Nhặt được tiền rơi không phải là chuyện hiếm gặp. Việc trả lại tiền rơi có phải chỉ là câu chuyện tấm gương đạo đức hay đó là câu chuyện hành vi pháp luật?
Pháp luật quy định về nhặt được tiền rơi thế nào?
Việc nhặt được tiền tài sản rơi, được quy định rõ trong luật. Khoản 1 Điều 230 Bộ luật dân sự 2015 quy định về việc “Xác lập quyền sở hữu đối với tài sản do người khác đánh rơi, bỏ quên” như sau:
- Người phát hiện tài sản do người khác đánh rơi, bỏ quên mà biết được địa chỉ của người đánh rơi hoặc bỏ quên thì phải thông báo hoặc trả lại tài sản cho người đó; nếu không biết địa chỉ của người đánh rơi hoặc bỏ quên thì phải thông báo hoặc giao nộp cho Ủy ban nhân dân cấp xã hoặc công an cấp xã nơi gần nhất để thông báo công khai cho chủ sở hữu biết mà nhận lại.
- Ủy ban nhân dân cấp xã hoặc công an cấp xã đã nhận tài sản phải thông báo cho người đã giao nộp về kết quả xác định chủ sở hữu
Chính vì thế người nhặt được tiền rơi không được tự ý sử dụng. Theo quy định pháp luật, nhặt được tiền rơi phải trả lại cho người mất nếu biết địa chỉ hoặc mang tới ủy ban nhân dân hoặc công an trình báo.
Nhặt được tiền rơi đừng tự ý sử dụng
Khi nào nhặt được tiền rơi thì được dùng?
Cũng điều 230 Luật dân sự 2025 quy định sau 1 năm đã thông báo công khai mà không xác định được chủ sở hữu hoặc chủ sở hữu không tới nhận thì người nhặt được có thể được sở hữu trong trường hợp như sau:
- Tài sản có giá trị nhỏ hơn hoặc bằng mười lần mức lương cơ sở do Nhà nước quy định thì người phát hiện tài sản là chủ sở hữu tài sản đó.
- Tài sản có giá trị lớn hơn mười lần mức lương cơ sở do Nhà nước quy định thì sau khi trừ chi phí bảo quản tài sản đó người phát hiện tài sản được nhận số tiền bằng 10 lần mức lương cơ sở + 50% (một nửa) giá trị phần vượt quá 10 lần mức lương cơ sở còn phần giá trị tài sản đó thuộc về nhà nước.
-Trong trường hợp tài sản đó thuộc di tích lịch sử văn hóa thì tài sản đó thuộc về nhà nước và người nhặt được được hưởng một khoản tiền thưởng theo quy định.
Nếu như tài sản đó không thuộc sở hữu của ai vì dụ như tảng vàng tự nhiên... thì theo quy định tài Điều 228 Bộ luật dân sự 2015 quy định về “Xác lập quyền sở hữu đối với tài sản vô chủ, tài sản không xác định được chủ sở hữu” thì xử lý như sau:
Pháp luật có quy định rõ về việc nhặt tiền rơi cần làm gì
- Sau 1 năm mà không xác định được ai là chủ sở hữu nếu tài sản là động sản thì người phát hiện tài sản là chủ sở hữu tài sản đó.
- Sau 5 năm mà không xác định được ai là chủ sở hữu nếu tài sản là bất động sản thì bất động sản đó thuộc về Nhà nước; người phát hiện được hưởng một khoản tiền thưởng theo quy định của pháp luật.
Như vậy người nhặt được tiền rơi trong một số trường hợp như trên thì có quyền sử dụng, nhưng tùy theo giá trị và từng trường hợp mà được sử dụng bao nhiêu.
Nếu người nhặt được không trả lại sẽ bị xử lý thế nào?
Nhặt được của rơi không trả lại người mất là vi phạm pháp luật, chứ không chỉ đơn thuần là đạo đức tình cảm. Điểm đ khoản 2 Điều 15 Nghị định 144/2021/NĐ-Cp ngày 31/12/2021 của Chính phủ nêu về việc xử phạt cho hành vi nhặt được tài sản và cố tình không trả lại từ .000.000 đồng đến 5.000.000 đồng.
Với số tài sản trị giá từ 10.000.000 đồng trở lên mà người nhặt cố tình không trả dù biết người đã làm rơi còn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định tại Điều 176 Bộ luật hình sự về “Tội chiếm giữ trái phép tài sản” cụ thể như sau:
- Nếu giá trị tài sản từ 10.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng hoặc có giá trị dưới 10.000.000 đồng nhưng là di vật, cổ vật thì bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 2 năm hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 2 năm.
- Nếu giá trị tài sản từ 200.000.000 đồng trở lên hoặc là bảo vật quốc gia thì bị phạt tù từ 1 đến 5 năm.
Nhặt được tiền rơi trả lại người mất không chỉ là câu chuyện đạo đức mà đó là câu chuyện pháp luật, hành xử cho đúng luật pháp. Bởi vậy những ai nhặt được của rơi đừng nghĩ vì tôi không ăn trộm ăn cắp, tôi nhặt được mà tự ý dùng.
