Miền Tây được thiên nhiên ưu đãi với đất đai phì nhiêu và khí hậu ôn hòa suốt cả năm. Vùng đất này tràn ngập các loại trái cây thơm ngon, an toàn, trong đó có những loại quả dại như ô môi, gắn liền với tuổi thơ của nhiều thế hệ.
Ô môi, còn được biết đến với tên gọi đầy thơ mộng là "hoa anh đào miền Tây", khi đến mùa nở rộ, những hàng cây đồng loạt rụng lá và khoác lên mình những chùm hoa hồng phấn, tạo nên một khung cảnh tuyệt đẹp say đắm lòng người.
Ô môi, còn được biết đến với tên gọi đầy thơ mộng là "hoa anh đào miền Tây"
Khi còn non, quả ô môi có màu trắng nõn và kích thước nhỏ như đậu đũa. Tuy nhiên, khi chín và già, chúng chuyển sang màu đen cả bên trong lẫn bên ngoài, với lớp vỏ cứng cáp và thô ráp, cùng kích thước dài ngoằng. Nhìn từ bên ngoài, trái ô môi trông giống quả phượng nhưng có hình dáng tròn hơn. Mỗi trái ô môi có chiều dài từ 50 đến 60 cm.
Về tên gọi "ô môi", người dân miền Tây có nhiều cách giải thích thú vị. Một cách giải thích cho rằng "ô" nghĩa là đen, và "môi" là bộ phận trên miệng người. Khi ăn trái này, môi từ màu đỏ hồng sẽ chuyển thành màu đen thẫm, vì vậy mới có tên gọi này. Một quan điểm khác cho rằng tên gọi này xuất phát từ hình dạng của trái ô môi: dài mấy tấc và bên trong chứa nhiều ô. Mỗi ô lại gắn liền với những miếng thịt quả, giống như những "môi cơm", do đó được gọi là ô môi.
Khi tách lớp vỏ cứng bên ngoài, bạn sẽ khám phá phần thịt quả bên trong có màu đen. Thịt quả được chia thành từng múi tròn, mỏng đều nhau và được phủ bởi lớp mật màu đen, mang vị ngọt ngào, nồng nàn và hơi hăng đặc trưng. Mặc dù màu đen sẫm có thể không gây ấn tượng ban đầu, nhưng khi nếm thử, bạn sẽ cảm nhận được hương vị độc đáo và hấp dẫn, khiến nó trở thành một món ăn vặt thú vị.
Khi tách lớp vỏ cứng bên ngoài, bạn sẽ khám phá phần thịt quả bên trong có màu đen
Không chỉ phần múi, mà cả hạt của trái ô môi cũng có thể ăn được. Mỗi múi ô môi đều chứa một hạt màu đen, có thể được ngâm nước để làm mềm vỏ, sau đó lột vỏ và nấu chè. Hạt ô môi có màu hồng nhạt, kích thước cỡ đầu ngón tay và thường được đính kèm bên trong múi. Sau khi ngâm nước để mềm vỏ và lột sạch, bạn có thể nấu chè cùng dừa. Món chè này không chỉ thơm ngậy mà còn bùi béo, mang lại cảm giác nhai rất đã miệng.
Vào khoảng tháng 10 hàng năm, mùa thu hoạch trái ô môi chín lại đến. Loại quả dân dã này hiện nay đã xuất hiện ở các thành phố, thu hút sự tò mò của nhiều người. Tại các chợ quê, ô môi được bán cho khách du lịch với giá 25.000 – 30.000 đồng một bó gồm 20 quả. Khi lên thành phố, giá cả tăng lên do phải cộng thêm chi phí vận chuyển.
Hạt ô môi nấu chè có hương vị rất độc đáo và ngon miệng
Bạn Hoàng (ở An Giang) kể lại: "Ngày xưa, mỗi khi đến mùa ô môi, vườn và đường làng lại ngập tràn những quả chín rơi rụng không ai nhặt. Tôi cùng đám trẻ trong xóm thường trốn cha mẹ vào buổi trưa để ra vườn nhặt quả chín hoặc dùng que đập cho quả rơi xuống. Sau đó, mỗi đứa tự róc lấy thịt quả rồi chấm với muối ớt. Dù những múi cơm ô môi đen sì xếp lớp đều có thể khiến người khác 'sợ', nhưng khi nếm thử, mới cảm nhận được vị ngon đặc biệt của nó".
Hiện tại, mỗi lần về quê đúng mùa ô môi, Hoàng đều mang lên cho hàng xóm và đồng nghiệp thưởng thức. Một số người còn nhờ anh mua hộ hạt ô môi vì yêu thích hương vị độc đáo của nó. "Hạt ô môi nấu chè có hương vị rất độc đáo và ngon miệng, bùi bùi. Cả mình và các con đều rất thích," Hoàng chia sẻ.
