Ngày 3/12 vừa qua, Hội nghị đánh giá tình hình yêu cầu bồi thường trong hoạt động tố tụng tại TP Hà Nội đã diễn ra và nhận được sự quan tâm rất lớn từ phía dư luận. Sự quan tâm tất nhiên không phải dành cho những con số báo cáo thành tích thường thấy trong các hội nghị dài dằng dặc ở ta lâu nay mà tập trung vào việc bồi thường cho 10 năm bị tù oan của ông Nguyễn Thanh Chấn ở Bắc Giang.
 |
| Trường hợp án oan như của ông Nguyễn Thanh Chấn muốn được bồi thường phải chứng minh được thiệt hại thực tế. |
Quan tâm, mong đợi là thế mà dư luận lại được một phen ngã ngửa khi nhận được câu trả lời: ngoài khoản bồi thường ước tính 560 triệu đồng được Cục Bồi thường Nhà nước tham mưu cho Bộ Tư pháp, các khoản khác ông Chấn muốn được bồi thường phải chứng minh thiệt hại thực tế.
Người xưa có câu “một ngày tù bằng nghìn thu tại ngoại”, việc ông Nguyễn Thanh Chấn phải chịu án oan trong suốt 10 năm với biết bao vất vả, tủi nhục cho cả bản thân ông và gia đình. Vợ ông Chấn lại đang điều trị bệnh tâm thần sau một thời gian dài đi kêu oan cho chồng là những thiệt hại rất dễ nhận thấy. Như một người hàng xóm của ông Chấn cho biết: “10 năm qua ông ấy thì ngồi tù, bố mẹ, vợ con, anh em trong nhà thì không ngẩng mặt lên được, đi đâu cũng bị mang tiếng là có chồng, bố giết người”.
Thế nhưng đã là quy trình thì phải thực hiện, cứ theo đúng luật mà làm, nên khi có quan chức năng yêu cầu chứng minh có nghĩa là phải làm cho được.
Mọi người lo ngại bắt một nông dân, lao động nghèo như ông Chấn phải chứng minh thiệt hại thực tế thật chẳng khác nào đánh đố ư? Tất nhiên là cũng có lý, nhưng chỉ cần suy nghĩ theo hướng tích cực một chút quý vị sẽ thấy ngay ý nghĩa sâu xa của sự việc.
Này nhé, cả gia đình ông Chấn kêu oan cũng phải… tự đi chứng minh chứ có ai làm giúp cho ông đâu. Mà đã có năng lực kêu oan, giải oan thì chứng minh thiệt hại có khó gì. Cho nên chẳng phải tự nhiên mà cơ quan chức năng yêu cầu ông Chấn phải tự chứng minh thiệt hại đâu. Có lẽ vì lãnh đạo tin tưởng vào năng lực của người dân nên mới có chuyện như vậy đấy!
Đấy là chưa kể trong thời buổi hiện nay 560 triệu tiền bồi thường tổn thất tinh thần là số tiền không hề nhỏ đâu nhé! Đừng vội cho rằng chừng ấy không đáng gì rồi gạt đi, chúng ta hãy cùng nhau làm vài phép tính đơn giản xem giá trị của nó đến đâu.
Trước hết, với tỷ giá ở thời điểm hiện tại là xấp xỉ 35, 5 triệu /1 lượng vàng; 560 triệu đồng có thể mua được 15 lượng vàng SJC chính chủ. Vị chi là 1 năm tù oan được 1 lượng vàng.
Thứ hai, trong thời buổi ở Thủ đô chỉ cần 310 triệu là đã có thể mua được một căn nhà giá rẻ thuộc dự án nhà ở NO5 cho người thu nhập thấp tại Khu đô thị Đặng Xá, Hà Nội, thì 560 triệu tiền đền bù thiệt hại chẳng mua được gần 2 căn nhà rồi đấy thôi.
Cũng có người không thích phép so sánh ấy mà lại đem so 560 triệu với mức giá của dự án nhà vệ sinh "5 sao" tiền tỷ của Hà Nội. Nhưng biết làm sao được, nhà vệ sinh là bộ mặt của đô thị để khoe ra còn oan sai thì như các cụ đã dậy ... "chuyện trong nhà đóng cửa bảo nhau".
