Sáu năm thất bại với nghề làm rong nho
Những ngày đầu tháng 8, anh Duy (ngụ TP Nha Trang) đi kiểm tra toàn bộ khu vực chế biến rong nho. Ở khu xưởng rộng 8.000 m2, gần 100 công nhân tất bật làm việc, khâu chăm sóc cho đến khâu chế biến được phân chia rõ ràng. Rong nho được nuôi ở hàng chục bể lớn, được phun sương và sục nước liên tục.
Rong nho (tên khoa học Caulerpa lentillifera) là loại tảo biển, được ví như "trứng cá hồi xanh" của Nhật Bản, có chất dinh dưỡng cao, du nhập vào Việt Nam từ năm 2004. Hơn 10 năm trước, khi làm quản lý dược cho một công ty ở Nha Trang, anh Duy nghỉ việc chuyển sang trồng loài thực vật này. Ban đầu, ý định của anh bị mọi người trong gia đình phản đối vì mặt hàng này quá mới mẻ, xa lạ.
Năm 2012, anh Duy đầu tư thử nghiệm 3 ha với sản lượng 2,5 tấn mỗi ha ở xã Ninh Phú (thị xã Ninh Hòa). Anh chủ động liên kết với nhiều đơn vị nuôi khác, học hỏi những người có chuyên môn tại các trường đại học ở TP HCM, công ty ở Nhật Bản để tìm ra công thức chuẩn cho nuôi trồng và chế biến. Sau nhiều lần thử nghiệm đã có thành công, rong nho phát triển tốt hơn mong đợi.
Tuy nhiên, người dân chưa biết đến nhiều về rong nho nên việc kinh doanh thua lỗ, đầu ra nhỏ giọt. Anh phải đi qua nhiều nước như Mỹ, Nhật tìm kiếm thị trường quốc tế, còn ở trong nước thì thuê các công ty truyền thông làm quảng cáo trên các nền tảng số, với mong muốn nhiều người Việt Nam biết đến lợi ích dinh dưỡng mà sản phẩm rong nho mang lại.
Trong lần đầu tiên công ty đưa lô hàng hơn một tỷ đồng xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản, Trung Quốc. Tuy nhiên sản phẩm rong nho bị đối tác trả về vì thời gian vận chuyển lâu, dẫn đến hư hỏng, phải tiêu hủy hàng. Sau lô hàng này, anh Duy phải đem nhà đi cầm cố để có vốn tiếp tục duy trì sản xuất. Thậm chí anh còn bỏ kinh phí đi sang Nhật để học hỏi kinh nghiệm sản xuất, đảm bảo tiêu chuẩn xuất khẩu khắt khe của thị trường quốc tế.
Rong nho đã xuất khẩu sang các thị trường khó tính Nhật, Mỹ
Năm 2014, đoàn chuyên gia Nhật Bản đến vùng nuôi của anh Duy thuộc xã Ninh Phú (thị xã Ninh Hòa) để thăm và kiểm nghiệm (thông qua chương trình hợp tác). Họ đánh giá rong nho trồng tại địa phương phát triển tốt, chất lượng hơn "thủ phủ" rong nho thế giới ở Onikawa (Nhật Bản) nên có lời đề nghị xuất khẩu sản phẩm của công ty sang thị trường Nhật.
Từ 3ha diện tích thử nghiệm ban đầu, đến nay anh Duy đã nhân rộng và phát triển được trên 85ha rong nho và dự kiến phát triển thêm 80ha. Đơn vị cũng đã chuyển giao công nghệ cho nhiều hộ dân trên địa bàn thị xã Ninh Hòa (Khánh Hòa) và bao tiêu sản phẩm cho các hộ nông dân. Trung bình sản lượng thu hoạch 7 tấn/ngày và khoảng 2.500 tấn/năm.
Hiện nay, đơn vị này đang định hướng phát triển mô hình kết hợp với du lịch xanh phục vụ du khách trong và ngoài nước. Năm 2020, đơn vị này được tổ chức Kỷ lục Việt Nam trao bằng chứng nhận kỷ lục có diện tích nuôi trồng và sản lượng thu hoạch rong nho Nhật Bản lớn nhất Việt Nam.
Từ mô hình nuôi trồng thử nghiệm 3 ha, hiện anh Duy đã nhân rộng quy lên 85 ha, dự kiến phát triển thêm 80 ha. Năm 2020, công ty sản xuất và chế biến rong nho của anh còn được tổ chức Kỷ lục Việt Nam trao bằng chứng nhận kỷ lục có diện tích nuôi trồng và sản lượng thu hoạch rong nho Nhật Bản lớn nhất nước.
Vài năm gần đây, công ty của anh Duy chuyển giao công nghệ cho nhiều hộ dân ở thị xã Ninh Hòa (Khánh Hòa) và bao tiêu mỗi năm khoảng 2.500 tấn sản phẩm cho các hộ nông dân trong vùng. Hiện, các hộ dân tốn chi phí đầu tư 200 triệu đồng cho mỗi ha, nhưng đem lại lợi nhuận 350 triệu đồng sau khi trừ hết chi phí.
