Từ con cá quen thuộc ở Việt Nam trở thành “ngôi sao” tại nhiều quốc gia
Cá ba sa là một trong những sản phẩm thủy sản hiếm hoi của Việt Nam tạo được dấu ấn rõ rệt trên bản đồ thương mại quốc tế. Sự ổn định về nguồn nguyên liệu, khả năng chế biến đa dạng và chất lượng ngày càng được cải thiện đã giúp cá ba sa có mặt tại hơn một trăm thị trường trên thế giới, từ Mỹ, châu Âu đến Trung Quốc và Trung Đông.
Tại Mỹ, loại cá này được bày bán trong nhiều siêu thị lớn dưới tên “pangasius” hay “river cobbler”. Người tiêu dùng phương Tây chuộng cá ba sa bởi thịt trắng, dễ ướp, dễ nấu và không có xương dăm – điều mà nhiều loại cá thịt đỏ hoặc cá nước ngọt bản địa không làm được. Cá ba sa có thể được biến tấu thành vô số món quen thuộc trong ẩm thực phương Tây như nướng bơ chanh, áp chảo kiểu Cajun hay chế biến thành súp kem dịu nhẹ.
Ở Trung Quốc, cá tra – cá ba sa của Việt Nam – lại được xem là một “món quà” phù hợp với nhu cầu ăn uống nhanh, tiện lợi. Từ các quầy xiên nướng, quán lẩu đến chuỗi ẩm thực lớn, phi lê cá đông lạnh của Việt Nam được dùng rất rộng rãi. Sự mềm mại, ít tanh và giá cả hợp lý khiến cá ba sa trở thành lựa chọn thay thế cho nhiều loại cá đắt đỏ hơn.
Không ồn ào, không phô trương, nhưng giá trị kinh tế mà cá ba sa mang lại luôn nằm trong nhóm lớn nhất của ngành thủy sản Việt Nam. Vài năm gần đây, ngành hàng này liên tục duy trì doanh số từ hàng tỉ đô la, cho thấy sức hút bền vững bất chấp nhiều biến động trên thị trường thế giới.
Giá trị dinh dưỡng đáng nể của cá ba sa
Bên cạnh khả năng xuất khẩu mạnh, cá ba sa còn được ưa chuộng vì giàu dinh dưỡng. Thịt cá chứa hàm lượng protein cao, đáp ứng tốt nhu cầu cho người trưởng thành, trẻ nhỏ hoặc người ăn kiêng. Chất béo của cá chủ yếu là axit béo không bão hòa như omega-3, omega-6 và omega-9 – nhóm chất có vai trò quan trọng đối với tim mạch và quá trình chuyển hóa năng lượng.
So với nhiều loại cá nước ngọt khác, cá ba sa có ưu điểm lớn: không chứa cholesterol và ít mùi tanh. Chính vì thế, người cao tuổi, người đang kiểm soát chế độ ăn hoặc trẻ nhỏ đều có thể sử dụng mà không lo ngại vấn đề tiêu hóa. Đây cũng là lý do cá ba sa ngày càng được các gia đình chọn làm thực phẩm chính trong thực đơn hàng ngày.
Cá ba sa trong ẩm thực Việt – quen thuộc nhưng không hề nhàm chán
Với người Việt, cá ba sa là nguyên liệu “dễ tính” và có thể biến tấu theo nhiều kiểu chế biến khác nhau. Từ món kho, món canh đến các kiểu chiên, nướng, cá ba sa đều giữ được độ mềm, vị ngọt và thấm gia vị nhanh.
Dưới đây là ba món ăn đơn giản mà hầu như gia đình nào cũng có thể tự thực hiện:
1. Cá ba sa kho cà chua – món ăn đưa cơm khó cưỡng
Cá ba sa cắt miếng vừa ăn, áp chảo nhẹ để săn mặt rồi rim cùng cà chua chín mềm. Khi cà tan thành sốt, cá bắt đầu thấm vị, bề mặt ánh lên màu đỏ cam đẹp mắt. Món ăn hòa giữa vị chua nhẹ, béo ngọt và thơm dịu, ăn kèm cơm nóng là hợp nhất. Đây là một trong những cách chế biến giữ được độ mềm tự nhiên của cá mà không làm mất đi hương vị đặc trưng.
2. Cá ba sa chiên nước mắm – đơn giản nhưng làm “ghiền”
Chỉ cần phi tỏi đến vàng, cho nước mắm và chút đường vào rim sệt, sau đó thả cá đã chiên giòn vào đảo đều. Lớp áo bên ngoài của cá hòa quyện cùng nước mắm tạo nên mùi thơm nức mũi, vừa mặn, vừa ngọt, lại đủ độ đậm đà để ăn cùng cơm trắng hoặc cuốn rau sống. Đây là món dễ làm, nhanh gọn và đặc biệt phù hợp với những bữa cơm gia đình bận rộn.
3. Cá ba sa nấu măng chua – món canh mát lành ngày nóng
Miếng cá trắng ngọt hòa với vị chua thanh của măng non tạo nên nồi canh nhẹ nhàng nhưng giàu hương vị. Chỉ cần thêm ít ớt, cà chua và hành lá, món canh đã đủ thơm để làm dịu bữa ăn trong những ngày thời tiết oi nóng. Món này cũng rất hợp cho người lớn tuổi vì dễ ăn, dễ tiêu và không gây ngấy.
Một loại cá bình dị nhưng mang tầm vóc quốc tế
Không phải ngẫu nhiên cá ba sa được ví như “vàng trắng”. Sự kết hợp giữa giá trị kinh tế, tính tiện dụng, hương vị dễ hợp khẩu vị và dinh dưỡng phong phú đã giúp loại cá này vượt xa hình ảnh một món ăn bình dân. Cá ba sa trở thành câu chuyện thành công của nông dân đồng bằng sông Cửu Long và cũng là minh chứng rõ ràng cho khả năng cạnh tranh của thực phẩm Việt Nam trên thị trường thế giới.
Từ những gian bếp quen thuộc ở Việt Nam cho đến các siêu thị lớn tại Mỹ hay Trung Quốc, cá ba sa vẫn giữ nguyên vẻ bình dị, nhưng giá trị mà nó mang lại đã vượt xa kỳ vọng của nhiều người. Và có lẽ, câu chuyện về loại cá này vẫn còn tiếp tục, khi thế giới ngày càng chú trọng đến những nguồn thực phẩm lành mạnh, bền vững và giàu dinh dưỡng – những điều mà cá ba sa hoàn toàn đáp ứng được.
