Theo quy định mới, không cần vội đi làm Sổ đỏ ngay trong năm 2023?
Theo dự thảo Luật Đất đai được đưa ra lấy ý kiến hồi tháng 03/2023, tại Điều 154 có quy định:
Điều 154. Bảng giá đất
1. Bảng giá đất được xây dựng định kỳ hàng năm được công bố công khai và áp dụng từ ngày 01 tháng 01 của năm.
Căn cứ nguyên tắc, phương pháp định giá đất, Sở Tài nguyên và Môi trường có trách nhiệm giúp Ủy ban nhân dân cấp tỉnh xây dựng bảng giá đất, được thuê tổ chức có chức năng tư vấn xác định giá đất để xây dựng bảng giá đất; trình Hội đồng thẩm định bảng giá đất; căn cứ kết quả của Hội đồng thẩm định bảng giá đất trình Ủy ban nhân dân cấp tỉnh để trình Hội đồng nhân dân cấp tỉnh thông qua bảng giá đất trước khi Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định ban hành.
2. Bảng giá đất được xây dựng theo vị trí. Đối với khu vực có bản đồ địa chính số và cơ sở dữ liệu giá đất thì xây dựng bảng giá đất đến từng thửa đất theo vùng giá trị, thửa đất chuẩn.
Theo đó, dự thảo Luật sửa đổi đã bãi bỏ quy định về khung giá đất, thay vào đó các địa phương được tự ban hành bảng giá đất mà không cần phải đảm bảo không thấp hơn và không cao hơn khung giá đất. Đồng thời, bảng giá đất được điều chỉnh 01 năm một lần thay vì 05 năm như hiện nay.
Điều này có thể khiến bảng giá đất tăng cao, kéo theo đó các chi phí liên quan đến thủ tục làm Sổ đỏ cũng sẽ tăng lên, do vậy người dân nên làm Sổ đỏ ngay trong năm 2023 (trước khi quy định nêu trên có hiệu lực) để tiết kiệm chi phí.
Tuy nhiên, có các lý dó dưới đây mà người dân có thể không cần phải đi làm Sổ đỏ ngay:
Thứ nhất: Theo tờ trình dự án Luật Đất đai sửa đổi mới nhất của Chính phủ đã bổ sung thêm quy định về chuyển tiếp thực hiện theo hướng tiếp tục sử dụng bảng giá đất hiện hành đến hết 31/12/2025.
Điều này có nghĩa, ngay cả khi quy định bỏ khung giá đất chính thức có hiệu lực thì phải đến năm 2026 mới áp dụng bảng giá đất mới do các địa phương xây dựng.
Bởi vậy, nếu dự án Luật sửa đổi này được thông qua và có hiệu lực thì từ nay đến hết năm 2025, chi phí làm Sổ đỏ sẽ không có sự thay đổi đáng kể. Do đó người dân không cần vội đi làm Sổ đỏ ngay trong năm 2023 nếu sợ chi phí làm sổ sẽ tăng cao.
* Lưu ý: Các quy định nêu trên nằm trong dự thảo Luật Đất đai sửa đổi và mang tính tham khảo, do đó cần chờ Luật Đất đai sửa đổi chính thức được thông qua để có kết luận chính xác nhất.
Thứ hai: Quốc hội chính thức lùi thông qua dự án Luật Đất đai (sửa đổi).
Cụ thể, sáng 22/11 vừa qua, có tới 453/459 đại biểu quốc hội biểu quyết tán thành lùi thông qua dự án Luật Đất đai sửa đổi tại kỳ họp này và dự kiến sẽ biểu quyết thông qua tại kỳ họp tiếp theo gần nhất.
Đây là một dự án luật vô cùng quan trọng, đồng thời dự thảo luật vẫn còn một số nội dung, chính sách lớn cần tiếp tục nghiên cứu để ra được phương án chính sách tối ưu nhất.
Do đó, cần thêm thời gian cho việc rà soát, hoàn thiện toàn diện dự thảo luật để bảo đảm tính hợp pháp và thống nhất của dự thảo luật với hệ thống pháp luật.
Bởi vậy, người dân cần chờ quy định mới nhất tại bản Luật Đất đai sửa đổi đã được thông qua và tùy vào từng trường hợp của mình để xác định thời điểm nên đi làm Sổ đỏ phù hợp.
Một số lưu ý khi cấp Sổ đỏ trong năm 2023
2.1 Người dân được cấp Sổ đỏ online
Tại Nghị định 10/2023/NĐ-CP (có hiệu lực từ 20/5/2023) đã quy định cụ thể hơn về việc cấp Sổ đỏ online như sau:
- Cơ quan tiếp nhận, giải quyết hồ sơ có trách nhiệm thực hiện các trình tự, thủ tục hành chính về đất đai theo quy định của pháp luật về đất đai;
- Trường hợp cần phải kiểm tra, xác minh làm rõ hoặc do nguyên nhân khác mà không trả kết quả giải quyết hồ sơ theo đúng quy định về thời gian giải quyết thủ tục hành chính về đất đai thì cơ quan tiếp nhận hồ sơ, giải quyết thủ tục gửi thông báo bằng văn bản hoặc qua Cổng dịch vụ công hoặc qua tin nhắn SMS cho người yêu cầu, trong đó nêu rõ lý do;
- Người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất có trách nhiệm hoàn thành nghĩa vụ tài chính bằng hình thức trực tiếp hoặc trực tuyến thông qua chức năng thanh toán của Cổng dịch vụ công...
Tuy nhiên, hiện nay trên cả nước, chưa có bất cứ địa phương nào chính thức áp dụng việc cấp sổ đỏ online.
2.2 Thay đổi về thẩm quyền cấp Sổ đỏ
Cũng tại Nghị định 10/2023 đã có sự sửa đổi theo hướng thuận tiện cho người dân, theo đó một số trường hợp cấp Sổ đỏ trước đây phải lên Sở Tài nguyên và Môi trường thực hiện thì từ 20/5/2023 đã có thể thực hiện tại Văn phòng đăng ký đất đai.
Sau năm 2023, chi phí cấp Sổ đỏ sẽ tăng theo Luật mới?
Có thể thấy rằng, Bảng giá đất là một trong những yếu tố ảnh hưởng trực tiếp tới chi phí làm Sổ đỏ (dùng để xác định lệ phí trước bạ). Do đó, việc điều chỉnh quy định liên quan đến bảng giá đất sẽ có ảnh hưởng không nhỏ tới chi phí cấp Sổ đỏ.
Hiện nay, Điều 113 Luật Đất đai 2013 quy định Bảng giá đất do các tỉnh quyết định căn cứ vào khung giá đất do Chính phủ ban hành định kỳ 05 năm 01 lần. Trong đó, khung giá đất được hiểu là mức giá thấp nhất hoặc cao nhất với từng loại đất cụ thể.
Tuy nhiên, theo dự thảo Luật Đất đai mới nhất đã bãi bỏ khung giá đất, theo đó căn cứ xác định Bảng giá đất được quy định cụ thể tại Điều 154 như sau:
Điều 154. Bảng giá đất
1. Bảng giá đất được xây dựng định kỳ hàng năm được công bố công khai và áp dụng từ ngày 01 tháng 01 của năm.
Căn cứ nguyên tắc, phương pháp định giá đất, Sở Tài nguyên và Môi trường có trách nhiệm giúp Ủy ban nhân dân cấp tỉnh xây dựng bảng giá đất, được thuê tổ chức có chức năng tư vấn xác định giá đất để xây dựng bảng giá đất; trình Hội đồng thẩm định bảng giá đất; căn cứ kết quả của Hội đồng thẩm định bảng giá đất trình Ủy ban nhân dân cấp tỉnh để trình Hội đồng nhân dân cấp tỉnh thông qua bảng giá đất trước khi Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định ban hành.
2. Bảng giá đất được xây dựng theo vị trí. Đối với khu vực có bản đồ địa chính số và cơ sở dữ liệu giá đất thì xây dựng bảng giá đất đến từng thửa đất theo vùng giá trị, thửa đất chuẩn.
Như vậy, khi bỏ khung giá đất, Nhà nước sẽ không áp dụng mức giá tổi thiểu và tối đa với từng loại đất nữa mà thay vào đó trước khi ban hành Bảng giá đất của từng địa phương, UBND cấp tỉnh sẽ căn cứ vào các nguyên tắc, các phương pháp định giá đất, các quy chuẩn và giá đất, sự biến động về giá đất thực tế trên thị trường để xây dựng Bảng giá đất.
Do đó, nếu như dự thảo Luật Đất đai được thông qua vào cuối năm nay thì rất có thể, từ sau năm 2023, khi Bảng giá đất tại mỗi địa phương tăng sẽ kéo theo các chi phí làm Sổ đỏ cũng tăng lên.
