Dịch Covid-19 tại Hà Nội tiếp tục diễn biến phức tạp khi ngày 27/2 đã vượt 11.000 ca nhiễm. Theo đánh giá cấp độ dịch, 74 xã, phường, thị trấn đã chuyển sang cấp độ 3 (màu cam, nguy cơ cao), chiếm 12,8%. Tuy nhiên số bệnh nhân thể nhẹ, không triệu chứng chiếm đa số 96%, (trong đó 95% tổng số ca nhiễm điều trị tại nhà), kiểm soát số ca điều trị chuyển tầng 2 và 3.
Theo các chuyên gia, nửa tháng nữa số ca mắc ở Hà Nội vẫn sẽ tiếp tục tăng cao và khả năng có thể đạt đỉnh tùy vào các biện pháp phòng, chống dịch. Thành phố đánh giá đây là thách thức, áp lực và khó khăn rất lớn đối với hệ thống y tế cơ sở nếu không kịp thời đưa ra các giải pháp công nghệ và ý thức người dân.
Làm sao để tránh lây nhiễm chéo?
PGS.TS Nguyễn Huy Nga, nguyên Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) cho biết, để tránh lây nhiễm khi sinh sống cùng người bệnh Covid-19, những người thân trong gia đình tốt nhất ở và sinh hoạt (tắm giặt, ăn uống) phòng riêng biệt. Dù là F0 hay F1, các thành viên đều tuân thủ đeo khẩu trang, thường xuyên theo dõi sức khoẻ bản thân.
"Mọi người nên hạn chế nói chuyện, có thể gọi điện hoặc nhắn tin. Đặc biệt các vị trí như bếp nấu, nhà vệ sinh, tay nắm cửa,... cần tránh tiếp xúc", ông Nga nói.
Nếu phải sử dụng chung nhà vệ sinh, thì cả F0 và F1 phải có ý thức. Nếu giữ nhà vệ sinh sạch sẽ, thông thoáng thì nguy cơ lây lan không lớn. Mỗi người sau khi sử dụng xong thì nên cọ rửa, dội nước xà phòng, tẩy rửa thì mới đảm bảo an toàn. Người dùng khi đi vệ sinh cần đậy nắp lại mới dội nước để tránh chất thải bắn ra ngoài. Các thành viên không nên ho, khạc nhổ bừa bãi để tránh virus lây lan. Chú ý vệ sinh thường xuyên các vị trí như tay nắm cửa nhà vệ sinh, công tắc điện.
Thượng tá, bác sĩ Nguyễn Huy Hoàng, Trung tâm oxy cao áp thuộc Trung tâm nhiệt đới Việt Nga, Bộ Quốc Phòng khuyến cáo cách để tự phòng và chống nhiễm Covid-19.
1. Rửa tay đúng cách với xà phòng thông thường trước và sau ăn, sau khi sử dụng nhà vệ sinh, sau khi đi từ chỗ đông người về, sau khi chạm tay vào những chỗ như nút bấm thang máy, ATM, tay nắm cửa... Hạn chế tối đa việc đưa tay chạm vào mắt, mũi, miệng.
2. - Ăn đủ chất dinh dưỡng, bổ sung vitamin và khoáng chất.
- Nhỏ mắt, nhỏ mũi bằng nước muối sinh lý (NaCl 0,9%) ngày 4-5 lần.
- Uống đủ nước, tốt nhất nên mang theo bình nước cá nhân, có thể thêm chút muối hoặc chanh hoặc bất cứ loại quả nào bạn thấy thích.
3. - Quần áo bẩn nên giặt ngay, tránh để lâu trong phòng, nếu có máy sấy thì sấy khô ngay. Vệ sinh nhà cửa sạch sẽ, mở cửa mỗi khi có thể để không khí trong nhà thông thoáng.
- Nên xông phòng các loại tinh dầu tràm, quế, chanh bạc hà...
- Cân nhắc việc dùng đèn cực tím để sát trùng đồ đạc cá nhân (tuyệt đối không để tia cực tím tiếp xúc với cơ thể người).
4. Sử dụng găng tay và kính
- Xem xét việc sử dụng găng tay/kính mỗi khi đi ra ngoài, đặc biệt khi phải tới những nơi có nguy cơ cao.
- Đeo găng tay, kính là cách phòng chống rất hiệu quả, tuy nhiên việc sử dụng còn khá bất cập trong cuộc sống thường ngày.
6. Đeo khẩu trang
- Thực hiện đúng hướng dẫn đeo khẩu trang y tế của Bộ Y tế.
- Đeo liên tục nếu có các triệu chứng giống cảm lạnh. Nên đeo khi đi thang máy, xe bus,... khi đến các chỗ đông người.
- Cân nhắc việc sử dụng khẩu trang vải nếu nguy cơ thấp.
Lưu ý: tác dụng của khẩu trang ngoài việc ngăn mầm bệnh, còn giúp hạn chế việc đưa tay lên chạm vào mũi, vào miệng rất nhiều.
7. Súc họng bằng các dung dịch sát khuẩn họng trước khi ra khỏi nhà và sau khi về nhà. Nếu được, có thể mang theo dung dịch sát khuẩn họng để súc khi thấy có nguy cơ lây nhiễm.
8. - Hạn chế stress, suy nghĩ tích cực, lạc quan.
- Ngủ đủ giấc.
- Thể dục thường xuyên.
- Sự thoải mái về mặt tinh thần là yếu tố rất quan trọng để chống lại Covid-19.
Nhiều người khỏi bệnh vẫn tái nhiễm
Bác sĩ Phạm Văn Phúc, Phó trưởng Khoa Hồi sức tích cực, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương cho biết, trong số những bệnh nhân ông từng điều trị, có trường hợp tái nhiễm Covid-19 sớm nhất 3 tuần.
Theo bác sĩ Phúc, các bệnh nhân tái nhiễm đều có triệu chứng nhẹ, được điều trị tại nhà. Hiện, vẫn chưa có bằng chứng khoa học hay thống kê cụ thể về việc người tái nhiễm có triệu chứng nặng hay nhẹ hơn so với lần đầu.
Trong khi đó, một chuyên gia y tế Hà Nội cho biết rất hiếm gặp trường hợp tái nhiễm sau một tháng khỏi bệnh. Một số người bệnh tổn thương nằm ở rìa phổi và ngoại vi, sau đó xác virus bị đẩy về phía trung tâm. Sau khi làm xét nghiệm PCR phát hiện dương tính, bởi xác virus dù đang sống hay chết, đều cho kết quả dương tính.
Để chính xác, các bác sĩ sẽ theo dõi tình trạng sức khoẻ bệnh nhân, thậm chí nuôi cấy virus, để xác định virus sống hay chết. Nếu virus đang sống, thì mới khẳng định là tái nhiễm.
Thượng tá, bác sĩ Nguyễn Huy Hoàng, Trung tâm oxy cao áp thuộc Trung tâm nhiệt đới Việt Nga, Bộ Quốc Phòng cho biết, hiện đã xuất hiện tình trạng tái nhiễm, tuy nhiên rất hiếm khi xảy ra ngay sau khi bệnh nhân mới khỏi bệnh.
Theo bác sĩ Hoàng, F0 sau thời gian điều trị, xét nghiệm PCR âm tính, nhưng sau đó lại tái dương tính, có thể do quá trình lấy mẫu chưa đúng. Hoặc, cơ thể người bệnh chưa hết hẳn virus, vẫn còn lại xác virus, nhưng đề kháng kém nên virus tiếp tục nhân lên.
"Có nhiều người dù không có triệu chứng gì đặc biệt, nhưng 15-20 ngày rồi, virus vẫn chưa hết hẳn, chỉ số CT vẫn dao động ở khoảng 25-30. Với các trường hợp này, cần ăn uống, luyện tập, nghỉ ngơi tốt hơn để sớm có kết quả PCR âm tính", bác sĩ Hoàng nói.
Bác sĩ Hoàng cho hay, để chắc chắn bệnh nhân tái nhiễm, cần giải trình tự gene. Nếu gene virus khác nhau, tức có thể có một thay đổi trên bộ gene hoặc là hai biến chủng khác nhau, và nuôi cấy thấy virus còn sống thì chắc chắn người này tái nhiễm.
Bác sĩ Trương Hữu Khanh, cố vấn Khoa Nhiễm thần kinh, Bệnh viện Nhi đồng 1 (TP.HCM) thông tin, nguyên tắc tái nhiễm là mang chủng khác. Nếu người bệnh hiện giờ phát hiện tái nhiễm, thì khả năng mắc chủng Omicron.
"Nếu F0 mắc chủng Delta khỏi bệnh, nhiễm lại khả năng mắc Omicron, nhưng nhẹ hơn", bác sĩ Khanh nói.
Các bác sĩ khuyến cáo, người bệnh sau khỏi Covid-19 không nên chủ quan, vẫn cần tuân thủ nghiêm quy định 5K, cố gắng tăng cường bảo vệ sức khoẻ.
