Trong bối cảnh kỷ nguyên số hiện nay, Khoa học máy tính đã nhanh chóng trở thành một trong những lĩnh vực hấp dẫn đối với thế hệ trẻ, mở ra nhiều cơ hội nghề nghiệp đầy hứa hẹn cho tương lai. Trong suốt một thập kỷ qua, sự gia tăng nhu cầu tuyển dụng trong lĩnh vực này đã đạt mức gấp bốn lần và vẫn tiếp tục tăng trưởng mạnh mẽ.
Khoa học máy tính thuộc nhóm ngành Khoa học - Kỹ thuật, chuyên cung cấp kiến thức về phát triển phần mềm và các ứng dụng chạy trên nhiều loại thiết bị, từ máy chủ đến máy tính cá nhân và thiết bị thông minh. Ngành học này tích hợp các yếu tố về công nghệ, phần mềm cùng hệ thống thông tin để đào tạo ra các chuyên gia có khả năng sáng tạo và ứng dụng công nghệ trong nhiều lĩnh vực khác nhau.
Sự quan tâm đặc biệt vào ngành Khoa học máy tính trở nên rõ rệt trong mùa tuyển sinh năm 2023. Hai thí sinh xuất sắc nhất trong kỳ thi tốt nghiệp THPT khối A, mặc dù đạt số điểm 29,35, nhưng vẫn không đủ để lọt vào danh sách trúng tuyển nguyện vọng đầu tiên tại khoa Khoa học máy tính của Đại học Bách Khoa Hà Nội - ngành học có điểm chuẩn cao nhất với 29,42 điểm. Đặc biệt, Đặng Quốc Vinh, cựu học sinh lớp 12A trường THPT Ninh Giang, Hải Dương, đã xuất sắc trở thành thủ khoa đầu vào với 29,47 điểm.
Khoa học máy tính thuộc nhóm ngành Khoa học - Kỹ thuật
Theo đuổi ngành Khoa học máy tính, sinh viên sẽ có cơ hội tiếp cận nền tảng kiến thức vững chắc về lĩnh vực này, từ đó phát triển các kỹ năng chuyên sâu trong việc phân tích, thiết kế, triển khai và vận hành hệ thống thông tin. Bên cạnh đó, chương trình đào tạo còn bao gồm những kiến thức cơ bản về tài chính – kế toán và quản trị kinh doanh, đáp ứng tốt nhất nhu cầu của các doanh nghiệp trong việc phát triển và cải tiến hệ thống thông tin.
Trong danh sách 12 ngành đào tạo trình độ đại học có nhu cầu nhân lực cao mà Bộ Giáo dục và Đào tạo công bố vào năm 2022, ngành Khoa học máy tính và Công nghệ cũng đã được nêu tên. PGS. TS Vũ Duy Lợi, Trưởng khoa Khoa học máy tính tại Trường Đại học Đại Nam, giải thích rằng sự phát triển của ngành này là kết quả của những làn sóng công nghệ như công nghiệp 4.0, chuyển đổi số trên toàn cầu, và các chương trình phát triển đô thị thông minh tại Việt Nam cho đến năm 2030. Điều này thể hiện rõ nhu cầu cao về nhân lực trong lĩnh vực Khoa học máy tính, đặc biệt là từ thị trường quốc tế, trong vòng 10 năm tới.
Tương tự, TS Nguyễn Minh Sơn, Trưởng khoa Kỹ thuật Máy tính tại Trường ĐH Công nghệ Thông tin, ĐH Quốc gia TPHCM, nhận định rằng các ngành liên quan đến công nghệ thông tin, khoa học máy tính hay phân tích dữ liệu vẫn sẽ tiếp tục thu hút sự quan tâm trong tương lai, bất chấp tình trạng giảm nhu cầu tuyển dụng tại một số quốc gia.
Các ngành liên quan đến công nghệ thông tin, khoa học máy tính hay phân tích dữ liệu vẫn sẽ tiếp tục thu hút sự quan tâm trong tương lai
Theo dự báo từ Cục An toàn thông tin thuộc Bộ Thông tin và Truyền thông, nhu cầu về nhân lực trong lĩnh vực khoa học máy tính và thông tin tại Việt Nam có thể đạt tới 700.000 người. Tuy nhiên, hiện tại, số nhân lực sẵn có chỉ đáp ứng khoảng 10%, tương đương với 50.000 đến 60.000 người.
Ngoài ra, một báo cáo từ TopDev về thị trường CNTT tại Việt Nam cũng chỉ ra rằng, từ năm 2022 đến 2024, nước ta vẫn sẽ thiếu hụt từ 150.000 đến 195.000 lập trình viên và kỹ sư hàng năm.
Ngành Khoa học máy tính đang trở thành một trong những lựa chọn hàng đầu cho sinh viên hiện nay, mở ra nhiều cơ hội nghề nghiệp hấp dẫn. Sau khi tốt nghiệp, các cử nhân có thể đảm nhận nhiều vị trí quan trọng như cán bộ kỹ thuật, lãnh đạo điều hành trong lĩnh vực công nghệ thông tin, lập trình viên, kiểm thử phần mềm, cũng như quản lý quy trình phát triển và xây dựng phần mềm. Họ cũng có thể làm việc trong các vai trò như chuyên viên IT, giám sát an ninh mạng, thiết kế và bảo trì hệ thống mạng máy tính tại các tổ chức và doanh nghiệp.
Ngành Khoa học máy tính đang trở thành một trong những lựa chọn hàng đầu cho sinh viên hiện nay, mở ra nhiều cơ hội nghề nghiệp hấp dẫn
Theo thống kê, khoảng 98% kỹ sư khoa học máy tính tìm được việc làm trong vòng một năm sau khi ra trường, với mức lương khởi điểm dao động từ 10 đến 15 triệu đồng mỗi tháng. Những cá nhân có chuyên môn sâu và nhiều kinh nghiệm có khả năng đạt mức lương lên tới 162.000 USD mỗi năm, tương đương với khoảng 3,7 tỷ đồng, tức là khoảng 13.500 USD mỗi tháng. Tuy nhiên, để đạt được mức thu nhập này, sinh viên cần nâng cao năng lực, thường xuyên cập nhật kiến thức và kỹ năng của mình.
Hiện tại, Việt Nam có nhiều cơ sở giáo dục đào tạo chuyên ngành Khoa học máy tính. Tại Hà Nội, Đại học Kinh tế Quốc dân yêu cầu điểm trúng tuyển là 35,35 điểm, xét theo điểm thi tốt nghiệp THPT. Đại học Công nghệ - Đại học Quốc gia Hà Nội yêu cầu mức 27,25 điểm trong cùng một phương thức. Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông và Đại học Giao thông Vận tải cũng công bố ngưỡng điểm chuẩn lần lượt là 26,55 điểm và 25,24 điểm.
Ở miền Nam, Đại học Bách khoa TP.HCM áp dụng tiêu chí tổng hợp để xét tuyển ngành Khoa học máy tính, với điểm chuẩn là 79,84, bao gồm 75% điểm thi đánh giá năng lực, 20% điểm tốt nghiệp và 5% từ điểm học bạ cùng các thành tích học tập. Đại học Tôn Đức Thắng chia ngành này thành 4 chương trình đào tạo khác nhau, với điểm chuẩn từ 26 đến 33,5. Tương tự, trường Đại học Công nghệ thông tin - Đại học Quốc gia TP.HCM có mức điểm trúng tuyển là 26,9 khi xét tuyển theo điểm thi tốt nghiệp THPT.
