Quốc hội chính thức thông qua Luật Căn cước
Sáng 27-11, với 431/468 đại biểu tán thành, Quốc hội đã chính thức thông qua Luật Căn cước gồm 7 chương, 46 Điều, có hiệu lực từ ngày 1-7-2024.
Trước đó, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội Lê Tấn Tới đã trình bày báo cáo Giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự luật.
Về tên gọi dự luật và tên thẻ căn cước, theo báo cáo của UBTV Quốc hội, có ý kiến cho rằng, trong thời gian vừa qua đã có nhiều thay đổi về hình thức, nội dung và tên gọi của thẻ căn cước, vì vậy, đề nghị cân nhắc về tên gọi của Luật; đề nghị không đổi tên Luật và tên thẻ thành thẻ căn cước.
Đối với ý kiến của đại biểu, UBTVQH cho biết việc sử dụng tên gọi Luật căn cước thể hiện rõ tính khoa học, vừa bao quát được phạm vi điều chỉnh, đối tượng áp dụng của Luật, vừa phù hợp với xu hướng quản lý xã hội số.
Với việc tích hợp đầy đủ thông tin một cách khoa học trong thẻ căn cước cùng với hình thức, phương thức quản lý số bảo đảm tính đại chúng, thì việc đổi tên thành thẻ căn cước sẽ giúp cho công tác quản lý nhà nước có tính khoa học hơn, phục vụ công cuộc chuyển đổi số, kinh tế số, xã hội số của Chính phủ; đồng thời tạo điều kiện thuận lợi, hỗ trợ cho người dân trong tham gia các hoạt động xã hội cũng như giao dịch về hành chính, dân sự ngày càng tiện lợi.
Nội dung này Đảng đoàn Quốc hội cũng đã xin ý kiến Bộ Chính trị và được Bộ Chính trị đồng thuận, thống nhất cao về việc sử dụng tên gọi Luật Căn cước, thẻ căn cước như Chính phủ trình.
Do đó, UBTVQH nhận thấy, việc điều chỉnh tên gọi là Luật Căn cước và thẻ căn cước là phù hợp với mục đích quản lý và phục vụ Nhân dân nên đề nghị Quốc hội cho giữ tên gọi là Luật Căn cước và thẻ căn cước.
Về thông tin trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, có ý kiến đề nghị bổ sung các thông tin về: Sổ bảo hiểm xã hội, thẻ bảo hiểm y tế, giấy phép lái xe, giấy tờ chứng nhận quyền sử dụng, quyền sở hữu tài sản, các giấy tờ hộ tịch được cấp nhằm thực hiện có hiệu quả việc quản lý dân cư.
UBTVQH đánh giá ý kiến ĐBQH là xác đáng. Bởi, việc bổ sung, làm giàu dữ liệu dân cư trong các cơ sở dữ liệu sẽ góp phần thúc đẩy quá trình số hóa trong quản lý nhà nước và tạo điều kiện thuận lợi trong giao dịch của người dân.
Điều 46 Luật Căn cước quy định về chuyển tiếp quy định rõ: Thẻ Căn cước công dân đã được cấp trước ngày Luật này có hiệu lực thi hành (1/7/2024) có giá trị sử dụng đến hết thời hạn được in trên thẻ. Công dân khi có nhu cầu thì được cấp đổi sang thẻ căn cước.
Trường hợp chứng minh nhân dân còn thời hạn sử dụng thì được sử dụng đến hết ngày 31/12/2024.
Các loại giấy tờ có giá trị pháp lý đã phát hành có sử dụng thông tin từ CMND, Căn cước công dân được giữ nguyên giá trị sử dụng; cơ quan nhà nước không được yêu cầu công dân thay đổi, điều chỉnh thông tin về chứng minh nhân dân, Căn cước công dân trong giấy tờ đã cấp.
Thẻ Căn cước công dân, chứng minh nhân dân hết hạn sử dụng từ ngày 15/1/2024 đến trước ngày 30/6/2024 thì tiếp tục có giá trị sử dụng đến hết ngày 30/6/2024.
Quy định về việc sử dụng Căn cước công dân, chứng minh nhân dân trong các văn bản quy phạm pháp luật ban hành trước ngày luật này có hiệu lực thi hành được áp dụng như đối với thẻ căn cước cấp theo quy định của luật này.
Người dân không phải đổi thẻ căn cước mới nếu chưa có nhu cầu
Liên quan đến vấn đề này, tại họp báo công bố kết quả Kỳ họp thứ 6, Quốc hội khoá XV, trả lời câu hỏi của báo chí liên quan đến một số quy định của Luật Căn cước, Phó Chủ nhiệm Uỷ ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội, Trung tướng Nguyễn Minh Đức cho biết: Theo quy định tại Điều 46 Luật Căn cước có 4 điều khoản chuyển tiếp.
Trong đó có quy định thẻ căn cước công dân đã được cấp trước ngày Luật Căn cước có hiệu lực thi hành vẫn có giá trị sử dụng đến hết thời hạn được ghi trong thẻ, được cấp đổi sang thẻ căn cước khi công dân có yêu cầu.
“Người dân không phải đến cơ quan quản lý để tích hợp, khai báo thông tin, trừ trường hợp có yêu cầu cần đổi thẻ hoặc bổ sung, thay đổi nội dung nào đó liên quan đến cá nhân thì mới đến cơ quan chức năng để cấp đổi thẻ”, Trung tướng Nguyễn Minh Đức cho biết.
Về thu thập dữ liệu mống mắt, Trung tướng Nguyễn Minh Đức giải thích rõ, khi người dân đến làm thẻ Căn cước mới, đến cấp đổi lại thẻ Căn cước thì cơ quan quản lý sẽ thu thập thông tin bằng thiết bị chuyên dụng để làm giàu dữ liệu trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và Cơ sở dữ liệu căn cước.
