Vừa qua, Cục Cảnh sát Điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu (C03, Bộ Công an) đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can và tạm giam bà Phan Thị Mai (Giám đốc Công ty TNHH Thẩm mỹ viện Mailisa) cùng chồng là ông Hoàng Kim Khánh (Tổng giám đốc Công ty MK Skincare) và 6 đối tượng khác để điều tra hành vi buôn lậu.
Vụ án liên quan đến Công ty MK Skincare và nhiều đơn vị, địa phương khác. Ngay sau khi thông tin được công bố, dư luận quan tâm vợ chồng bà Mai sẽ đối diện mức án bao nhiêu, các sai phạm trước đây có được coi là tình tiết tăng nặng, và liệu những hoạt động từ thiện nhiều năm qua có giúp giảm nhẹ trách nhiệm hình sự hay không.
Luật sư Phan Mậu Ninh nhận định đây là vụ án phức tạp, kết hợp hành vi kinh doanh trái phép, buôn lậu mỹ phẩm và các vi phạm lâu dài trong lĩnh vực thẩm mỹ.
Kết quả điều tra bước đầu cho thấy từ 2020 đến 2024, vợ chồng bà Mai và ông Khánh đã sử dụng nhiều thủ đoạn tinh vi để hợp thức hóa việc nhập lậu mỹ phẩm:
Nhập hàng kém chất lượng: Sản phẩm mua từ Quảng Châu, Trung Quốc, giá rẻ, không đạt chuẩn và không đủ điều kiện cấp Giấy chứng nhận lưu hành tự do (CFS).
Ngụy tạo nguồn gốc: Cấu kết với nhóm người Trung Quốc ký hợp đồng giả, thay đổi xuất xứ từ Quảng Châu thành Hồng Kông để lấy CFS hợp lệ.
Quảng cáo sai sự thật: Sản phẩm sau khi về Việt Nam được quảng cáo là “sản xuất tại Hồng Kông” và bán với giá cao gấp nhiều lần giá gốc. Cơ quan điều tra xác định các đối tượng đã thu lợi bất chính lên tới hàng nghìn tỷ đồng chỉ từ 3 sản phẩm chủ lực.
Vợ chồng Mailisa đối diện mức án 12 – 20 năm tù
Theo Luật sư Phan Mậu Ninh, với hành vi buôn lậu theo Điều 188 Bộ luật Hình sự và số tiền thu lợi bất chính đặc biệt lớn, vụ án này thuộc nhóm tội danh đặc biệt nghiêm trọng.
Cụ thể, Khoản 4 Điều 188 quy định, nếu thu lợi bất chính từ 1 tỷ đồng trở lên, người phạm tội có thể bị phạt từ 12 – 20 năm tù. Ngoài ra, còn có thể bị áp dụng hình phạt bổ sung như phạt tiền từ 20 – 100 triệu đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.
Về các vi phạm trước đây của hệ thống Mailisa, như hoạt động khám chữa bệnh trái phép, sử dụng thiết bị không rõ nguồn gốc hay công bố mỹ phẩm thiếu minh bạch, Luật sư Ninh cho rằng dù từng bị xử phạt hành chính, những vi phạm này không được coi là tình tiết tăng nặng trong tội danh buôn lậu theo Bộ luật Hình sự.
Hoạt động từ thiện có giúp giảm án?
Trước thắc mắc dư luận về việc bà Phan Thị Mai thường xuyên làm từ thiện, Luật sư Ninh cho biết Điều 51 Bộ luật Hình sự không liệt kê hoạt động từ thiện là tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự.
Tuy nhiên, nếu từ thiện gắn liền với các ghi nhận chính thức như danh hiệu, giấy khen, bằng khen hoặc huân chương do cơ quan có thẩm quyền cấp, Hội đồng xét xử có thể cân nhắc theo điểm v khoản 1 Điều 51 Bộ luật Hình sự. Việc áp dụng tình tiết giảm nhẹ này hoàn toàn phụ thuộc vào đánh giá của Hội đồng xét xử tại phiên tòa.
