Vụ sập hầm tại công trình thuộc thủy điện Đạ Dâng - Đa Chomo, tỉnh Lâm Đồng sáng 16/12 khiến 12 công nhân mắc kẹt bên trong hiện đã được giải cứu thành công. Tuy nhiên, sau sự cố này nhiều người đặt câu hỏi, chúng ta nên làm gì để có thể giữ được tính mạng khi chẳng may bị kẹt trong hầm sập?
 |
| Những kỹ năng để sống sót khi kẹt trong hầm sập. |
Khi xảy ra tai nạn sập hầm, việc đầu tiên mà các nạn nhân cần làm là nhanh chóng tìm và chạy về hướng căn hầm trú ẩn để tận dụng nguồn lương thực, hoặc tìm các túi khí (nếu được trang bị trong hầm) để duy trì sự sống trong lúc đợi cứu hộ.
Bên cạnh đó, nguy cơ ngộ độc khí vì thiếu oxy và hít phải các khí tích tụ dưới đáy hầm là rất cao nên để giảm thiểu tối đa tình trạng nhiễm độc, chẳng hạn như nhiễm độc khí CO2, nạn nhân nên nằm bò trong tư thế cúi sát xuống sàn, lấy áo hoặc khăn thấm ướt bịt vào mặt.
Trong trường hợp chưa được cứu thoát ra ngoài ngay lập tức thì nạn nhân cần phân bổ hợp lý lượng thức ăn để có thể duy trì trong thời gian tối đa.
Liên quan đến vấn đề này, bác sĩ Kim Oanh (công tác tại Đồng Nai) chia sẻ trên Vnexpress: Để sống sót được trong tình huống này, các nạn nhân phải cố gắng rất nhiều, quan trọng nhất là giữ được tinh thần tốt, tránh bị thương hoặc nhiễm trùng. Bên cạnh đó, để đảm bảo sức khỏe, cần vận động nhẹ nhàng và không nên hoạt động mạnh.
Để đối phó với các điều kiện khắc nghiệt trong lòng đất có thể đe dọa đến tính mạng, bác sĩ Oanh có một số lời khuyên cụ thể như sau:
Xử lý khi bị thiếu dưỡng khí
- Nên dừng lại tất cả các hoạt động mạnh. Hít thở sâu, chậm và cố gắng không thở gấp.
- Hạn chế nói chuyện, chỉ lắc đầu hoặc gật đầu đơn giản để giữ sức khỏe. Tốt nhất nên giữ đối thoại với chính mình.
 |
| Thiếu dưỡng khí là một trong những nguyên nhân gây tử vong khi bị kẹt trong hầm sập. |
- Khi thấy có biểu hiện chóng mặt, hãy cúi đầu xuống giữa hai chân. Tư thế này sẽ giúp lưu thông máu đến não. Khi muốn cử động, nên nâng đầu lên từ từ, nếu thấy chóng mặt, lập tức cúi đầu về vị trí cũ giữa hai chân. Lặp lại như thế cho đến khi không còn thấy chóng mặt. Khi cơn choáng váng đã qua, nên ngồi yên như cũ.
- Những lúc thức, luôn cố gắng giữ tinh thần tỉnh táo, không chán nản, tuyệt vọng.
- Cảm thấy chóng mặt, thiếu oxy lên não, ngất xỉu thì nguyên nhân chính là do hạ đường huyết, vì vậy hãy cố gắng ăn hoặc uống gì đó, đặc biệt là đồ ngọt để bổ sung năng lượng.
- Tự bảo vệ cơ thể khỏi nhiễm trùng. Trong một khoảng không gian chật hẹp mà người công nhân phải chịu đựng, sức khỏe là điều cần phải được đảm bảo tối đa trong khi chờ đợi cứu hộ. Giữ gìn vệ sinh sạch sẽ, bảo vệ cơ thể khỏi nhiễm trùng và bệnh tật là nhiệm vụ hết sức khó khăn trong hoàn cảnh này, song ít nhất các nạn nhân cần giữ cho mình tránh bị thương hay nhiễm trùng.
Uống nước điều độ
Khi bị mắc kẹt trong hầm sập, nạn nhân dễ bị căng thẳng, tiêu tốn năng lượng nhiều gây mệt mỏi, khó chịu. Nếu trong hầm khô sẽ dễ bị nóng, còn hầm ẩm ướt dễ bị lạnh. Thế nên, cần xác định lượng nhiệt và trạng thái khô hay ẩm ướt của hầm để tìm nơi ẩn nấp phù hợp. Nếu có thể, hãy uống nước điều độ.
Thường xuyên cử động
Người bị mắc kẹt trong hầm sập thường là công nhân hoặc thợ mỏ hàng ngày đã quen với cường độ hoạt động mạnh, nay đột nhiên không được vận động cơ thể sẽ trở nên uể oải, dễ nảy sinh tuyệt vọng, chán nản. Trong trường hợp này, hãy giải tỏa bằng cách thường xuyên duy trì cử động nhẹ nhàng để cho cơ thể được thả lỏng, khí huyết lưu thông, song cũng cần chú ý tiết kiệm năng lượng, tránh hoạt động mạnh, nói chuyện nhiều hoặc gây mất bình tĩnh.
Cử ra một “trưởng nhóm” để có tiếng nói chung
 |
| Việc cử ra một "trưởng nhóm" là rất cần thiết trong tình huống này. |
Nỗi hoang mang, lo sợ là điều rất dễ nảy sinh và lan nhanh trong tập thể khi nhiều người cùng bị kẹt trong hầm sập nếu như không có một chí hướng chung. Do đó việc cử ra một "trưởng nhóm" là rất cần thiết trong tình huống này. Người này sẽ có cách để trấn an cả nhóm đồng thời đưa ra những kế hoạch làm các việc cần thiết, từ việc dọn bớt một số vật cản đến dọn dẹp sạch môi trường sống nhỏ hẹp dưới lòng đất. Điều này rất có ích cho tinh thần của những người công nhân, giúp tâm trí mọi người không bị mắc kẹt dưới lòng đất như thể xác lúc này của họ.
Chỉ tiết lộ những tín hiệu tích cực với các thành viên
Khi đang trong tình trạng mắc kẹt như vậy, việc lên tinh thần cho những người trong cuộc là vô cùng quan trọng đối với người đội trưởng. Không nên tiết lộ cho những người công nhân mắc kẹt trong hầm biết họ phải chờ đợi thêm bao lâu. Thay vào đó, hãy liên tục cung cấp các tín hiệu an toàn, tích cực, nếu được có thể gửi những bức ảnh của đội cứu hộ đang cố gắng hết sức giải cứu, đã đến được đâu, đã làm những gì... Như thế sẽ giúp các nạn nhân tạm quên khoảng thời gian chờ đợi dài vô tận.
Giữ liên lạc với người thân
Kết nối liên lạc với những người thân yêu giúp các nạn nhân trong hầm sập có thêm sức mạnh để cố gắng bám trụ. Điều đó có ý nghĩa rất lớn với họ khi phải chịu đựng thời gian dài thiếu vắng người thân và nỗi lo sợ không được gặp lại họ nữa.
Tuy nhiên, lưu ý, việc liên lạc với người thân không phải lúc nào cũng tốt, bởi điều đó cũng phụ thuộc vào tâm lý của những người thân của họ. Về vấn đề này, tiến sĩ James Thompson, giảng viên tâm lý cao cấp Đại học London từng khuyên như sau: Những người thân trên mặt đất khi được trò chuyện với nạn nhân thì nên bình tĩnh nói về những điều tích cực, động viên họ để họ luôn có niềm tin và động lực sống. Thay vì chỉ khóc lóc hay thể hiện tình cảm ủy mị, nên cập nhật liên tục quá trình cứu hộ cho người thân đang bị mắc kẹt.
Sập hầm thủy điện: Công nhân bị kẹt phải bơi đi lấy thức ăn 12 công nhân trong hầm phải đứng trên máy nén bê tông để trách nước ngập. Khi có nhu yếu phẩm đưa vào thì họ phải bơi tới để lấy. |
