Người cổ đại tin rằng để xây một ngôi nhà sinh sống truyền đời, người xưa rất chú trọng trong việc xem xét các yếu tố liên quan, dù là địa hình hay hình dáng ngôi nhà đều phải lựa chọn rất kỹ càng.
Cho đến ngày nay, bất cứ khi nào mọi người, đặc biệt là những người ở nông thôn, muốn xây dựng nhà ở, việc xem xét phong thủy là rất cần thiết. Đối với một ngôi nhà mới, định hướng, quy mô, cách bố trí kế hoạch, thời gian bắt đầu,… đều cần sự quan tâm đặc biệt của một thầy phong thủy.
Vào thời cổ đại, không có nhà nhiều tầng, và các ngôi nhà/gian phòng được chia ra riêng rẽ và bao quanh nhà chính. Nhà chính thường rộng hơn, là nơi dành cho người lớn tuổi nhất trong nhà sinh sống. Các ngôi nhà nhỏ ngay sát cạnh, thấp hơn và lợp bằng ngói xếp chồng lên nhau. Khi trời mưa, nước mưa từ mái của những căn nhà chính sẽ rơi xuống những căn nhỏ hơn. Nhìn từ xa trông giống như những giọt nước mắt đang rơi nên người xưa gọi là nhà hứng lệ.
Tại sao xây nhà hứng lệ, 3 năm khóc 2 lần?
Từ xa xưa, mưa lũ đã là hiểm họa ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản xuất và đời sống bình thường của người dân. Có thể tưởng tượng được nỗi sợ hãi của mưa do người xưa chịu ảnh hưởng sâu sắc của lũ lụt. Khi xây nhà hứng lệ ngay sát nhà chính, khi trời đổ mưa to, nước mưa từ mái nhà chính rơi xuống mái nhà hứng lệ nhiều và không thoát đi được, tạo thành tù đọng trên mái nhà, khiến nhà nhỏ rất ẩm thấp và dễ sinh vi khuẩn, vi rút hơn. Thậm chí, trong phong thủy cổ xưa, đây là điều kiêng kị.
Ngoài ra, trái ngược hẳn với bê tông cốt thép và các vật liệu xây dựng khác vốn đã được người dân sử dụng rất phổ biến hiện nay, vật liệu xây dựng của người xưa kém chắc chắn và đáng tin cậy hơn vật liệu hiện đại chứ chưa nói đến vật liệu chịu được nước. Điều này khiến những ngôi nhà cổ dễ bị hư hại trước mưa gió. Và thiết kế của "nhà hứng lệ" đồng nghĩa với việc làm cho mọi thứ trở nên tồi tệ hơn.
Chưa kể, nếu nhà chính quá gần nhà hứng lệ sẽ khiến lượng nước mưa từ nhà cao trút xuống nhà thấp nhiều hơn, khiến nước đọng lâu ngày dễ bị ẩm, đổ sập, không an toàn.
Vì nhà hứng lệ thường thấp hơn và nhỏ hơn nhà chính nên lượng ánh sáng Mặt trời chiếu vào nhà hứng lệ không nhiều bằng nhà chính. Việc sống trong một ngôi nhà tương đối u ám, thiếu khí sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến tâm trạng và sức khỏe cho người ở. Bệnh tật là một trong những điều xui xẻo mà không ai muốn, từ đó có thể khiến gia chủ khổ sở liên tục.
Hàm ý thâm sâu của câu “Xây nhà hứng lệ, 3 năm khóc hai lần”
Câu nói: "Xây nhà hứng lệ, 3 năm khóc 2 lần" có liên quan đến phong thủy thời xưa, đây là câu nói ý chỉ khuyên người ta không nên xây nhà hứng lệ nhưng cũng chỉ mang tính tương đối. Nó có lẽ đúng nhiều hơn vào thời cổ đại (khi con người chưa có vật liệu xây dựng chắc chắn hơn). Tuy nhiên, xét về yếu tố ánh sáng và không khí thoáng cho một ngôi nhà thì lời dạy này vẫn còn hiệu nghiệm.
