Người dân ở chung cư ở TP. HCM lo ngại lây nhiễm nCoV qua hệ thống thông gió
Vào ngày 2/8, chung cư Vạn Đô quận 4 phát hiện 5 trường hợp F0 sống ở hai căn hộ liền kề cùng tầng. Sau đó, chung cư ghi nhận thêm vài ca dương tính với SARS-CoV-2 và nhiều người có triệu chứng bất thường ở 5 tầng khác trong tòa nhà. Tới ngày 6/8, BQL chung cư test nhanh các hộ thuộc trục dọc với nhà có F0 để đánh giá mức độ lây nhiễm thì phát hiện thêm 3 ca dương tính và nghi nhiễm thuộc 3 tầng khác nhau. Tuy nhiên, có cùng trục căn hộ.
Đại diện ban quản lý chung cư Vạn Đô cho rằng virus có thể đã phát tán theo gió đến các căn chung cư có chung ô thông khí theo chiều dọc và ngang. Các căn hộ ở hướng đón gió nếu nhiễm cũng có thể phát tán virus sang các căn hộ xung quanh.
Vì thế, cư dân được khuyến cáo đóng kín cửa chính, cửa thông gió nhà vệ sinh, ô thông gió giao với các khu vực có không gian chung như hành lang.
‘Trước khi có ca nhiễm, một số căn hộ có thói quen mở cửa chính với lý do là ‘cho mát, thông gió’. Gió từ nhà này thổi sang nhà khác, người đứng đợi thang máy cũng hít chung bầu không khí đó’, một cư dân ở chung cư này nói.
Chung cư Lexington (Thủ Đức) cũng có F0 cách ly tại nhà. Tuy chưa có khẳng định virus có thể lây qua con đường này nhưng đã thực hiện động thái phòng ngừa. Ban quản lý tòa nhà này cho vận hành hệ thống quạt hút trục phòng rác các tầng liên tục bất kể ngày đêm. Việc này nhằm tạo ra áp lực âm hút không khí chỉ vào chứ không thoát ra.
Đồng thời, khuyến cáo cư dân nên mở quạt hút nhà vệ sinh 5 – 10 phút trước khi mở cửa vào để làm loãng không khí.
Bên cạnh đó, cần đổ nước vào phễu thoát sàn của ban công, sàn nhà vệ sinh để giảm khí bẩn và mùi cống thoát ra xung quanh.
Tương tự, chung cư Tam Phú, TP.Thủ Đức cũng ghi nhận một số ca Covid-19. Đáng chú ý, các căn hộ này cùng block, cùng trục đứng và cùng có người mắc Covid-19 như các căn 06.34 (căn hộ số 34 tầng 6), 15.34, 16.34, 19.34 của block A3 hoặc các căn hộ 13.12, 15.12 của block A3, các căn 01.07 và 04.07 của block A1. Nhóm căn hộ này lấy gió chung từ một giếng trời, nhất là quạt thông gió từ các nhà vệ sinh.
Cư dân cho rằng virus SARS-CoV-2 đã lây qua đường không khí, vào nhà từ quạt thông gió ở các nhà vệ sinh của căn hộ hoặc từ cống thoát nước. Do đó, cư dân tự ý tắt quạt thông gió, bít kín lại hoặc bịt luôn đường thoát nước ở nhà vệ sinh khi không sử dụng. Một số hộ còn khuyên nhau hạn chế vô nhà vệ sinh.
Các chuyên gia nói gì và làm sao để phòng dịch an toàn khi ở chung cư?
Trước vấn đề này, PGS. TS Trần Đắc Phu (Nguyên cục trưởng Cục Y tế dự phòng – Bộ Y tế) nhận định: Biến thể Delta lơ lửng trong không khí và phát tán. Vì thế, nó có khả năng lây lan trong cùng không gian. Với không gian ở hành lang, ông Phu cho rằng nếu kín thông gió hoặc không khí thông nhau trực diễn giữa các căn hộ thì có nguy cơ bị lây nhiễm. Trường hợp không khí được thổi hết ra ngoài trời thì khả năng lây nhiễm rất thấp.
Đồng tình với ý kiến này, BS. Lê Quốc Hùng (Trưởng khoa Bệnh nhiệt đới, BV Chợ Rẫy) cho hay: Virus có thể bay vào các căn hộ liền kề hoặc đối diện nhau, có chung không gian thông gió ở hành lang. Vì vậy, cửa chính hành lang hoặc nhìn thẳng sang căn hộ đối diện cần đóng chặt.
‘Nếu đóng kín mít toàn bộ thì không khí rất ngột ngạt khiến nồng độ virus đậm đặc, chắc chắn sẽ khiến F1 ở cùng F0 cách ly tại nhà lần lượt nhiễm hết’, BS. Hùng nói.
PGS.TS Trần Văn Hiếu, khoa Sinh học và Công nghệ Sinh học, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia TPHCM nói rằng, khi có một ca mắc Covid-19 trong toà nhà, các con đường lây nhiễm khả thi có thể nghĩ tới là thông qua không gian chung như thang máy hay gián tiếp tiếp xúc bằng các nút thang máy. Tuy nhiên, khi lấy mẫu bệnh tại một chung cư ở Hàn Quốc, các ca nhiễm được phát hiện đều nằm cùng theo một chiều thẳng đứng với ca nhiễm đầu tiên. Các căn tại toà chung cư này đều có lỗ thoát khí tại các phòng tắm thông ra một lối thoát khí chung.
PGS.TS Trần Văn Hiếu nói thêm, trong một nghiên cứu theo phương pháp Ator, Winair kết hợp với mô hình mô phỏng với các thông số từ hai căn hộ Amoy Gardens (Hong Kong-Trung Quốc) cho thấy, virus SARS-CoV-2 có thể được phát tán theo cả chiều dọc và chiều ngang, thông qua các đường thông gió chung của toà nhà và dưới sự có mặt của lực nổi (hướng lên) và gió (hướng xuống).
Do đó, để ngăn chặn sự phát tán virus trong các khu chung cư, PGS.TS Trần Văn Hiếu đề nghị đóng và thường xuyên khử khuẩn các cửa sổ, cửa lùa; chặn một chiều ống thông hơi tại các đường ống thống thông khí chung; sử dụng các tấm lọc Hepa hay Ulpa nếu buộc phải sử dụng hệ thống điều hoà; dùng tấm lọc carbon để loại bỏ bớt CO2 trong nhà; tận dụng tối đa sự lưu thông khí tự nhiên, mở cửa sổ nếu có thể và kiểm soát độ ẩm vào khoảng 40-60%; thường xuyên khử khuẩn các bề mặt như tay nắm cửa, lỗ thông gió, vị trí thoát nước trong nhà vệ sinh.
Nói chung bên cạnh việc tuân thủ quy định 5K thì tại các chung cư cần phòng tránh lây nhiễm trên nguyên tắc: hạn chế tối đa mở cửa ra hành lang chung và ở cửa sổ hướng ra ngoài.
