1. Thiếu mục tiêu rõ ràng
Một người thiếu chín chắn giống như con tàu không có buồm, chỉ trôi theo hướng gió thổi mà không có định hướng. Họ cứ đi rồi lại dừng, dừng rồi lại đi, để rồi thời gian trôi qua vô ích mà không đạt được mục tiêu. Như một câu nói xưa: "Chí không lập, thiên hạ sẽ chẳng có chuyện nào nên."
Dù làm gì, trước tiên cần có một mục tiêu và hướng đi rõ ràng. Người không có mục tiêu giống như lá bèo trôi nổi trên mặt nước, cuộc đời họ chỉ là "bèo dạt mây trôi." Vương Dương Minh, nhà tư tưởng nổi tiếng của Trung Quốc, đã nói: “Trước khi làm bất kỳ việc gì, việc đầu tiên là phải ‘lập chí’, vì đây là bước cơ sở và quan trọng nhất.”
2. Quá chú ý đến lời nói của người khác
Cổ nhân có câu: “Như ngư ẩm thủy, lãnh noãn tự tri,” nghĩa là như cá sống dưới nước, chỉ mình nó biết được cảm giác lạnh nóng. Cuộc sống của mỗi người là của chính mình, không phải để sống cho người khác xem. Chỉ cần bạn sống đúng với lòng mình và không có gì phải hổ thẹn, đừng quá bận tâm đến cái nhìn của người khác.
Chúng ta không cần phải giải thích hay biện minh cho bản thân. Hãy âm thầm làm tốt việc của mình, người khác sẽ không còn gì để phê phán. Nếu quá để tâm đến lời đàm tiếu, bạn sẽ dần mất phương hướng.
Vương Dương Minh đã nói: “Đừng quan tâm đến lời thị phi, không để tâm đến đàm tiếu, không quản những lời gièm pha, chỉ cần làm tốt việc của mình.” Người xưa cũng từng nói: “Ai ở sau lưng mà chưa từng nói xấu người khác, ai mà chưa từng bị nói sau lưng.” Nếu điều đó không thể tránh khỏi, thì tại sao không sống là chính mình?
3. Hay nóng giận
Cảm xúc không đáng sợ, nhưng không kiểm soát được cảm xúc mới là điều đáng lo. Nghiên cứu tâm lý cho thấy khi một người tức giận, khả năng tư duy của họ gần như bằng không, và cơ thể cũng mất kiểm soát. Trong tình trạng này, lời nói và hành động của bạn có thể làm tổn thương người khác và sau đó, bạn sẽ phải hối hận.
Để kiểm soát cảm xúc, bạn cần rèn luyện sự bình tĩnh và không để ý đến những điều không cần thiết. Vương Dương Minh từng nói: “Dù là phẫn nộ hay cảm xúc khác, con người không thể tránh khỏi, nhưng không nên để chúng chi phối mình. Khi tức giận, con người dễ mất kiểm soát lời nói và hành động, dẫn đến hậu quả không mong muốn.”
Hãy luyện tập việc kiểm soát cảm xúc trong những tình huống nhỏ nhặt nhất. Qua thời gian, bạn sẽ học được cách nhìn nhận vấn đề một cách bình tĩnh và ôn hòa hơn. Đừng chỉ tích lũy cảm xúc mà không giải tỏa; khi tức giận, hãy tạm thời rời khỏi tình huống, hít thở sâu, rồi xử lý sự việc khi đã bình tĩnh trở lại.
4. Mơ mộng xa vời nhưng dậm chân tại chỗ
Không ai có thể đạt được mục tiêu lớn chỉ trong một đêm. Những người thiếu chín chắn thường hay mơ mộng viển vông, đặt ra mục tiêu không thực tế và chỉ đắm chìm trong lý tưởng mà không chịu nhìn nhận thực tế. Họ chưa làm tốt những việc nhỏ nhặt nhưng đã mơ đến thành công lớn lao.
Vương Dương Minh nói rằng: “Ngày hôm nay học một chút, ngày mai tiếp tục học, kiên trì không ngừng nghỉ, tri thức sẽ mở rộng, và tầm nhìn cũng sẽ xa hơn.” Giống như tưới cây, khi cây còn nhỏ, bạn chỉ cần tưới ít nước, và khi cây lớn hơn, bạn có thể tưới nhiều hơn. Tưới quá nhiều khi cây còn nhỏ sẽ làm cây bị úng và chết.
Thành công không đến ngay lập tức; mọi thành tựu đều cần thời gian và nỗ lực. Hãy kiên trì từng bước, làm tốt từng việc, và bạn sẽ thấy sự tiến bộ và thành công.
5. Dục vọng quá lớn
Trong xã hội hiện đại, người ta ngày càng theo đuổi những giá trị vật chất bên ngoài, làm cho tinh thần ngày càng bị bào mòn. Những người thiếu khả năng thường dựa vào vật chất để cảm thấy vinh quang và hạnh phúc, nhưng vật chất không thể lấp đầy sự trống rỗng nội tâm.
Cuộc đời không phải là phép cộng, mà là phép trừ. Vật chất dù nhiều đến đâu cũng không thể lấp đầy tâm hồn. Khi người ta chạy theo vật chất, họ dễ đánh mất sự bình yên và thanh thản nội tâm, và cuối cùng cả sức khỏe vật chất lẫn tinh thần đều bị ảnh hưởng.
Tiền đủ để tiêu, hiếu thảo với cha mẹ, đối xử tốt với bạn bè và trân trọng tự nhiên là những yếu tố quan trọng hơn. Cuộc sống không cần quá nhiều vật chất, và đó mới là hạnh phúc thực sự. Hãy giữ cho tâm hồn bạn được bình yên và không quá quan trọng được mất.