Theo Quỹ Ung thư Miệng của Vương quốc Anh, trong năm vừa qua, nước này ghi nhận 10.825 ca mắc ung thư miệng, trong đó 3.637 trường hợp tử vong – cao hơn tổng số ca tử vong do ung thư cổ tử cung và ung thư tinh hoàn cộng lại.
Một nghiên cứu mới do bác sĩ Sharayu Mhatre, thuộc Bộ phận Dịch tễ học Phân tử và Di truyền học Quần thể, Trung tâm Dịch tễ Ung thư, bang Maharashtra, Ấn Độ, chủ trì, đã làm sáng tỏ mối liên hệ giữa việc uống rượu và nguy cơ ung thư miệng. Kết quả cho thấy, chỉ với một lượng nhỏ rượu mỗi ngày cũng đủ làm nguy cơ mắc ung thư niêm mạc miệng tăng tới 50%.
Nhóm nghiên cứu khảo sát 1.803 bệnh nhân ung thư niêm mạc má và 1.903 người khỏe mạnh làm nhóm đối chứng, tại 5 trung tâm nghiên cứu từ năm 2010 đến 2021. Phần lớn người tham gia ở độ tuổi 35–54, trong đó gần 46% ca bệnh xảy ra ở nhóm 25–45 tuổi, phản ánh xu hướng trẻ hóa đáng lo ngại.
Mỗi người cung cấp thông tin chi tiết về thời gian, tần suất và loại đồ uống có cồn họ sử dụng, bao gồm 11 loại phổ biến quốc tế như bia, whisky, vodka, rum và các loại đồ uống pha sẵn. Do nghiên cứu thực hiện tại Ấn Độ, nhóm tác giả còn phân tích thêm 30 loại rượu nấu thủ công địa phương, vốn hiếm gặp ở phương Tây.
Trong số bệnh nhân ung thư, 781 người uống rượu, so với 481 người trong nhóm đối chứng; 1.019 bệnh nhân và 1.420 người khỏe mạnh không uống rượu. Kết quả nghiên cứu cho thấy uống rượu thường xuyên liên quan chặt chẽ đến nguy cơ ung thư miệng, đặc biệt là rượu nấu thủ công địa phương. Cụ thể, so với người không uống rượu, nguy cơ mắc bệnh tăng 68% ở nhóm uống rượu nói chung, 72% ở nhóm dùng rượu phổ biến quốc tế, và lên tới 87% ở nhóm uống rượu thủ công.
Đáng chú ý, chỉ với dưới 2 gram cồn từ bia mỗi ngày cũng đã làm tăng nguy cơ mắc ung thư niêm mạc miệng. Đặc biệt, mức 9 gram cồn mỗi ngày – tương đương một ly rượu tiêu chuẩn – làm nguy cơ này tăng khoảng 50%.
Nhóm nghiên cứu còn phân tích mối liên hệ giữa việc uống rượu, nhai thuốc lá và nguy cơ ung thư miệng. Tại Ấn Độ, thuốc lá nhai thường tồn tại dưới dạng paan (trầu), kết hợp hạt cau, thuốc lá và gia vị gói trong lá, được sử dụng từ hàng trăm năm như cách làm thơm miệng. Những người tham gia được hỏi về thời gian và hình thức sử dụng thuốc lá; kết quả cho thấy thời gian trung bình ở bệnh nhân ung thư miệng là khoảng 21 năm, cao hơn nhóm đối chứng khoảng 18 năm.
Phân tích số liệu cho thấy, sự kết hợp giữa uống rượu và nhai thuốc lá khiến nguy cơ ung thư miệng tăng hơn 4 lần. Tuy nhiên, rượu vẫn được xác định là yếu tố nguy cơ chính, bất kể thời gian sử dụng thuốc lá kéo dài bao lâu. Các nhà khoa học lý giải ethanol – thành phần chính trong rượu – có thể làm thay đổi cấu trúc lipid của lớp niêm mạc miệng, khiến lớp niêm mạc mỏng hơn và dễ hấp thu các chất gây ung thư khác, đặc biệt từ sản phẩm thuốc lá nhai.
Kết luận của nghiên cứu nhấn mạnh rằng không tồn tại mức tiêu thụ rượu nào được coi là an toàn đối với nguy cơ ung thư niêm mạc miệng. Trước đó, nhiều nghiên cứu cũng chỉ ra rằng các loại ung thư vùng đầu cổ, bao gồm ung thư miệng và họng, đã tăng hơn một phần ba tại Anh kể từ đầu thập niên 1990, chủ yếu do số ca mắc ở nhóm người trẻ 40–50 tuổi ngày càng nhiều.
Các yếu tố chính được xác định gồm hút thuốc lá, uống rượu và virus u nhú ở người (HPV). Theo Cancer Research UK, khoảng 70% ca ung thư miệng và họng tại Anh có liên quan đến HPV. Chuyên gia cũng cảnh báo rằng quan hệ tình dục bằng miệng có thể góp phần làm gia tăng các ca ung thư liên quan đến virus này trong những năm gần đây.
