma túy tổng hợp) bị "ngáo" gây ra cái chết của cô gái 9X đi cùng có tên T.M.H. ( 20 tuổi, ở Chương Mỹ, Hà Nội) hiện đang xôn xao dư luận.
Thông tin từ Công an quận Ba Đình, TP Hà Nội cho biết, các đơn vị chức năng đã ra quyết định khởi tố vụ án "Vô ý làm chết người" theo Bộ luật Hình sự và bắt khẩn cấp ca sĩ Châu Việt Cường để điều tra, mở rộng vụ án.
Theo điều tra ban đầu, rạng sáng 5/3 Cường có đến khu tập thể trên phường Cống Vị và tổ chức sử dụng ma túy tổng hợp rồi bị ảo giác nghĩ có ma nhập vào người cô gái tên H., nên đã dùng tỏi nhét vào mồm H., sau đó cô gái trẻ tử vong do bị chặn đường thở.
GS.TS bác sĩ cao cấp Cao Tiến Đức, Chủ nhiệm bộ môn Tâm thần và Tâm lý y học, khoa Tâm thần, Bệnh viện Quân y 103 (Hà Nội) cho rằng, những trường hợp sử dụng ma túy tổng hợp rồi bị ảo giác và có hành động như Châu Việt Cường không hề hiếm gặp.
Cách đây 1 thời gian, cũng đã có trường hợp 1 ca sĩ ở Hưng Yên đã lên cơn “ngáo đá” sau khi sử dụng ma túy đá ( một dạng ma túy tổng hợp), dẫn tới việc giết người yêu chỉ vì nghĩ cô này là quỷ. Anh ta ảo tưởng cô có lưỡi dài và đang bơm chất độc vào cơ thể mình.
Theo GS Đức, ma túy tổng hợp (viết tắt là ATS) cực độc, tác động trực tiếp tới hệ thần kinh trung ương. Nghiêm trọng hơn, loại ma túy này chính là thủ phạm dẫn đến các triệu chứng loạn thần (hoang tưởng, ảo giác) gây nên tâm trạng hoảng loạn, sợ bị truy hại và sợ bị giết, rất dễ dẫn đến hành vi bạo lực giết người hàng loạt rồi tự sát.
GS Đức cho rằng, lúc người sử dụng ma túy tổng hợp rơi vào trạng thái ngộ độc, trong đầu sẽ xuất hiện ảo thị, ảo thanh và ảo giác xúc giác, biểu hiện này thường được gọi là “ngáo”.
Khi “ngáo” con người dường như mất hết kiểm soát và hành vi của mình, trong đầu thường nhìn thấy hình ảnh không có thật như ma quỷ, nghe giọng nói vang vọng từ bên ngoài vào và nghĩ rằng ai đó đang mắng chửi mình hoặc dọa giết mình.
“Một số người còn bị ác giác xúc giác, tức là có cảm giác như có côn trùng bò trên da, ngứa ngáy. Ảo giác có cảm giác như thật, do đó người bệnh gãi rất nhiều gây trầy xước hoặc dùng vật dụng để rạch da gây thương tích chảy máu, thường để lại nhiều vết sẹo, vết thâm rải rác toàn thân.
Đây là tình trạng rất nguy hiểm bởi nó chi phối hành vi, khiến người bị ‘ngáo’ có thể giết người hoặc tự sát”, GS Đức cảnh báo.
GS Đức khuyến cáo ma túy tổng hợp rất nguy hại, cần phải ngăn chặn sớm. Gia đình phải chịu trách nhiệm trong việc giáo dục, bảo vệ con trẻ khỏi tác động của chất gây nghiện này.
Trong trường hợp người thân có biểu hiện “ngáo”, gia đình cần tỏ ra đồng cảm, bình tĩnh nhưng kiên quyết quản lý và nhanh chóng đưa đối tượng đến cơ sơ tâm thần để được điều trị và tư vấn.
Người mới sử dụng cần sớm đoạn tuyệt với loại ma túy này. Bệnh nhân đã mắc nghiện nên vào các trung tâm để được chữa trị phục hồi chức năng.
Trước vụ việc trên, rất nhiều người dân tỏ ra băn khoăn về tình trạng giới nghệ sĩ nói riêng và giới trẻ nói chung sử dụng ma túy, nhất là dạng ma túy tổng hợp. Dường như nhiều bạn trẻ cho rằng đá, ke, kẹo, cỏ… không gây nghiện, mức độ lệ thuộc không cao như ma túy truyền thống (heroin, thuốc phiện), nên dẫn đến việc mất cảnh giác, dễ dàng bị lôi kéo, dụ dỗ và tái sử dụng nhiều lần dẫn đến nghiện. Đó là chưa kể đến việc xảy ra rủi ro, thậm chí mất mạng như trong vụ việc trên.
Trước đó, trong một buổi trao đổi với báo chí hồi năm 2017, đại diện Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy Công an Hà Nội cho biết, tình hình tội phạm về ma túy ngày càng diễn biến phức tạp và tinh vi. Trong xu thế công nghệ, kinh tế và mạng xã hội phát triển hiện nay thì tội phạm sản xuất, buôn bán và tổ chức sử dụng ma túy ngày càng trẻ hóa, trong đó không ít đối tượng là học sinh, sinh viên...
Những năm trước, người nghiện thường sử dụng ma túy truyền thống là heroin, thuốc phiện được vận chuyển và cung cấp từ vùng “tam giác vàng” qua đường biên giới thuộc tỉnh Điện Biên, Sơn La. Người sử dụng ma túy truyền thống có biểu hiện nghiện rõ ràng như mệt mỏi, bệ rạc, suy giảm về thể trạng, trí óc. Vì những dấu hiệu nghiện dễ nhận thấy của ma túy truyền thống, vài năm trở lại đây, người sử dụng nhất là giới trẻ có xu hướng chuyển sang dùng ma túy tổng hợp, phổ thông nhất là ma túy đá (methamphetamine), thuốc lắc (MDMA), ketamine, cỏ Mỹ...
Trong khi sử dụng heroin, con nghiện rơi vào trạng thái “phê” và thường tìm nơi yên tĩnh để hưởng thụ, cảm nhận thì người sử dụng ma túy tổng hợp rơi vào trạng thái “bay”. Người sử dụng ma túy tổng hợp bị kích thích mạnh và tìm nơi náo nhiệt, vui nhộn. Ảo giác mạnh đánh lừa bản thân khiến người chơi không cảm nhận chính xác về không gian, thời gian, khoảng cách dẫn tới việc cơ thể vượt qua giới hạn bản thân, thực hiện những hành động nguy hiểm mà không biết sợ hãi, mệt mỏi.
Thạc sĩ, bác sĩ Đinh Hữu Uân, bệnh viện Tâm thần Trung ương 1 cho biết, ma túy đá hay còn gọi là hàng đá, chấm đá là tên gọi chỉ chung cho các loại ma túy tổng hợp.
Khi ma túy đá vào cơ thể nó kích thích tế bào thần kinh trung ương tăng sinh nồng độ chất dẫn truyền thần kinh một cách cao độ, làm nồng độ chất dẫn truyền thần kinh tăng vọt trong máu đưa người chơi và trạng thái hưng phất một cách tột độ.
Bác sĩ Đinh Hữu Uân cho hay, người sử dụng ma túy đã lâu ngày sẽ dẫn đến ảo giác, hoang tưởng, rối loạn hành vi. Như trường hợp ca sĩ Châu Việt Cường là ám ảnh về ma quỷ, có những người luôn ảo giác bị người khác giết hoặc luôn muốn tự tử.
“Với biểu hiện ảo giác do ma túy đá, chủ yếu là ảo thanh, bệnh nhân nghe thấy tiếng nói trong đầu với nội dung xui khiến, ra lệnh, trò chuyện với bệnh nhân. Nội dung của ảo thanh thường mang nội dung xấu, tiêu cực vì vậy người bệnh có thể có những hành vi nguy hiểm cho bản thân bệnh nhân và những người xung quanh”, bác sĩ Uân nói.
Các hành vi hay gặp của đối tượng ngáo đá là tự hủy hoại cơ thể (đốt túi ni lông cho nóng chảy rồi nhỏ lên cơ thể. Vị trí nhỏ thường lên tay hoặc đùi). Có bệnh nhân còn tự chặt ngón chân hoặc ngón tay của mình mà không ý thức được việc mình làm. Hành vi nguy hiểm cho xã hội thường là: dùng những vật sắc nhọn có tính sát thương cao tấn công người xung quanh…
Một biểu hiện đáng sợ, hệ lụy của ma túy đá gây nên nữa là hoang tưởng bị hại hoặc hoang tưởng ghen tuông.
“Trong khi người bệnh (ngáo đá) có hoang tưởng và ảo giác đi kèm thì rất dễ gây tổn thương cho bản thân và những người xung quanh. Trường hợp nhẹ hơn thì kẻ ngáo đá hay gặp là đa nghi, nghi ngờ người khác đặc biệt là vợ, chồng hay người yêu…”, bác sĩ Uân phân tích.