Môi giới bất động sản hay còn gọi là "cò đất" là những cá nhân trung gian trong việc mua bán, giao dịch bất động sản. Từ trước tới nay, những người này thường không hoạt động trong một công ty nào mà họ thường làm tự do. Chính vì thế có nhiều trường hợp nảy sinh tiềm ẩn rủi ro như mua phải bất động sản có tranh chấp, giá cả không minh bạch, thủ tục pháp lý không đảm bảo.
Phải hoạt động trong doanh nghiệp?
Luật Kinh doanh bất động sản số 29/2023/QH15 có hiệu lực từ ngày 1/8 đã đưa ra những quy định chi tiết về điều kiện của tổ chức, cá nhân kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản. Điều 61 của Luật kinh doanh bất động sản số 29/2023/QH15 đã nêu rõ:
- Tổ chức, cá nhân kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản phải thành lập doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ bất động sản theo quy định tại khoản 5 Điều 9 Luật Kinh doanh bất động sản 2023 và phải đáp ứng các điều kiện sau đây:
+ Phải có quy chế hoạt động dịch vụ môi giới bất động sản;
+ Phải có cơ sở vật chất, kỹ thuật đáp ứng yêu cầu hoạt động theo quy định của Chính phủ;
+ Có tối thiểu 1 cá nhân có chứng chỉ môi giới bất động sản;
+ Trước khi hoạt động kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản, doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản gửi thông tin về doanh nghiệp đến cơ quan quản lý nhà nước về kinh doanh bất động sản cấp tỉnh nơi thành lập doanh nghiệp để được đăng tải trên hệ thống thông tin về nhà ở và thị trường bất động sản theo quy định.
- Cá nhân hành nghề môi giới bất động sản phải đáp ứng các điều kiện sau đây:
+ Có chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản;
+ Phải hành nghề trong một doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ sàn giao dịch bất động sản hoặc một doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản.
Trước khi Luật Kinh doanh bất động sản số 29/2023/QH15 hiệu lực thì hoạt động kinh doanh bất động sản tuân theo Luật Kinh doanh bất động sản 2014. Theo quy định tịa điều 62 của luật 2024 thì tổ chức, cá nhân kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản đa dạng hơn bao gồm:
- Tổ chức, cá nhân kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản phải thành lập doanh nghiệp và phải có ít nhất 2 người có chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản, trừ trường hợp quy định tại khoản 2 Điều này.
- Cá nhân có quyền kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản độc lập nhưng phải có chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản và đăng ký nộp thuế theo quy định của pháp luật về thuế.
- Tổ chức, cá nhân kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản không được đồng thời vừa là nhà môi giới vừa là một bên thực hiện hợp đồng trong một giao dịch kinh doanh bất động sản.
Đối chiếu quy định ở 2 Luật này, nhận thấy rằng kể từ ngày 1/8, cá nhân hành nghề môi giới bất động sản sẽ không được hành nghề tự do mà phải hành nghề trong doanh nghiệp thay vì chỉ cần có chứng chỉ hành nghề và đăng ký nộp thuế như trước đây.
Quản lý hoạt động mô giới bất động sản thế nào?
Điều 81 Luật kinh doanh bất động sản 2023 nhắc tới việc quản lý hoạt động kinh doanh bất động sản, cụ thể quy định Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có trách nhiệm quản lý hành nghề môi giới bất động sản, hoạt động của sàn giao dịch bất động sản, môi giới bất động sản và dịch vụ bất động sản khác trong phạm vi của địa phương.
Ủy ban nhân dân cấp huyện có trách nhiệm thực hiện quản lý nhà nước về kinh doanh bất động sản theo thẩm quyền do pháp luật quy định và theo sự phân cấp của cơ quan nhà nước cấp trên.