Gần đây, trên các trang chợ mạng xuất hiện một loại hạt với tên gọi rất độc đáo và lạ lùng: hạt kơ nia. Người bán mô tả đây là loại hạt được thu hoạch từ loại quả hoàn toàn tự nhiên, đảm bảo độ sạch và an toàn. Khi thưởng thức, hạt kơ nia mang đến hương vị thơm ngon, béo ngậy, tương tự như hạt mắc ca.
Theo tìm hiểu, hạt kơ nia thực chất là hạt từ quả kơ nia, một đặc sản của vùng Tây Nguyên. Có lẽ nhiều người đã từng nghe bài hát "Bóng cây kơ nia" nhưng chưa có dịp chiêm ngưỡng cây kơ nia thực sự và thưởng thức hạt kơ nia đặc biệt này.
Từ xa xưa, kơ nia đã trở thành một phần thân thuộc trong tâm thức của những đứa trẻ lớn lên giữa Tây Nguyên bao la. Cây kơ nia mọc tự nhiên khắp nơi, từ chân núi, bên đồi, ven đường cho đến đầu suối...
"Ông mình thường kể lại, ngày xưa khi vào rừng, mọi người thường nhặt quả kơ nia và đập hạt để ăn chống đói. Khi nhỏ, mỗi lần theo bố mẹ lên nương hay cùng lũ trẻ khác đi chơi, mình thường ngồi dưới tán cây kơ nia và nhặt hạt để mang về rang", chị Loan (ở Gia Lai) chia sẻ.
Từ xa xưa, kơ nia đã trở thành một phần thân thuộc trong tâm thức của những đứa trẻ lớn lên giữa Tây Nguyên bao la
Quả kơ nia có hình dáng giống như trái xoan, với kích thước lớn hơn một chút so với ngón tay cái. Khi chín, chúng chuyển sang màu vàng nhạt và tự rụng xuống. Chỉ cần một viên đá là có thể dễ dàng đập vỡ lớp vỏ bên ngoài. Những hạt kơ nia bên trong được bọc trong một lớp lụa màu nâu bóng, với phần nhân trắng ngà. Khi ăn hạt sống, ta sẽ cảm nhận được hương tinh dầu đặc trưng cùng vị béo, ngọt. Khi rang hay phơi dưới nắng, hạt càng trở nên thơm ngon, giòn và béo ngậy hơn nữa.
Theo thông tin thu thập được, vào khoảng thời gian từ tháng 10 đến tháng 11 hàng năm, quả kơ nia chính thức chín rụng. Đây là dịp mà người dân thường vào rừng để thu nhặt những quả này và chế biến hạt để bán ra thị trường. Không chỉ dùng để rang ăn, tại Tây Nguyên, nhiều người còn sử dụng quả kơ nia để ép lấy tinh dầu, phục vụ cho việc dưỡng môi và chăm sóc tóc.
Theo thông tin thu thập được, vào khoảng thời gian từ tháng 10 đến tháng 11 hàng năm, quả kơ nia chính thức chín rụng
Trong những năm gần đây, hạt kơ nia đã trở thành một đặc sản nổi tiếng, thu hút sự quan tâm của nhiều người tiêu dùng. Sau khi thu hoạch, hạt được đóng gói cẩn thận và phân phối ra thị trường. Bên cạnh hạt tươi, một số tiểu thương còn cung cấp hạt đã được rang sẵn, giúp khách hàng có thể thưởng thức ngay.
Mỗi khi vào mùa, người dân địa phương lại hăng hái rủ nhau vào rừng để thu hoạch hạt kơ nia bán cho thương lái. Nếu chăm chỉ, mỗi người có thể thu nhặt được đến 20kg hạt chỉ trong nửa buổi.
Chị Hoài Thương ở Cầu Giấy, Hà Nội hiện đang rao bán hạt kơ nia trên các trang mạng xã hội. Chị chia sẻ: "Hạt kơ nia trở thành món ăn được ưa chuộng khoảng 5 năm qua. Bên cạnh các loại hạt như hạt bầu và hạt bí, hạt kơ nia ngày càng thu hút người tiêu dùng nhờ hương vị đặc biệt của nó. Nhờ chị gái sống ở Tây Nguyên, tôi đã tìm được nguồn hàng đảm bảo và ổn định.
Chị Hoài Thương ở Cầu Giấy, Hà Nội hiện đang rao bán hạt kơ nia trên các trang mạng xã hội
Trong dịp Tết, tôi có thể bán từ 50-60kg hạt kơ nia trong một ngày. Khách hàng thường mua từ 0,5-1kg, trong khi những người mua nhiều có thể lấy từ 3-4kg để làm quà biếu. Khi chế biến hạt kơ nia, chỉ cần cho vào chảo rang với lửa nhỏ, đảo đều tay cho đến khi chúng chuyển sang màu vàng và tỏa mùi thơm là hoàn hảo. Hạt kơ nia đã rang nên được bảo quản ở nơi khô ráo và thoáng mát.”
Theo y học dân gian, hạt kơ nia có thể hỗ trợ trong việc điều trị một số vấn đề như đầy hơi, khó tiêu, và sốt rét rừng."
