Sở hữu nhiều nhà, đất sẽ bị đánh thuế?
Trước tình hình giá nhà đất ngày càng tăng, khó giảm xuống, Hội Môi giới bất động sản Việt Nam (VARS) tiếp tục đưa ra đề xuất đánh thuế với bất động sản thứ hai hoặc bất động sản bỏ hoang. VARS đề xuất đánh thuế sở hữu bất động sản thứ hai vì cho rằng điều này sẽ giúp giảm giá nhà đất. Theo dữ liệu của VARS, chỉ số giá chung cư trong quý II tại Hà Nội, TP HCM tăng lần lượt 58% và 27% so với cùng kỳ năm 2019. Phân khúc chung cư tầm trung cấp ngày càng khan hiếm và hơn 80% nguồn cung căn hộ mở bán mới năm nay có giá trên 50 triệu đồng mỗi m2. Thậm chí, một số dự án chung cư mới cũng có giá bán lên đến chục nghìn USD mỗi m2.
Trên thực tế nhiều đơn vị cá nhân đã thực hiện đầu cơ gom đất nên giá càng bị đẩy lên. Do đó nhiều trường hợp sau khi mua nhà, mua đất thì bỏ hoang không sử dụng chỉ để chờ tăng giá. Thực trạng đó có thể dẫn tới khan hiếm giả. Chính vì thế VARS cho rằng áp thuế bất động sản là cần thiết để điều tiết thị trường.
Việc đánh thuế bất động sản thứ 2 đang là đề xuất nhận được nhiều tranh luận
Lấy dẫn chứng trong khu vực, Singapore áp thuế 16% khi chủ sở hữu bán nhà trong năm đầu sau khi mua. Mức thuế giảm về 12% nếu chủ nhà bán căn hộ vào năm thứ 2 và năm thứ 3 là 8% và sẽ về 0 khi bán nhà sau năm thứ 4. Còn từ 4/2023, người dân bị nâng thuế khi mua bất động sản thứ hai thêm 3% nghĩa là từ 17 lên thành 20%; căn thứ 3 tăng từ 25 lên thành 30%.
Hay tại Hàn Quốc áp thuế 5% với trường hợp để đất bỏ hoang không xây dựng và con số này tăng dần theo số năm bỏ hoang đất. Ở Pháp cũng có đánh thuế tương tự việc bỏ trống nhà là 17% giá trị cho thuê năm đầu tiên và tăng lên gấp đôi (34%) trong những năm sau đó.
Tuy nhiên cho đến nay vấn đề đánh thuế khi mua nhà đất thứ 2 trở đi mới dừng lại ở việc đề xuất chứ chưa được nhà nước quy định. Từ nhiều năm trước, Chính phủ cũng từng đề xuất thí điểm đánh thuế bất động sản thứ hai tại TP HCM, nhưng sau đó không được thông qua. Có nhiều ý kiến phản biện, một trong số đó cho rằng thời điểm đánh thuế khi đó còn quá sớm.
Hiện còn nhiều thông tin tranh luận xoay quanh vấn đề này. Bộ Tài chính cho biết đã nghiên cứu xây dựng dự án Luật Thuế bất động sản, dự kiến bổ sung vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2024, trình Quốc hội cho ý kiến tại kỳ họp thứ 8 (tháng 10/2024). Hiện các đề xuất này vẫn đang chỉ là dự kiến, chưa có thông tin chính thức về điều này.
Nhiều ý kiến trái ngược nhau
Trước đề xuất về đánh thuế bất động sản thứ 2, có nhiều ý kiến trái chiều diễn ra. Trên báo Tiền Phong mới đây, chuyên gia kinh tế Đinh Thế Hiển - Viện trưởng Viện nghiên cứu Tin học và Kinh tế ứng dụng khẳng định, đề xuất đánh thuế bất động sản thứ 2 thời điểm hiện tại không chỉ khiến thị trường mất niềm tin mà còn có thể làm giá nhà tăng cao, người dân mất cơ hội tiếp cận nhà ở.
Trên báo Lao động, ThS. Nguyễn Văn Đỉnh - Chuyên gia pháp lý bất động sản cho rằng, một yếu tố quan trọng là cần có cơ sở dữ liệu để đánh thuế, để đảm bảo đánh thuế đúng đối tượng, phát huy hiệu quả của chính sách thuế. Thời điểm này, việc xác định chính xác BĐS này thuộc sở hữu của ai vẫn chưa được giải quyết do chưa đầy đủ cơ sở dữ liệu (CSDL) và do hiện tượng nhờ người đứng tên tài sản.
Đến nay việc đánh thuế nhà đất thứ 2 trở đi vẫn đang trong việc tranh luận bàn bạc, chưa đi đến hồi kết nên thực tế chưa ai bị đánh thuế khi mua bất động sản thứ 2 trở đi.
