Đa phần khi tiến hành thu hồi đất, Nhà nước sẽ bồi thường cho người sử dụng đất. Tuy nhiên, cũng có những ngoại lệ, có một số trường hợp người dân sẽ không được bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất. Đó là những trường hợp nào?
05 trường hợp không được bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất
Theo Điều 101 thuộc Luật Đất đai 2024, khi Nhà nước thu hồi đất, người sử dụng đất trong 05 nhóm sau sẽ không được bồi thường về đất. Cụ thể:
+ Trường hợp 1: Đất không đủ điều kiện cấp Sổ đỏ
Người sử dụng đất mà không đủ các điều kiện cấp Sổ đỏ, sổ hồng thì sẽ không được bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất. Trừ trường hợp các đất nông nghiệp đã sử dụng trước thời điểm ngày 1/7/2004 của hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp nhưng lại không đủ điều kiện cấp Sổ đỏ (trường hợp này vẫn được bồi thường).
05 trường hợp không được bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất
+ Trường hợp 2: Đất do các cơ quan, tổ chức của Nhà nước quản lý
Theo Điều 217 thuộc Luật Đất đai 2024, đất do các cơ quan, tổ chức của Nhà nước quản lý là các loại đất chưa giao, chưa cho thuê hoặc đã được giao đất để mục đích quản lý, bao gồm những loại đất sau:
- Đất được sử dụng vào mục đích công cộng;
- Đất sông, kênh, ngòi, rạch, suối, hồ, ao, đầm, phá;
- Đất nghĩa trang, đất nhà tang lễ, cơ sở hỏa táng; đất cơ sở lưu giữ tro cốt;
- Đất có mặt nước chuyên dùng;
- Đất do Nhà nước thu hồi và đã giao cho tổ chức phát triển quỹ đất quản lý;
- Đất do Nhà nước thu hồi và đã giao UBND cấp xã quản lý;
- Đất rừng đặc dụng, đất rừng phòng hộ, đất rừng sản xuất;
- Đất giao lại, chuyển quyền sử dụng đất của các tổ chức nước ngoài có chức năng ngoại giao khi không có nhu cầu sử dụng đất và thực hiện trên cơ sở điều ước quốc tế, thỏa thuận quốc tế và quy định pháp luật liên quan;
- Đất nông nghiệp được sử dụng vào mục đích công ích của xã, phường, thị trấn;
- Đất chưa sử dụng.
+ Trường hợp 3: Đất bị thu hồi do vi phạm pháp luật về đất đai
- Sử dụng đất không đúng mục đích sử dụng và đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi sử dụng đất không đúng mục đích mà vẫn tiếp tục vi phạm;
- Người sử dụng đất cố tình hủy hoại đất và đã bị xử phạt vi phạm hành chính về các hành vi hủy hoại đất mà tiếp tục vi phạm;
- Đất đã được giao, cho thuê không đúng đối tượng hoặc không đúng với thẩm quyền;
- Đất không được chuyển nhượng, tặng cho mà lại nhận chuyển nhượng, nhận tặng cho;
- Đất đã được Nhà nước giao để quản lý mà để bị lấn, chiếm;
- Người sử dụng đất không thực hiện các nghĩa vụ tài chính đối với Nhà nước (như không nộp tiền sử dụng đất, thuế…);
- Đất không sử dụng liên tục trong 1 thời gian nhất định.
Người dân cần lưu ý để tránh thiệt thòi
+ Trường hợp 4: Bị thu hồi không được bồi thường về đất nhưng vẫn được bồi thường chi phí đầu tư vào đất
Khoản 1 thuộc Điều 107 Luật Đất đai 2024 quy định rõ những trường hợp khi Nhà nước thu hồi đất sẽ không được bồi thường về đất nhưng vẫn được bồi thường chi phí đầu tư vào đất. Cụ thể bao gồm:
- Đất được giao không thu tiền sử dụng đất (trừ các trường hợp đất nông nghiệp giao cho hộ gia đình, các cá nhân để trực tiếp sản xuất nông nghiệp, làm muối…).
- Đất được giao cho các tổ chức thuộc trường hợp có thu tiền sử dụng đất nhưng vẫn được miễn tiền sử dụng đất;
- Đất được Nhà nước cho thuê và trả tiền thuê đất hàng năm; đất thuê trả tiền thuê đất một lần cho cả thời gian thuê nhưng mà được miễn tiền thuê đất (trừ các trường hợp hộ gia đình, các cá nhân sử dụng đất phi nông nghiệp không phải là đất ở đã được Nhà nước cho thuê đất trả tiền một lần cho cả toàn bộ thời gian thuê nhưng được miễn tiền thuê đất).
- Đất nông nghiệp thuộc quỹ đất công ích của các cấp xã do UBND cấp xã cho thuê.
- Đất nhận khoán để tiến hành sản xuất nông lâm nghiệp, nuôi trồng thủy sản, làm muối.
- Diện tích đất nông nghiệp đã được giao vượt hạn mức quy định tại Điều 176 thuộc Luật đất đai.
+ Trường hợp 5: Đất bị thu hồi do việc chấm dứt sử dụng đất, tự nguyện trả lại đất, có nguy cơ đe dọa đến tính mạng con người hoặc không còn khả năng tiếp tục sử dụng.
