Mướp, một loại quả quen thuộc đối với người Việt, thường được chế biến thành nhiều món ăn ngon để giải nhiệt trong mùa hè. Tuy nhiên, mướp không chỉ đơn thuần là một nguyên liệu ẩm thực, mà còn được xem như một vị thuốc quý trong y học. Theo Đông y, mướp có vị ngọt, tính mát và không độc, mang lại nhiều lợi ích như thanh nhiệt, lương huyết, giải độc, trừ thấp, tiêu viêm, nhuận da và thông kinh lạc. Nó thường được sử dụng để điều trị các chứng rôm sảy, ngứa lở, mụn nhọt, cùng với các bệnh lý liên quan đến đường hô hấp và tiết niệu do thấp nhiệt.
Theo quan điểm của Y học hiện đại, mướp chứa hàm lượng dinh dưỡng cao, giúp mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.
Kiểm soát đường huyết hiệu quả
Mướp chứa một lượng mangan đáng kể, đây là thành phần quan trọng giúp cơ thể sản xuất insulin, từ đó hỗ trợ ngăn ngừa và kiểm soát đường huyết hiệu quả. Ngoài ra, chất xơ có trong mướp ngọt còn tăng cường độ nhạy cảm với insulin, góp phần hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường. Vì vậy, người bị tiểu đường nên thường xuyên bổ sung mướp vào chế độ ăn uống của mình.
Mặc dù có vị ngọt, mướp lại có chỉ số đường huyết rất thấp. Do đó, nếu bạn băn khoăn không biết người tiểu đường có thể ăn mướp hay không, thì câu trả lời là có. Mướp không chỉ chứa hàm lượng đường thấp mà còn giàu chất xơ, giúp tạo cảm giác no lâu, ngăn ngừa táo bón và làm chậm quá trình giải phóng đường vào máu. Vì vậy, việc tiêu thụ mướp là hoàn toàn an toàn cho bệnh nhân tiểu đường. Người tiểu đường có thể thêm mướp vào chế độ ăn uống hàng ngày của mình thông qua nhiều cách chế biến khác nhau.
Ngăn ngừa thiếu máu
Vitamin B6 đóng vai trò quan trọng trong việc sản xuất huyết sắc tố, chất cần thiết để vận chuyển oxy đến các tế bào và hỗ trợ quá trình hấp thụ sắt. Khi cơ thể thiếu máu, số lượng hồng cầu không đủ để thực hiện chức năng này, dẫn đến các triệu chứng như đau nhức, mệt mỏi và khó chịu.
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc bổ sung Vitamin B6 đúng cách, có thể thông qua thực phẩm như mướp, giúp giảm bớt các triệu chứng thiếu máu và ngăn ngừa tình trạng này. Do đó, một chế độ ăn uống giàu Vitamin B6 là rất cần thiết cho những người có nguy cơ thiếu máu.
Tốt cho tim mạch
Mướp là một nguồn giàu chất xơ, và theo Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ, chất xơ có vai trò quan trọng trong việc giảm mức cholesterol và tăng cường sức khỏe tim mạch.
Không chỉ vậy, mướp còn chứa vitamin B5, một chất dinh dưỡng có khả năng giảm lượng cholesterol xấu và chất béo trung tính, từ đó làm giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch. Việc bổ sung mướp vào chế độ ăn uống hàng ngày có thể mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe tim mạch của bạn.
Ngăn ngừa đau cơ
Kali đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì cân bằng chất lỏng và thư giãn cơ bắp. Thiếu hụt kali có thể gây ra các triệu chứng như chuột rút, co thắt và đau nhức cơ. Kali cũng hỗ trợ quá trình phân giải protein và carbohydrate, cung cấp năng lượng và giúp cơ bắp phục hồi.
Trong mỗi 100g mướp, có chứa tới 453 mg kali. Việc thường xuyên bổ sung mướp vào chế độ ăn uống sẽ giúp bạn duy trì mức kali cần thiết và ngăn ngừa các vấn đề liên quan đến đau cơ.
Nhuận tràng
Mướp từ lâu đã được biết đến với đặc tính nhuận tràng tự nhiên, giúp giảm bớt tình trạng táo bón. Thực phẩm này không chỉ hỗ trợ tiêu hóa mà còn có thể được sử dụng như một biện pháp điều trị đối với các vấn đề liên quan đến táo bón, mang lại sự thoải mái và cải thiện sức khỏe đường ruột.
Xóa mờ nếp nhăn
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, việc bổ sung đầy đủ vitamin C mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe làn da. Vitamin C có khả năng giảm thiểu tình trạng khô da, làm mờ nếp nhăn và ngăn ngừa quá trình lão hóa sớm.
Trong mướp, hàm lượng vitamin C dồi dào không chỉ giúp sản xuất protein cần thiết cho việc xây dựng cơ bắp, da, mạch máu và dây chằng, mà còn hỗ trợ quá trình lành vết thương một cách nhanh chóng.
Ngăn ngừa các bệnh về mắt
Mướp chứa nhiều vitamin A, C và E - đây đều là các dưỡng chất quan trọng cho sức khỏe của mắt, giúp ngăn ngừa các vấn đề như thoái hóa điểm vàng.
Một nghiên cứu của Viện Mắt Quốc gia đã chỉ ra rằng, những người bổ sung vitamin C, vitamin A, đồng, vitamin E và kẽm có thể giảm nguy cơ thoái hóa điểm vàng lên đến 25% sau sáu năm. Ngoài ra, nghiên cứu cũng cho thấy vitamin A trong dạng thuốc nhỏ mắt có hiệu quả trong việc điều trị chứng khô mắt. Việc bổ sung thực phẩm giàu vitamin A như mướp vào chế độ ăn hàng ngày cũng có thể giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh về mắt.
Những thực phẩm không nên kết hợp với mướp
Cá chạch
Mướp chứa nhiều vitamin B1, trong khi cá chạch lại có enzym phân hủy vitamin B1. Khi ăn cùng nhau, enzym trong cá chạch sẽ phá huỷ vitamin B1 có trong mướp, làm giảm giá trị dinh dưỡng của mướp đối với cơ thể.
Rau chân vịt
Cả rau chân vịt và mướp đều có tính hàn và giàu chất xơ. Khi ăn cùng nhau, chúng có thể làm tăng nhu động ruột, gây rối loạn tiêu hóa, đau bụng hoặc tiêu chảy. Hơn nữa, rau chân vịt chứa axit oxalic, trong khi mướp lại giàu canxi. Axit oxalic khi kết hợp với canxi sẽ tạo thành canxi oxalat, làm giảm khả năng hấp thụ canxi của cơ thể.
Củ cải trắng
Củ cải trắng và mướp đều có tính hàn. Khi ăn cùng lúc, hai loại thực phẩm này có thể gây lạnh bụng và đau bụng.