Thờ cúng ông bà tổ tiên là một tín ngưỡng truyền thống quan trọng đối với người Việt. Việc này thể hiện sự tưởng nhớ, tri ân của con cháu đối với công sinh thành, dưỡng dục của ông bà, cha mẹ. Thông thường, mọi người sẽ thể hiện sự thành kính của mình đối với tổ biên bằng cách sắm lễ vật bày lên bàn thờ trong những ngày lễ tết, giỗ chạp, ngày rằm, mùng 1.
Mỗi vật trên bàn thờ cần được bày ở một vị trí nhất định, thể hiện ý nghĩa riêng. Với tinh thần này, nhiều người băn khoăn không biết nên để đĩa trái cây ở bên trái hay bên phải bàn thờ mới đúng.
Trên bàn thờ, đĩa trái cây đặt bên trái hay bên phải mới đúng?
Theo quan niệm của người xưa, bát hương là vật phẩm đặt chính giữa bàn thờ, là trung tâm, thể hiện tinh tú hội tụ và không được phép xê dịch. Hai bên bát hương có thể đặt nến hoặc đèn dầu. Mâm ngũ quả có thể đặt ở phía trước, bát hương ở phía sau, theo hướng của người cúng nhìn vào bàn thờ.
Các cụ xưa áp dụng nguyên tắc "Đông bình, Tây quả" trong việc bài trí lọ hoa và mâm trái cây trên bàn thờ. Nguyên tắc này dựa trên quy luật tự nhiên, mặt trời mọc phía Đông, lặn phía Tây, cây cối phải đơm hoa rồi mới kết trái. Vì vậy, trong thờ cúng, người ta cũng đặt lọ hoa ở phía Đông, mâm quả ở phía Tây. Để xác định hướng trên bàn thờ, gia chủ có thể thực hiện theo cách sau: Hướng từ trong bàn thờ nhìn ra, bên tả (tức bên trái) của ông bà được coi là phía Đông; bên đối xứng là bên hữu (tức bên phải), được coi là phía Tây.
Một số lưu ý khác khi đặt trái cây trên bàn thờ
- Không cúng trái cây hỏng
Trái cây dâng cũng thần linh, tổ tiên phải là trái cây tươi, không được chọn quả dập nát, quả hỏng, thối rữa. Trong quá trình thờ cúng, nếu thấy trái cây bị hư hỏng thì cần thay thế kịp thời.
- Làm sạch trái cây trước khi cúng
Trước khi cúng, bạn nên rửa trái cây để loại bỏ bụi bẩn. Với những mâm quả để lâu như mâm quả ngày Tết, thay vì rửa trực tiếp bằng nước, bạn có thể dùng khăn ẩm để lau sạch trái cây trước khi xếp lên mâm và đặt lên bàn thờ.
- Không cúng trái cây có mùi nồng
Các loại trái cây có mùi nồng như sầu riêng, mít không phải là loại quả thích hợp để đặt lên bàn thờ. Trên bàn thờ chỉ nên bày những loại quả có mùi dễ chịu như cam, táo, xoài, ổi...
* Thông tin mang tính chất tham khảo, chiêm nghiệm.