Chứng khô âm đạo ở phụ nữ làm giảm chất lượng đời sống tình dục, ảnh hưởng đến hạnh phúc gia đình nhiều cặp vợ chồng. Đối với những chị em khoảng trên 35 – 40 tuổi thì vấn đề khô âm đạo càng phổ biến hơn, gây cho họ nhiều phiền toái, lo lắng. Dấu hiệu chung là giảm tiết chất nhờn, khô âm đạo, tạo cảm giác nóng, gây đau rát khi thăm khám hay sinh hoạt tình dục...
Tình trạng này có thể xuất phát từ sự mất cân bằng hóc-môn ở phụ nữ và là tình trạng phổ biến mà nhiều phụ nữ phải đối mặt ít nhất một lần trong đời. Tuy nhiên, vẫn có nhiều biện pháp để chị em phụ nữ có thể khắc phục rắc rối này.
Những nguyên nhân gây khô âm đạo
Nguyên nhân khô âm đạo có thể do một số bệnh, có tính chất tạm thời nhưng cũng có khi do những vấn đề mãn tính. Cần xác định rõ nguyên nhân để tìm ra giải pháp khắc phục về lâu dài. Dưới đây là một vài nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng khô âm đạo ở phụ nữ:
Giảm nồng độ estrogen là nguyên nhân chính gây khô âm đạo
Phụ nữ ở lứa tuổi trẻ và sinh nở, hormone sẽ giúp duy trì mô âm đạo mạnh khỏe bằng cách duy trì tiết chất nhờn, duy trì độ đàn hồi và độ acid bình thường ở âm đạo. Các chất nhờn ở âm đạo giúp bảo vệ các mô khỏi sự tổn thương và nhiễm trùng. Đặc biệt, sự kích thích tình dục sẽ giúp làm tiết nhiều chất nhờn, tăng thêm sự bôi trơn cho việc quan hệ trở nên dễ dàng hơn. Có nhiều yếu tố gây giảm tiết chất nhờn âm đạo, hay gặp nhất là khi có một sự thay đổi hormone trong cơ thể, như: mãn kinh, một số bệnh lý, do sử dụng một số loại thuốc…
Theo thống kê có đến khoảng 10%-40% phụ nữ tuổi mãn kinh có dấu hiệu khô âm đạo. Trong các trường hợp này, hầu hết là do nồng độ hormone giảm, dẫn đến làm giảm tiết chất nhờn, gây bệnh khô âm đạo… Bên cạnh đó còn có các triệu chứng và nguy cơ như đau khi giao hợp, viêm, ngứa, mất ham muốn tình dục ở nữ giới…
Tuy nhiên, bác sĩ Yên cho rằng những phụ nữ trẻ ở độ tuổi 20-30 vẫn có thể bị chứng khô âm đạo. Nguyên nhân có thể là do điều kiện sống, môi trường, công việc… Với họ, những hệ lụy từ chứng bệnh này càng trầm trọng, làm giảm chất lượng cuộc sống tình dục, ảnh hưởng nhiều đến hạnh phúc gia đình.
Khi sự bài tiết dịch nhờn giảm đi, lớp niêm mạc âm đạo cũng mỏng, kém chun giãn và dễ bị tổn thương. Estrogen giảm do nhiều nguyên nhân: Phụ nữ đến tuổi mãn kinh và sau mãn kinh; Bị cắt bỏ tử cung hoặc 2 buồng trứng; Đang cho con bú; Bị những bệnh làm giảm sự bài tiết hormone, ví dụ như chán ăn, mất kinh do vận động nhiều, do tuyến dưới đồi; Giảm nồng độ estrogen trước và sau kỳ kinh nguyệt; Đang điều trị hóa liệu pháp; Đang dùng thuốc uống, thuốc tiêm hay thuốc cấy tránh thai.
Do dùng thuốc dẫn đến âm đạo khô
Một số thuốc như tamoxifen (chống estrogen, dùng cho bệnh nhân ung thư vú) có ảnh hưởng đến hoạt động của estrogen trong cơ thể nên làm âm đạo khô; Thuốc chống dị ứng như thuốc kháng histamin có thể làm khô niêm mạc nói chung, trong đó có niêm mạc thành âm đạo; Thuốc điều trị loét dạ dày, chống trầm cảm và cao huyết áp cũng có thể dẫn tới khô âm đạo.
Bị bệnh tự miễn dịch như hội chứng Sjogren: Vừa gây ra triệu chứng khô mắt và miệng, vừa làm giảm độ ẩm ướt ở âm đạo.
Thụt rửa âm đạo làm âm đạo khô
Thụt rửa âm đạo không đúng cách làm thay đổi cân bằng hóa học ở môi trường âm đạo, có thể gây viêm âm đạo nên có cảm giác khô.
Kinh nguyệt rất thưa
1 năm chỉ khoảng 4-5 lần, có thể do sự bài tiết hormone không thuận lợi cho sự bài tiết dịch nhờn âm đạo, cần gặp thầy thuốc phụ khoa vì sự bài tiết hormone liên quan đến hoạt động của trục dưới đồi – tuyến yên – buồng trứng, nếu không bình thường có thể gây khô âm đạo. Một số bệnh hiếm gặp của buồng trứng như u nang buồng trứng, buồn trứng đa nang cũng ảnh hưởng đến sự bài tiết hormone.
Yếu tố tâm lý
Cuộc sống hiện đại vốn nhiều áp lực, bạn mất rất nhiều thời gian và công sức để tập trung cho công việc, cuộc sống gia đình, nuôi con nhỏ… khiến bạn bị quá tải, lên giường ngủ với vẻ mệt mỏi thì dĩ nhiên bạn sẽ không hứng thú gì với chuyện chăn gối. Cũng có nhiều nguyên nhân khác khiến bạn bị stress như: mặc cảm vì nghĩ mình có khiếm khuyết cơ thể, bị xâm hại tình dục lúc còn bé, sự khinh rẻ của chồng… Stress sẽ ức chế buồng trứng điều tiết nội tiết tố nữ Estrogen gây ra hiện tượng khô âm đạo.Những triệu chứng của tình trạng khô âm đạo
Có rất nhiều triệu chứng liên quan đến tình trạng khô âm đạo, bao gồm:
- Cảm giác ngứa trong âm đạo.
- Cảm giác nóng rát ở bộ phận sinh dục.
- Đau hoặc chảy máu trong quá trình giao hợp.
- Có nhu cầu đi tiểu thường xuyên.
- Cảm giác nặng vùng bụng dưới.
Ngăn ngừa tình trạng khô âm đạo
Có rất nhiều phương pháp điều trị khô âm đạo tại nhà rất an toàn. Những phương pháp này mất khoảng vài tuần nhưng mang lại hiệu quả cao và không gây ảnh hưởng đến sức khỏe. Bạn hãy thử áp dụng một số bí quyết dưới đây
1. Uống thật nhiều nước
Cung cấp đủ nước cho cơ thể là điều rất quan trọng. Nữ giới cần uống ít nhất từ 8 đến 10 ly nước mỗi ngày. Đây là cách đơn giản nhưng mang lại hiệu quả không ngờ. Hãy giữ cho cơ thể luôn có đủ nước và có thể cho thêm một ít đường vào nước để dễ uống hơn trong trường hợp bạn không thích uống nước lọc.
2. Kiểm tra những hóa chất mà bạn đang sử dụng
Hãy kiểm tra những thành phần hóa chất trong xà phòng, những sản phẩm dùng trong việc giặt ủi và dầu gội. Một số loại hóa chất có trong nước hoa và các loại mỹ phẩm có khả năng gây hại cho các mô nhầy nằm trong thành âm đạo. Do đó, cần lựa chọn những sản phẩm an toàn để bảo vệ cơ thể tránh được những tác nhân gây kích thích nguy hiểm.
3. Xây dựng chế độ ăn uống cân bằng
Cơ thể phải nhận được đầy đủ sự hỗ trợ mà chúng cần để hoạt động một cách đúng đắn và duy trì sự cân bằng của lượng hóc-môn. Những chế độ ăn có ít chất béo mà nhiều người phụ nữ theo đuổi để giữ dáng sẽ khiến cơ thể không có đủ những chất dinh dưỡng thiết yếu mà chúng cần để sản xuất ra các hóc-môn tình dục. Thí dụ, cholesterol đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc tiết ra dịch bôi trơn trong âm đạo. Trong khi đó, phụ nữ thường có xu hướng kiêng những thực phẩm giàu cholesterol, vì vậy mà cơ thể sẽ không có đủ dịch bôi trơn.
4. Sử dụng chất bôi trơn cá nhân
Một số phụ nữ sử dụng chất bôi trơn cá nhân để đạt được mục tiêu mà họ mong muốn. Những loại chất bôi trơn này giúp phụ nữ khôi phục lại độ ẩm trong âm đạo và còn cải thiện tình trạng mất nước, hỗ trợ các tuyến nội tiết và chất dinh dưỡng. Có thể dễ dàng chọn mua các loại chất bôi trơn (nên chọn loại có chứa vitamin E) tại các cửa hàng thuốc tây hoặc những cửa hàng chuyên bán các sản phẩm phục vụ cho chuyện yêu đương.
5. Bổ sung thêm các khoáng chất
Việc duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh với đầy đủ các chất dinh dưỡng là điều rất quan trọng. Tuy nhiên, vẫn có một số loại dưỡng chất mà bạn không thể bổ sung cho cơ thể đầy đủ nếu chỉ thông qua chế độ ăn uống. Hơn nữa, nếu là người ăn chay, cơ thể sẽ bị thiếu hụt nhiều vitamin hoặc khoáng chất vốn không dồi dào trong thức ăn. Do đó, nên cố gắng uống các loại thuốc để bổ sung thêm khoáng chất cho cơ thể.