Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) năm 2024 đã được Quốc hội thông qua và sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 1/7/2025, với nhiều điểm mới quan trọng, trong đó đáng chú ý là việc điều chỉnh điều kiện hưởng lương hưu và tăng mức trợ cấp một lần khi nghỉ hưu.
Cụ thể, theo Khoản 1 Điều 68 Luật BHXH 2024, người lao động nam có thời gian đóng BHXH trên 35 năm và lao động nữ đóng trên 30 năm, ngoài lương hưu hằng tháng, còn được hưởng thêm một khoản trợ cấp một lần tại thời điểm nghỉ hưu.
Mức trợ cấp này được quy định tại Khoản 2 Điều 68 và chia thành hai trường hợp:
Trường hợp 1: Người lao động đủ điều kiện nghỉ hưu và thực hiện thủ tục hưởng lương hưu đúng thời điểm sẽ được nhận trợ cấp một lần tương ứng với phần thời gian đóng vượt quy định. Mỗi năm đóng thêm được tính bằng 0,5 lần mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH. Cách tính này giữ nguyên so với Luật BHXH năm 2014.
Trường hợp 2: Người lao động đã đủ điều kiện hưởng lương hưu nhưng vẫn tiếp tục tham gia BHXH sau tuổi nghỉ hưu sẽ được hưởng mức trợ cấp cao hơn. Theo đó, mỗi năm đóng thêm sau tuổi nghỉ hưu sẽ được tính bằng 2 lần mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH, cao gấp 4 lần so với quy định hiện hành tại Luật BHXH 2014.
Cách tính trợ cấp một lần khi nghỉ hưu từ 1/7/2025
Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội đã hướng dẫn cụ thể cách xác định mức trợ cấp một lần khi người lao động nghỉ hưu theo quy định mới.
Ví dụ, ông D. làm việc trong điều kiện lao động bình thường và tại thời điểm đủ tuổi nghỉ hưu đã có 38 năm tham gia BHXH. Tuy nhiên, ông chưa nghỉ hưu ngay mà tiếp tục làm việc, đóng BHXH thêm 3 năm nữa trước khi chính thức nghỉ việc hưởng chế độ hưu trí.
Khi nghỉ hưu, tổng thời gian đóng BHXH của ông D. là 41 năm. Do thời gian đóng BHXH vượt mức quy định 35 năm đối với lao động nam, ông D. được hưởng thêm trợ cấp một lần ngoài lương hưu hằng tháng. Mức hưởng được xác định như sau:
Đối với 3 năm đóng BHXH vượt 35 năm trước thời điểm đủ tuổi nghỉ hưu: mỗi năm được tính bằng 0,5 lần mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH, tương ứng 3 x 0,5 = 1,5 lần.
Đối với 3 năm đóng BHXH vượt 35 năm sau thời điểm đủ tuổi nghỉ hưu: mỗi năm được tính bằng 2 lần mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH, tương ứng 3 x 2 = 6 lần.
Như vậy, tổng mức trợ cấp một lần mà ông D. được hưởng khi nghỉ hưu là 7,5 lần mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH (gồm 1,5 + 6).
