Một người nhân hậu luôn có tấm lòng thành thực, họ không thích khoe khoang nhưng trong lòng lại luôn thấu tỏ. Họ biết rằng, tiền bạc không quan trọng bằng nhân cách sống; lợi ích không đáng giá bằng tình nghĩa con người.
Là người có lương tâm, thiện tâm và chân tâm, họ sẽ không vì tiền mà đánh rẻ nhân cách, sẽ không vì hận thù mà làm tổn thương người khác; họ sẽ không vì lợi nhuận mà lừa mình dối người, cũng không vì danh tiếng mà làm những việc trái với đạo đức nhân luân.
1. Không chiếm lợi ích của người khác
Bào Thúc Nha và Quản Trọng là một đôi bạn nổi tiếng thời Xuân Thu. Hai người cùng nhau buôn bán và mỗi lần chia lãi thì bên nhiều bên ít. Bào Thúc Nha thường lấy phần nhiều đưa cho bạn vì nghĩ gia cảnh bạn nghèo túng, có cha mẹ già cần phụng dưỡng.
Sau này khi Tề Hoàn Công yêu cầu Bào Thúc Nha làm tể tướng phò tá mình an bang trị quốc, Bào Thúc Nha đã khảng khái từ chối, còn tiến cử Quản Trọng làm tể tướng, khẳng định rằng chỉ có Quản Trọng mới có tài năng giúp vua thực hiện đại nghiệp. Cũng từ khi Tề Hoàn Công có Quản Trọng, nước Tề cường thịnh, Tề Hoàn Công xưng bá thiên hạ.
Hậu nhân tôn sùng tài năng của Quản Trọng, lại càng cảm phục khí khái của Bào Thúc Nha. Bào Thúc Nha nhân hậu không chiếm lợi ích của người khác, cho dù là ở trong hoàn cảnh nào, đức trước lợi ích hay danh vọng, thì họ cũng đều sống rất minh bạch, cởi mở, thoải mái và chính trực.
2. Đặt mình vào hoàn cảnh của người khác
Gặp người nguy hiểm khó khăn thì ra tay cứu giúp, không so đo tính toán thiệt hơn, đây chính là nhân hậu. Người có thể đặt mình vào người khác, đồng cảm với nỗi bi thương và nỗi khó khăn của người khác mới có thể làm được như vậy.
Người nhân hậu biết suy nghĩ cho người khác, chỉ cần việc bản thân có thể làm cho người khác, họ sẽ dốc sức mình để làm. Cho nên, từ xưa đến nay khi kết giao với những người nhân hậu thì người ta không phải đề phòng, lo lắng bất kể điều gì.
3. Nhớ ơn và báo ơn người khác
Một người muốn nuôi dưỡng lòng nhân hậu của bản thân mình thì phải luôn nhớ ơn những người đã từng chăm sóc, giúp đỡ mình.
Không chỉ thường ghi nhớ ân nghĩa của họ trong lòng mà phải thường xuyên thăm hỏi những người đã từng dạy dỗ mình, báo ơn những người đã từng chăm sóc mình.
4. Bao dung và tha thứ cho người khác
Một người kiêu ngạo và tự mãn thường khó bao dung được người khác. Một người độc đoán khi nghe thấy lời phê bình của người khác cũng sẽ khó chịu, thậm chí lập tức đối đầu.
Người nhân hậu mang tấm lòng bao dung, có một tâm thái cao thượng, ở đâu cũng khiến không khí trở nên hòa hoãn, an yên. Cho nên để trở thành một người nhân hậu, cần giảm nhẹ một phần trách cứ, nhiều thêm một phần khoan dung.
5. Không trách móc, gây khó dễ cho người khác
Đối xử nhân hậu với người khác chính là chừa lại cho người khác một đường lui. Người nhân hậu không chỉ trích quá mức, cũng không gây khó dễ cho người khác, ngay cả khi người khác có lỗi với họ.
6. Làm tròn bổn phận của bản thân
“Bổn phận” nói ra thì rất giản dị, đó là làm những việc mình nên làm, tận tâm tận sức với những việc là nghĩa vụ của mình. Không thể hồ đồ làm việc, cũng không thể lơ là không làm tròn chức trách. Nghiêm túc làm tốt những việc trong bổn phận của mình cũng chính là thủ giữ tốt bổn phận của bản thân mình.
Bổn phận của người làm thầy là giáo dục ra những học trò tốt, bổn phận của người làm quan là chăm lo cho dân, bổn phận của người đầu bếp là nấu ra những món ăn thật ngon theo yêu cầu…
Người nhân hậu có được bản tính lương thiện thì tự nhiên sẽ biết được bổn phận của bản thân và tận lực làm tốt những gì mình nên làm.
