Tổ Tiên dặn dò: 'Nghèo khó đến mấy cũng đừng ăn lươn trông trăng', lươn trông trăng là thứ gì?

"Lươn trông trăng" là gì? Liệu có thực sự tồn tại "lươn trông trăng" trong thực tế?

Theo dân gian, "lươn trông trăng" là một loại lươn đồng lớn hơn so với lươn ruộng thông thường và có những đặc điểm khá đặc biệt. Thứ nhất, loại lươn này thích ăn xác động vật chết, bao gồm cả xác chó mèo ngoài đồng. Thứ hai, chúng thường xuất hiện vào đêm trăng tròn và ngẩng đầu lên nhìn trăng, từ đó được gọi là "lươn mặt trăng."

Chính vì những câu chuyện này mà nhiều người tin rằng loại lươn này không thể ăn được. Một số nơi còn cho rằng lươn trông trăng có thể có độc, ăn phải có thể gây ngộ độc, thậm chí tử vong.

Vậy liệu có thật sự tồn tại "lươn trông trăng"? Nếu có, làm thế nào để nhận biết và tránh ăn loại lươn nguy hiểm này? Theo các ghi chép lịch sử, "lươn trông trăng" lần đầu tiên được nhắc đến trong câu chuyện thời nhà Minh ở Trung Quốc, kể về một chàng trai ăn phải loại lươn này và chết vì ngộ độc. Từ đó, dân gian truyền miệng rằng lươn trông trăng rất độc.

Tuy nhiên, đây chỉ là một truyền thuyết, và hiện không có bằng chứng xác thực về sự nguy hiểm của lươn đồng. Ở Việt Nam, việc ăn lươn đồng đã trở thành thói quen lâu đời, từ Bắc vào Nam, và chưa có trường hợp nào bị ngộ độc hay tử vong sau khi ăn lươn.

Thực tế, nếu bạn từng bắt lươn, có thể sẽ thấy chúng đôi khi nhấc đầu khỏi mặt nước. Đây là hiện tượng xảy ra khi môi trường nước bị ô nhiễm hoặc thiếu oxy, khiến lươn phải nổi lên để thở. Lươn đồng thường hoạt động vào ban đêm, đặc biệt là vào những đêm trăng sáng, dễ bắt hơn khi chúng di chuyển nhiều.

Ở một số vùng quê, người dân thường nói rằng lươn càng lớn thì càng không ngon, có thể vì đó là "lươn trông trăng." Tuy nhiên, những câu chuyện này phần lớn mang tính truyền thuyết và không có cơ sở khoa học.

Tại sao không nên ăn "lươn trông trăng"?

Theo quan niệm dân gian, lươn trông trăng có thói quen ăn xác động vật chết, điều này liên quan đến chế độ ăn của lươn đồng.

Lươn là loài ăn thịt khá hung dữ, với chế độ ăn đa dạng, bao gồm cá nhỏ, tôm, ếch, chim, và cả rắn. Khi thiếu thức ăn, lươn không ngần ngại ăn xác động vật chết như chó, mèo. Những con lươn lớn hơn sẽ ăn nhiều xác động vật hơn, điều này khiến chúng có thể mang nhiều vi khuẩn và ký sinh trùng, do đó không phù hợp để tiêu thụ.

Ngoài ra, lươn lớn cũng được cho là có độc tính cao hơn. Dù độc tố không có trong thịt, nhưng chủ yếu tập trung ở máu của lươn. Độc tính này tăng lên khi lươn càng lớn. So với lươn nhỏ, việc nấu chín lươn lớn và loại bỏ hoàn toàn nội tạng, máu sẽ khó khăn hơn. Nếu không nấu kỹ, nguy cơ ngộ độc vẫn rất cao.